ख्वप सुकूध्वाखा पूर्व गोमधि व उत्तर भोलाछेँ त्वालय् वनेगु सुकूध्वाखाया स्वकालँ सि दक्षिण दिशा अवस्थित भिंद्यः चुक हे प्राचीन लुम्बवर्ण विहार खः । लुम्बवर्ण विहारयात लुँबहाः, सुकूध्वाखा बहाः कथं नं म्हसीकेफु । थुगु हे बहाःया उत्तर दलानय् तिकातःगु ल्वहँपतिइ श्री रुद्वार बहाल धकाः नं उल्लेख यानातःगु दु । बहाःया पुजाविधि स्वयां नं न्हापांनिसें भिंद्यःया पुजा याना वयाच्वंगुलिं लुँबहाःयात भिंद्यःया चुक कथं अप्वःस्यां म्हसीका वयाच्वंगु दु । लुम्बवर्ण विहार (लुँ बहाः) ख्वप देय्या जीर्णावस्थाय् थ्यनेधुंकूगु विहार खः ।
लुम्बवर्ण विहारया स्थापनाया तिथिमिति क्वजिक धायेमफुसां थुगु बहाःया संघयाके सुरक्षित जुयाच्वंगु जीर्ण जुयाः तिथिमिति खनेमदुगु पंचरक्षा सफूया अन्तिम पौया प्यंगूगु झ्वलय् ‘(ज) य’ ज्योति मल्ल देव प्रभू थाकुलस, विजय राज्य, श्री भक्तापुरी तिविख्याता, सुखुध्वाखा बहिलिया हलिभारो हेलनसिं त्रिलिपुल’ धकाः उल्लेख जुयाच्वंगु दु ।
जुजु जयज्योति मल्ल देवया शासनकाल ने.सं. ५२५–५४५ जूगुलिं थुगु बहाःया निर्माण वयां न्ह्यः हे जूगु खः धायेफु । बहाःया नां लुम्बवर्ण महाविहार वा लुँबहाः धकाः गनं उल्लेख जुयाच्वंगु मदु । उकिं लुम्बवर्ण विहार हे सुखुध्वाखा बहाः खः धयागु पुष्टि जू ।
लुम्बवर्ण विहारया दथुइ बज्रधातु चैत्य दु । चैत्यया उत्तर दलानय् महांकाल व छ्यं मदुगु बुद्धमूर्ति दु । चैत्यया दक्षिणपाखे बज्रसत्व व तेराकोटाया शाक्यमुनिया मूर्ति अंगलय् पलिस्था यानातःगु दु । थुगु मूर्तियात हे गन्धुरी द्यः धकाः पुजा याना वयाच्वंगु दु । २०४५ वि.सं. तक भग्नावशेष जूसां गन्धुरीया क्वथा ल्यनाच्वंगु खः । तर चुक ज्याछिंकेगु झ्वलय् गन्धुरीक्वथा मदयेकाबिल । शाक्यमुनि व बज्रसत्वया मूर्तियात नं मेथाय् तयेयंकल ।
थौंकन्हय् बहाःया संघ दुजःत सु खः धयागु तिफ्यानाः धायेमफुत । शुद्धकारतय्पाखें भिंद्यः द्यःपाःलाःया भाला पूवंकाच्वन । न्हापानिसें याना वयाच्वंगु बहाःया मू ज्या प्रसन्नशील महाविहारया बज्राचार्यतय्सं न्ह्याकावयाच्वन । गुंलाथ्व द्वादशी निसें गुन्हु तक बहिद्यः ब्वयेगु चलन ल्यनाच्वंसां थुगु बहाःया हेरचाह याइपिं शाक्य, बज्राचार्यतय् संघ गथे जुयाः मदयावन, अले शुद्धकारत गथे जुयाः प्रवेश जुल धयागु अनुसन्धानया विषय जुल ।