Category: भाषा, लिपि व साहित्य

बि.सं.२०२९ चैत्रय् बाः जगन्नाथ श्रेष्ठ व मां लक्ष्मीप्रभा श्रेष्ठया क्वखं बिजेश्वरी ससुख्वाः येँय् जन्म जुयादीम्ह भाजु रामेश्वर मिश्रण नेपाल भाषा कविता ख्यलय् उदयीमान च्वमि खयानं छम्ह सक्तम्ह कवि खः । वय्‌कलं कविता, गजल, मुक्तक व हाइकु विधाय् सक्रीय रुपं च्वसा न्ह्याका वयाच्वनादीगु दु । लुमन्ति दबूया नायः जुयादीधुंकूम्ह भाजु श्रेष्ठ नःलि लक्ष्मीदेवी साहित्य सिरपालं सम्मानित जुयादीधुंकूगु दु । वय्‌कल मूति नांया सफूया सम्पादन यानादीगु दु । नेपालभाषाया थीथी पत्रपत्रिकाय् वयकःयागु च्वसु निरन्तररुपं पिहां वयाच्वंगु दु ।

राष्ट्रपाल श्रामणेर सुदर्शनं च्वयादीगु बौद्धकालिन धार्मिक नाटक खः । थ्व नाटकय् स्वधाः दु । थुगु नाटक ने.सं. १०७८ य् धर्मोदय सभा, जुद्धसतक कान्तिपुर नेपालपाखें पिदंगु खः । थ्व छगू चरित्र प्रधान नाटक खः । थ्व नाटकया मू विषयवस्तु प्रसिद्ध महास्थवीरपिं मध्ये नांजाःम्ह राष्ट्रपालं थःगु राजशी वैभव त्याग यानाः भिक्षुत्व ग्रहण याःगु सम्बन्धी खः ।

ओमकृष्ण श्रेष्ठया च्वसां पिदंगु राष्ट्रिय विभूति शंखधर साख्वाः चिनाखँ सफू ने.सं. ११३२ बछलागाय् मय्‌जु मोहनलक्ष्मी श्रेष्ठपाखें पिथनादीगु खः । थुकी विविधि विषयया १५ पु खण्डकाव्य न्ह्यब्वयातःगु दु । चिनाखँ दुने नेपाःयात लुमंकाः शंखधर साख्वाः व वया वंशावलीयात न्ह्यब्वयातःगु दु । लिसें न्हूदँ व नेपाल संवत् छ्यलाबुला व उकिया इतिहास, अले म्हपुजा, म्हपुजा विधि व क्षेत्र आदि विषययात कयाः थःगु अभिव्यक्ति न्ह्यथनातःगु दु ।

रासा उपनामं साहित्य ख्यलय् ल्हाः न्ह्याका वैच्वनादीम्ह साहित्यकार भाजुया छेँयागु नां राजु मानन्धर खः । वय्‌कःया जन्म बौ पशुपतिभक्त मानन्धर व मां हिराकुमारी मानन्धरया कोखं ने.सं. १०८७ इ ग्वल, येँय् जूगु खः । कविता,गजल व चिबाखं च्वयेगुली वय्‌कः सिद्धहस्त । वय्‌कःया रचना बःचा बःचा हाकःगु जूसां गहन भावं जायाच्वनी । वय्‌कलं नेपालभाषा व खस् नेपाली भाषाय् उत्तिग्यंक हे च्वया वैच्वनादीगु दु नापं नेपालभाषाया बाखं कवितायात खस नेपाली भाषाय् भाय्‌हिलाः पिथनेगु ज्या नं यानादी । वय्‌कः भाय्‌हिलेगु ज्याय् नं उलि हे पोख्त ।

वय्‌कःया नेपालभाषाय् पिदने धुंकूगु सफूया धलः थुकथं दु– जीवन : अगिंमथः (२०६३), कविता व म्ह्याय् (२०७४), फल्चा (२०७७) । अथेहे वय्‌कःया खस् नेपाली भाषं खुगू सफू पिदने धुंकूगु दु । वय्‌कः लक्ष्मीदेवी साहित्य सिरपाः (२०७६), याताजः, बिश्व सिरपाः (२०७८), वैजयन्ती स्रस्टा सम्मान (२०७८) पाखें सम्मानित जुयादीगु दु ।