भाषा, लिपि व साहित्य

रुक्मणी श्रेष्ठ

नेपालभाषाया छम्ह नांजाःम्ह भाषाह्यमिया नापं च्वमि मयजु रुक्मणी श्रेष्ठया जन्म ने.सं १०६४ स मां नीरकुमारी श्रेष्ठ व अबु छत्रमान श्रेष्ठया कोखं जूगु खः ।भूगोल विषयस स्तातक यानादीम्ह खयाः नं थ्वय्‌कःया नुगः नेपालभाषा साहित्य संस्कृति विषय सम्वन्धी अध्ययन अनुसन्धान तथा पत्रिका प्रकाशनपाखे न्ह्याःगु खनेदु । थ्वय्‌कलं ताः इलंनिसें दिनाच्वंगु थौंकन्हे लय्‌पौ पत्रिकाया सम्पादक तथा प्रकाशक  जुयाः ताः ईतक ज्या यानादीगु दु । वय्‌कः छम्ह मिसा जुयाः नं  वय्‌कलं पत्रिकाया ख्यलय्‌ यानादीगु ज्यायात कदर यानाः वय्‌कःयात तःगू संस्थां सिरपाः तथा सम्मान देछागु दु । अथे हे मय्‌जु रुक्मणी नेपालभाषा नापं नेपालीभासं साहित्य, संस्कृति तथा स्वास्थ्य सम्बन्धी तःगू हे ग्यसुग्यंगु सफू च्वयाः पिथनादीगु दु । थ्वय्‌कःया पिदंगु सफू खः — १. नसात्वंसा वासः नं खः (विे.सं २०६४, निबन्ध मुना), २. नसात्वंसा वासः नं खः (विे.सं. २०६६ भाग १ नेपालभाषा÷नेपाली), ३. नसात्वंसा वासः नं खः (वि.सं२०६४ भाग २ नेपालभाषा ÷नेपाली), ४. व हे लँपु (वि.सं. २०६९, बाखं मुना), ५. नेवाः संस्कृति छपुलु (वि.सं. २०७१), ६. झीगु नेवाः संस्कृति (नेसं ११४३), ७. जीवनया अमूल्य धन निरोगिता (वि.सं २०८०), ८. चीरहरण द्वापर युगय्‌ जक (ने.सं. २०८०) ९. लुमंकेबहपिं हलिंया विशिष्ट व्यक्तित्वपिनिगु चर्तिकल ( वि.सं. २०७६) आदि ।

थ्वय्‌कलं नेपालभाषाया पत्रकारीता तथा साहित्यया ख्यलय्‌ यानादीगु ज्यायात कदर यानाः थ्वय्‌कःयात थीथी संस्थां थीथी सिरपाः तथा सम्मान देछाःगु दु गथे —शुभराज्यभिषेक पदक, जनपद सेवाः पदक, धर्मादित्य धर्माचार्य सिरपाः,  चित्तधर सिरपाः, नेपाल साहित्यिक पत्रकार संघपाखें सम्मान, भारती जनमत साहित्यिक पत्रकारिता सिरपाः, मोति पत्रकारिता सम्मान, नेवाः एफ.एम. पत्रकारिता सम्मान, वांगमय शताव्दी पुरुष सत्यमोहन जोशी पत्रकारिता सिरपाः, जरिमैंया साखः लुमन्ति सिरपाः, दान्यहिरा सिरपाः, प्रज्ञा मातृभाषा साहित्यिक पत्रकारिता पुरस्कार आदि आदि ।