दर्शनदास श्रेष्ठ छम्ह प्याखंम्वःलिसें प्याखं, नृत्य व नेपालभाषाया संगीत ख्यलय् तसकं योगदान दुम्ह वरिष्ठ सर्जक खः । थ्वय्कःया जन्म ने.सं. १०४३ गुंलाथ्वः दसमि, मंगलबारखुन्हुु येँया त्यःर त्वालय् जूगु खः । थ्वय्कः अबु नारायणदास श्रेष्ठ व मां मोहनमाया श्रेष्ठया स्वम्ह काय् स्वम्ह म्ह्याय् मध्यय् न्हापांम्ह काय् खः ।
मचाल्याय्म्ह इलंनिसें भजनय् ववं अले थः कान्छाबाः मोहनबहादुर श्रेष्ठपाखें संगीतया ज्ञान कयादीम्ह थ्वय्कलं थःम्ह हे म्ये च्वयाः लसय् चिनाः हालेगु नं यानादिल । प्रगतिशीलया विचारधारा नं दुम्ह थ्वय्कलं थः झिंन्हय्दँति दुबलय् हे पासापिंलिसें जानाः त्वालय् ‘ज्वालामाइ पद्म विद्यालय’ चायेकाः मस्तय्त सितिकं हे ब्वंकेगु यानादिल । वि.सं. २००७ सालय् प्रजातन्त्र वयेधुंकाः छुं ई किसान संघय् नं लगे जूसां लिपा संगीत ख्यलय् हे सक्रिय जुयादिल । दबुली मिसा कलाकार मदुगु इलय् थ्वय्कलं थः केहें जक मखु मेमेपिं नं आपालं मिसातय्त थनेहयाः न्हू पलाः छिनादीम्ह खः ।
थःगु हे छेँय् म्ये संगीत स्यनेगु जक मखु वि.सं. २०१२ सालय् नीस्वंगु म्ये खलः, प्याखं खलः व नासः खलःदुने थःगु योगदान यायेगु लिसें प्याखं, म्ये संगीत थपू यायेगुली गुबलें लिचिलेगु याना मदी । लिसें थ्वय्कलं जन नाट्य परिषद व सोभियत सांस्कृतिक संघलिसें मेमेगु खलःपुचलय् थःगु योगदान यानादीगु दु ।
थ्वय्कः नेवाः म्ये संगीत व नाट्य ख्यलय् ग्वहालि यायेत सदां न्ह्यचिलीम्ह खः । उगु इलय् जुइगु नेवाः ख्यःया छुं नं ज्याझ्वलय् थ्वय्कःया मू भूमिका दया हे च्वनी ।
पुलां पहलं जक मखु, न्हूपहलं नं नेवाः म्ये संगीत ख्यः विकास यायेमाः धकाः न्हू संगीतया तरज यानाः हालीम्ह अले हायेकीम्ह नं खः थ्वय्कः । छगू बखतय् नेवाः म्ये संगीत ख्यलय् थ्वय्कःया लसय्, दुर्गालाल श्रेष्ठया च्वसाय् अले भृगुराम श्रेष्ठ सलय् म्ये सिर्जना जुलकिं लोकंह्वाइगु खः । त्रिदेवकथं नालेबहःपिं थ्वय्कःपिं स्वम्हसिया कुलिचिनां आपालं म्येत सिर्जना जूगु खःसा गुलिखे म्येत झीगु न्ह्यःने मदये धुंकल । लोकम्ये, ज्ञानमाला, भजन व आधुनिक म्ये आपालं सिर्जना यानादीम्ह थ्वय्कलं छगू इलय् थःम्हं च्वयागु व लसय् हनागु म्ये मुनाः सफूत नं पिथना दीगु दु । थ्वय्कःया सिर्जनाय् निपु प्यपु लोकंह्वाःगु म्ये दनिसां थौंया पुस्तां थ्वय्कःया म्ये न्यने मखंगुलिं म्हसीके मफुत । अथे खःसां पुलांपिनिगु मानसपटलं थ्वय्कःया नां थौंतक्कं हुयाः मवंनि । थ्वय्कलं म्हितादीगु अले दुर्गालाल श्रेष्ठजुं च्वयादीगु प्याखंत ‘ग्राम्य जीवन’, ‘पश्चाताप’ व ‘महासत्व’ आपालं लोकंह्वाःगु प्याखंत खः ।
वय्कःया थीथी स्वंगू सफू ‘लुमला’ (पिकाक– सोभियत सांस्कृतिक संघ), ‘प्रसाद’ (पिकाक– नासः खलः ने.सं. १०७६), ‘नेपालभाषा म्ये’ (मुंम्ह– दर्शनदास ने.सं १०७६) पिदंगु दुसा वय्कलं लय् तयादीगु छुं छुं म्ये थुकथं दु– जीवन हरे क्षण खनिं (सः भृगुराम श्रेष्ठ, च्वमि दुर्गालाल श्रेष्ठ), हाकनं छकः लिहां वःसा गुलि ज्यू (सः भृगुराम श्रेष्ठ, च्वमि दुर्गालाल श्रेष्ठ), यः मैं ख्यालं ख्यालं ययेकां आः ला (सः भृगुराम श्रेष्ठ, च्वमि दुर्गालाल श्रेष्ठ), का रे यः मां धयाब्यु वैत (सः भृगुराम श्रेष्ठ, च्वमि दुर्गालाल श्रेष्ठ), ख्वबि यंकेमते जिगु आशा (च्वमि, लय् व सः दर्शनदास श्रेष्ठ), वाउँगु लप्ते तुयूबजि हाकु मुस्या (सः भृगुराम श्रेष्ठ, च्वमि दर्शनदास श्रेष्ठ, मालश्री लसय्), झ्यालय् च्वना नक्कल यानाः (सः भृगुराम श्रेष्ठ, च्वमि बासुपासा), म्वाःल जि ला स्यन छ जक भिनेमा (सः भृगुराम श्रेष्ठ, च्वमि : दुर्गालाल श्रेष्ठ), गंगामाई निरमल लख फुति बिज्याक (ने.सं. १०७६ नासः खलःया ज्याझ्वलय् हालादीगु), स्वः स्वःथासं फसलिसे लसतासे (सः सुशिलादेबी कंसाकार, च्वमि, लय् : दर्शनदास), धायेधाःसा छु धाये मचा मखु ल्यासे गथे धाये (च्वमि, लय्, सः दर्शनदास), चायेकाः लुखा नुगःया फसं जितः छु धाःगु (सः सुशिलादेबी कसांकार, च्वमि, लय् दर्शनदास), थौं वइ ला कन्हय् वइ ला (च्वमि दुर्गालाल) । थ्वय्कःया न्हापांम्ह कलाः मदयेधुंका लिपा नानीमायालिसें इहिपाः जुल । थ्वय्कःपिनि पाखें निम्ह काय् व निम्ह म्ह्याय्िपं दु । टि.बि. ल्वचं सिकिस्त जुजुं थ्वय्कः ने.सं.१०९६ बछलागा एकादसि, सोमबारखुन्हु मदुगु खः ।