धार्मिक, सांस्कृतिक व ऐतिहासिक दृष्टिं नांजाःगु ग्वल देशय् पशुपति महाद्यः, बछलामाजु, शितलामाजु, पिङ्गलामाजु आदि द्यःपिं बिज्यानाच्वंगु दु । किंवदन्ती कथं बछलामाजु येँय् च्वंपिं अजिमापिनि मां खः । उकिं पाहांचःह्रे छवाः न्ह्यः चिल्लागा अष्टमीकुन्हु पशुपति महाद्यःपाखें निमन्त्रणा (पाहां सःतेत) दुरुं च्यँय्च्याँय्छ्व याहइ ।
चिल्लागा अष्टमीकुन्हु सुथय् ग्वलय् च्वंम्ह भुवनेश्वरीयात द्यः पुज्याइ । भुजा थुयाः पशुपति महाद्यःयात छाइ । संन्याःकाःइलय् ज्यापुयात भुजा पिचाय् तयाः न्ह्यःने पाल्चा च्याकाः छखे पुजाभः खःमुलिइ तयाः क्वबुइकी । भुवनेश्वरीया पुजारी, पशुपति महाद्यःया भट्ट व पाःलाःम्ह पुजारी ल्यूल्यू वनी । चिधंगु खतय् पशुपति महाद्यःया प्रतिमूर्ति रत्नेश्वर महाद्यः वहःया शिवलिङ्ग तयाः प्यम्हेस्यां क्वबुइ । न्ह्यःने आशागुर्जा दुरुं च्यँय्च्याँय् बोलया दुन्दुभि बाजं थाकाः येँय् च्वंपिं आजु अजिमापिंत निमन्त्रणा बीत पशुपतिं यँेदेय्या थःने क्वःने त्वाः चाःहिलेगु झ्वलय् कमलाछिइ च्वंगु झंगःथकुंहिति फल्चाय् दिकाः पलख झासुलनी । अनंलि लगंया माजुसिमा क्वसं दिकेवं टेकु दोभानय् च्वंम्ह पचलि भैलःद्यःयात ‘पिचा तःवनेगु’ धकाः खःमुलिइ तयाहःगु भोग छाःवनी । लिहां वये धुंकाः द्यःजात्रा यानाः न्यतय् थ्यनेवं न्यतमरु अजिमां महाद्यःयात पुजा बी । पशुपतिइ द्यः लिथ्यनेवं भट्टं पशुपति महाद्यःयात पुज्यानाः दुकाइ । पाहांचःह्रे वइन धकाः सूचं ब्यूवःगु, निमन्त्रणा जात्रा पाहांचःह्रेबलय् बछलामाजुया जात्रा हनेत यायेमाःगु जात्रा दुरुं च्याँय्च्याँय् खः ।