साहित्यिक ख्यलय् ‘रीना तुलाधर’या नामं म्हसीका दुम्ह मय्जु डा. रीना शोभा बनिया (तुलाधर) या जन्म येँया इतुंबहालय् अबु अष्टमानसिं बनिया व मां दिलशोभा बनियाया कोखं ने.सं १०८२ जूगु खः । थःगु झिंनिदँया वैसय् हे ‘विवेक बुद्धि’ थें ज्यःगु निबन्ध च्वयाः तत्कालीन धर्मकीर्ति बौद्ध पत्रिकाय् पिथनेत ताःलाःम्ह थ्वय्कः कवि योगवीरसिंहया छुइमचा खः। अर्थशास्त्र विषयस विद्यावारीधि अथे हे जनसंख्या शिक्षाय् स्नातकोत्तर, पालि बुद्धिष्ट स्टडिजय् स्नातकोत्तर यानादीम्ह थ्वय्कः त्रि.वि.विया अर्थशास्त्रया विषयया प्राध्यापक नापं लुम्बिनी बौद्ध विश्वविद्यालयया नं बुद्धधर्म विषयया प्राध्यापक खः । डा. रीनां थःगु प्राध्यापनया ज्या बाहेक थःगु अध्ययनया विषय अर्थशास्त्र व बुद्धधर्मया ख्यलय् नं थःगु च्वसा आपालं न्ह्याकादीगु दु । वय्कलं थःगु मांभाय् नेपालभाषाया ख्यलय् अझ अप्वः प्रतिवद्धता क्यनादीगु दु, योगदान बियादीगु दु । थःगु विद्यार्थी जीवनं निसें नेपालभाषां बाखं च्वयाः थीथी पत्रिकाय् पिथनादीम्ह थ्वय्कलं नेपालभाषं बाखं च्वयेगु ज्याय् थौं तक नं निरन्तरता बियादीगु दु । समसामयिक विषय चयन, प्रभावकारी प्रस्तुति थ्वय्कःया बाखंया विशेषता खः । थुकिं हे यानाः थ्वय्कः थौं नेपालभाषाया बाखं ख्यलय् छम्ह स्यल्लाम्ह बाखंच्वमिकथं स्थापित जुइत ताःलाःगु दु । ब्वमिपिनिगु नुगलय् थाय् कायेत सफल जुयादीगु दु । अथे हे मय्जु रीना लिपांगु इलय् वयाः आख्यानकार मथुरा साय्मिया आह्वानय् जिगु लः नांगु उपन्यास च्वयाः थ्व ख्यलय् नं थःगु पलाःचिं त्वःतेत सफल जुयादीगु दु । बौद्ध शिक्षाया लिसें तेश्रोलिंगी तथा फरक क्षमतादुपिनिगु विषय दुथ्याकाः च्वयातःगु थ्व जिगु लः वय्कःया जक न्हापांगु उपन्यास मखुसे नेपालभाषाया हे न्हापांगु उपन्यास खः ।
थथे मय्जु रीनाया अर्थशास्त्र, बुद्धधर्म सम्बन्धी सफू बाहेक मुक्कं नेपालभाषाया जक सफू थुकथं दु— १) थीथी स्वां जिगु क्यबया (बाखं पुचः, ने.सं.११२१) २) सच्छि व नीछगुलिं पिदंगु (बाखं पुचः, ने.सं.११३२),३) बाःगु भू (बाखं पुचः, ने.सं.११३०), ४) जिगु लः (उपन्यास, ने.सं.११४२), प्रकाश वज्राचार्यया लुमन्ति (संस्मरण, ने.सं.११२७)। अथे हे वय्कलं दना वयाच्वंगु लबु (मिसाबाखं पुचः, ने.सं.१०३२) व थः गुरु अश्वघोष भन्तेया गुणअनुस्मरण सफू गुरुदक्षिणा सम्पादन यानादीगु खःसा मोतिबाखं पुचःया अनुवाद नं यानादीगु दु । थुपिं सफू बाहेक थ्वय्कःया आपालं बाखं, च्वखँ तथा संस्मरणत थीथी पत्रपत्रिकाय् पिदंगु दु ।
डा. रीनां राष्ट्रिय व अन्तर्राष्ट्रीय ख्यलय् जूगु तःगु सम्मेलन गोष्ठी ब्वति कायेगुया नापं ज्यापौ न्ह्यब्वयेगु नं यानादीगु दु । अथे हे रीनां थीथी भाषिक व साहित्यिक संस्थाय् आवद्ध जुया नं भाषा साहित्यया ख्यलय् थःगु योगदान बियादीगु दु । थथे वय्कः आवद्ध जुयादीगु संस्था खः —, लुम्बिनी बौद्ध विश्वविद्यालय (प्राज्ञिक सदस्य), नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठान (पूर्व प्राज्ञ सदस्य), सत्य मोहन जोशि फाउण्डेशन (दुजः), नेपालभाषा एकेडमि (प्राज्ञ), बाखं दबू (संस्थापक सदस्य), नेपालभाषा मिसा खलः (आजीवन जः), नेपालभाषा परिषद (दुजः), Foundation of SAARC Writers and Literature (कार्यकारिणि सदस्य) आदि आदि ।
मय्जु रीनाया थज्याःगु च्वछाये वहःगु ज्यायात कदर यानाः थीथी संघ संस्थां वयकःयात थीथी पदक व सिरपाः सम्मान देछाःगु दु । गथे — नेपाल विद्या भुषण ‘क’, दीर्घसेवा पदक, मोतिलक्ष्मी सिरपाः, जरिमैञा साखः लुमन्ति सिरपाः, प्रेम मोहन सिरपाः, नेपाल साहित्य मन्दिर (देछापौ), नेपाल मण्डल साहित्य सम्मान, जनमत वांगमय प्रतिष्ठान सम्मान, राजदास साहित्य हःपाः सिरपाः, जनमत साहित्य सम्मान, वनिताश्री साहित्य सम्मान, सार्क लेखन तथा साहित्य संस्थापना, नेपाल च्याप्टर, बधाई पत्र, थेरवाद बुद्धिष्ट एकेडेमि सम्मान, धम्म विजय पदनम् सम्मान, धर्मकीर्ति धम्मवती सम्मान आदि आदि ।