गमबहाः (हेमवर्ण महाविहार)

येँया थःनेपुँइ आचार्य गुथिया दकलय्‌ चीधंगु बहाःकथं थ्व गमबहाःयात कयातःगु दु । थ्व बहाः गबले दयेकल धयागु छुं क्वातूगु दसु खनेमदु । तर ने.सं. ३२७ या छगू अभिलेखय्‌ श्री बज्राचार्य रत्नदेव व श्री पात्रब्रम्ह ठाकुरं थ्व बहाः व क्यब छकू दान बिउगु न्ह्यथनातल । दातापिंसं जेठया दशमीकुन्हु अक्षोभ्य बुद्ध, चिभाःद्य व आगंद्यः श्री बज्राचार्य अमृतपारा, श्री बज्राचार्य अमृतचन्द्र व वया परिवारयात लःल्हाःगु व उपिं नापसं च्वंगु ध्वाकाबहाःया सर्वसंघपिं धकाः अनुमान यानातःगु दु ।

थ्व बहाःयात चलनचल्ती भासं गंबहाः, गमबहाः धयावःसां संस्कृत नां हेमवर्ण महाविहार खः । न्हापा थ्व बहाःयात गम्थी बहाः नं धयातःगु अभिलेख दु । येँया नघःत्वालं ध्वाखाबहाः वनेगु झ्वलय्‌ थ्व बहाः दथुइ लाक्क दु । थ्व बहाः चिकिचाकूगु व मेगु बहालय्‌ थें अप्वः चिभाः व थीथी द्यःया मूर्ति पलिस्था यानातःगु खनेमदु । बहाःया क्वाःपाःद्यः उत्तराभिमुख अक्षोभ्य बुद्ध खः । स्वतँ जाः दुगु क्वापाः छेँ थौंकन्हय्‌ न्हूगु व नेवाः शैलीं दयेकातःगु दु ।

थ्व क्वाःपाःद्यया मूलुखाया जवंखवं न्हापा सारीपुत्र व मौद्गल्यायनया मूर्ति दुगु खःसां थ्व इलय्‌ अन मूर्ति तयातःगु अंग खाली खनेदु । बहाःया तोलनय्‌ नामसंगीतिया किपा खनेदु ।

थ्व ने.सं. १०८८ या खनेदु । मातं तलाय्‌ पसुका झ्याः व जवंखवं याकःझ्याः छुना तलसा वयां च्वय्‌या च्वत तलाय्‌ कलात्मक स्वपाःझ्याः व जवंखवं तःपागु झ्याः छुनातःगु दु । क्वाःपाःछेँय्‌ आँय्‌पापौ तयाः गजू छुनातःगु जुल ।

क्वाःपाःद्यःया न्ह्यःनेसं चाकलाक्क मण्डपाः व पिण्डगाः दु । नापं न्ह्यःने निगः चिभाः दु । उकि मध्ये छगः चिभालय्‌ प्यखेरं दनाच्वंपिं भगवान बुद्धया मूर्ति दु । जवपाखे कुनय्‌ प्यकुं लाःगु गाः दु । क्वाःपाःद्यःया चुलिंचुच्वंगु चिभाःया ल्यूने यज्ञ गाः दु । बहाःया दथुइ लाक्क प्यागौडा शैलीया छतँजाःया देगः दु । वया न्ह्यःनेसं पूर्वपाखे छगः मेगु चैत्य दु ।

छगू ल्वहंपतिइ न्ह्यथनातःकथं ने.सं. ७९६ पाखे चिभालय्‌ लुँया ध्वाँय्‌ दान याःगु व ने.सं. ८२१ पाखे अक्षोभ्य द्यःया भिंकेज्या याःगु न्ह्यथनातल । विहारया सर्वसंघपिनि दुगुद्यः पकनाज्वः, सरस्वती क्याम्पसया न्ह्यःने च्वंगु थासय्‌ दु । थ्व दुगुद्यः ध्वाकाबहाःया सर्वसंघपिनिगु नं खः । निगू बहाःया सर्वसंघया दुगु छगू हे जूगु व निगू बहाः दथुइ ब्याहा तकं चले मजूगुलिं यानाः थ्व गमबहाःया सर्वसंघ न्हापा ध्वाकाबहाःयापिं हे खः ला धयागु खनेदु ।

Author: Tej Maharjan on June 29, 2025
Category: संस्कृति व सम्पदा

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Last articles