ओमबहाः (ब्रम्हचक्र महाविहार)

यँेदेय्‌या क्वने पुइँदुनेया छगु महत्तां जाःगु बहाः खः– ओमबहाः । थ्व बहाः नेपालभाषाया प्यंगः थां मध्ये छगः थां पं. निष्ठानन्द बज्राचार्य जन्म जूगु बहाः खः । थ्व बहाः बसन्तपुर–झोछें दक्षिण, यंगालं उत्तर, चिकंमुगलं पूर्व व नःबहिलिं पश्चिमय्‌ लाः । विहारया पिनेसं तसकं नांजाःगु जोर गणेशया देगः दु । थुगु बहाःयात गभाःबहाः नं धाः । संस्कृत भासं थ्व बहाःयात ब्रम्हचक्र महाविहार धाइ । विहारया दुजःकथं बज्राचार्य व शाक्यया सजातीय कुलपुत्रपिंत उत्तराभिमुख जुयाः विराजमान जुयाच्वंम्ह अक्षोभ्य बुद्ध न्ह्यःने चुडाकर्म यायेगु परम्परा दु । तर शाक्य व बज्राचार्यपिनिगु सर्वसंघ व आगं धाःसा फरक फरक दु ।

बहाःया दथुइ ल्वहंया चैत्य न्यागः व सीमदुगु मन्दःपाः छपाः दु । बहाःया क्वाःपाःछेँया रुपरेखा न्हापा थें पौराणिक मजुसे गाक्कं हिलावने धुंकूगु छेँया वास्तुकलां क्यनाच्वंगु दु । बहाःया जवगु कुने क्वःपाःछेँ नापसं वज्राचार्यपिनिगु आगंछेँ दु । थुगु बहाःया कचाः बहाःकथं भोटेबहाः व बहिलय्‌ नःबही खनेदु । बहाःया पलिस्था गुबले यात धयागु आःतक प्रमाण लुयावःगु मदुसां छगू पुलांगु अभिलेखया पाण्डुलिपिइ “काष्ठमण्डप चिकंमुगःया ओमबहाः ने.सं. ५९४’ धकाः न्ह्यथनातःगु दु । ने.सं. ६७७ या मेगु छगू अभिलेखय्‌ नं ओमबहार विहार धकाः न्ह्यथनातःगु खनेदु । ने.सं. ६९९ या तःबहाःया छगू अभिलेखय्‌ नं ओमबहाःया शाक्यभिक्षु श्री मय्‌जु धकाः न्ह्यथनातल । जुजु लक्ष्मीनरसिंह मल्लया इलय्‌या छगू ताडपत्रय्‌ यंगालया चिकनमुगुरी टोरय्‌ ओमवहार धकाः उल्लेख यानातःगु खनेदु ।

ओमबहाःया वज्राचार्यपिनि पूर्खा न्हापा हिन्दू व्राम्हण धाइ । पं. हेमन्त देव ब्राम्हणं बज्रयानी दीक्षा कयाः वज्राचार्यभिषेक कायेधुंकाः वय्‌कलं हे ब्रम्हचक्र महाविहार धकाः पलिस्था याना वन धयागु दु । विहारया वज्राचार्यपिंसं थःपिनिगु वंश द्विजवरवंश धकाः धयावयाच्वन । वज्राचार्यपिनिगु दुगुद्यः विशंखुनारायण (विरिञ्चिनारायण) खः । थ्वहे साला हयातःम्हकथं चिकंमुगःया अट्कोनारायण द्यःयात पुजा याना वयाच्वंगु दु । ओमबहाःया शाक्यपिनिगु दुगुद्यः नं दुम्जा महाद्यः खः । उकिं शाक्यत नं लिपा तिनि हिन्दूमत त्वःताः बौद्धधर्मय्‌ उपासकया रुपय्‌ वःगु जुइफु ।

न्हापा थनया शाक्यत ओमबहालं पिहां वनाः काभ्रेया पन्ति व नमरा वनेगु दथुइया संखु धाःगु थासय्‌ च्वंवंगु जुयाच्वन । तर लिपा गभाः बहालय्‌ लिहां वल धाइ । छुं विहारया मनूत खासाय्‌ वनाः ध्यबा कमे याना हयाः थन न्हूगुछेँ दयेकाच्वन । थ्व न्हूगु छेँ दयेकातःगु थाय्‌यात जःछेँ धाल ।

Author: Tej Maharjan on June 29, 2025
Category: संस्कृति व सम्पदा

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Last articles