Category: भाषा, लिपि व साहित्य

तवः मरुया च्वसां पिज्वःगु महाकाव्य जिनवर शास्ता ने.सं. ११३२ कौलाथ्व पञ्चमि शनिवाः नागार्जुन पब्लिकेशनपाखें पिदंगु खः । थुगु महाकाव्यय् पूर्वी साहित्यया शास्त्रीय मान्यताकथं छन्द शास्त्रया स्वथी छन्द वार्णिक छन्द, मात्रिक छन्द व मुक्तक दण्डक छन्द छ्यलातःगु दु । नीछगूगु सर्गय् ब्वथलातःगु थ्व महाकाव्यय् न्हयेगू (७० गू) छन्द छ्यलातःगु दु ।

प्रत्येक छन्दया नां, गण व वर्ण श्लोकया शुरुइ बियातःगु दु । थुगु महाकाव्य गौतम बुद्धया जीवनीया विषयवस्तु ल्ययाः च्वयातःगु महाकाव्य खः । थ्व महाकाव्ययात गौतम बुद्धया ऐतिहासिक तथ्यपरक श्रृंखलाबद्ध जीवनीया घटनाक्रम, व पात्र विवेचना अले दर्शन शास्त्रया कालक्रम छथासं दुथ्याःगु ग्रन्थ धकाः धायेफु । न्हापांगु सर्ग दुने प्यंगू छन्द गथेकि –तोतक, श्री लोकलावनी, विद्युतमाला व लोक पञ्चादाशाक्षरी खःसा दकलय् लिपांगु सर्ग दुने न्यागू छन्द छ्यलातःगु दु । गथेकि हरिणी प्लुत, सुगीतिका मनहरा, कवित, अनुकूला व संयुक्ता छन्द ।

जिन्दगी सफू भाजु रामभक्त कायस्थं च्वयादीगु चिनाखँ संग्रह खः । झीगु साहित्य प्रकाशन, येँ नं ने.सं. ११०१ ञलां पिदंगु थ्व सफुलिइ न्हय्‌च्यापु बःचाहाकःगु चिनाखँ दु ।

सौरभ शाक्यया च्वसां पिज्वःगु जिन्दगी गजल संग्रह ने.सं. ११४२ पोहेलाथ्व द्वादशी कुन्हु कुतः पिकाकः ख्वपपाखें पिदंगु खः । थुगु संग्रहय् जिन्दगी विम्व छ्यलाः सछिपु गजल दुथ्याकातःगु दु । गजल दुने जिन्दगीया थीथी भोगाइया परिघटना न्ह्यब्वयातःगु दु । अथेहे देय्‌या करुणाचाइपुगु वर्तमान अवस्था, आशा–निराशाया भाव दु । थौंया समाजय् विद्यमान वर्गीय विभेद प्रति सचेतना दु । थज्याःगु विभेद न्हंकेत न्हापां जनता हे न्ह्यज्यायेमाःगु सन्देश दु ।

सविना श्रेष्ठया च्वसां पिज्वःगु जिन्दगी छगू न्ह्यसः चिं व मनया स्पर्श चिनाखँ सफू ने.सं. ११४२ य् नेपालभाषा फाउण्डेशनपाखें पिदंगु खः । सफूया नां कथं थुगु सफुलिइ निगू ब्व दु । न्हापांगु ब्वय् ५८ पु चिनाखँ दुसा मेगु ब्वय् ५५ पु चिनाखँ दुथ्याकातःगु दु । थीथी विषयया ११३ पु चिनाखँ दुने जीवनया असंगति खायुगु सत्य व अनुभूतिया लबूयात थियाः नुगःयात ह्ययेकेत स्वयाच्वंगु खनेदु । जीवनया अनेक भोगाइत, समाजय् खनेदयाच्वंगु अनेक किपात क्यानभासया चित्र थें ब्वयातःगु दु । जीवन मतिना, अस्तित्वया खोज यानाच्वंगु दु । चिनाखँ दुने समाजय् खनेदुगु थीथी किपां यानाः थः अलमल जुयाच्वंगु दु । उकिं धाथेंगु छु खः धकाः न्ह्यसः तयाच्वंगु दु ।

ने.सं. ११२१ य् नेपाल संस्कृति यल पाखें पिदंगु जिन्दगीया दुने गजल संग्रहया च्वमि मजनु महर्जन खः । थुकी मुक्कं ३० पु गजल दुथ्यानाच्वंगु दुसा थुपिं गजलया प्रमुख विषय —मतिना, वियोग, शहीदया बारे, जिन्दगी झ्यातुगु बारे लिसें देय्‌या विकृति विसंगति आदि खः ।

इश्वरीमैंया श्रेष्ठ गजल चिनेगु क्रमय् नेपालभाषाय् गजलकार कथं न्ह्यानाच्वंम्ह मय्‌जु गजलकार खः । ने.सं १११८ य् कुतः पिकाकःया लुखां पिदंगु जिन्दगीया सवाः गजल संग्रह इश्वरीमैंया श्रेष्ठया जक न्हापांगु गजलया सफू मजुसे नेपालभाषाय् हे मय्‌जु गजलकारया न्हापांगु सफू जूगु दु । नीच्यापु गजलया संग्रह जुयाच्वंगु थ्व सफुलिइ थौंया समाजय् विद्यमान व्यथिति, विसंगतियात हे अप्वः ब्वयेगु यानातःगु दु ।