संगीतया स्वंगू कच्चा मे हालेगु, बाजं थायेगु व प्याखं हुलेगु न्ह्याबलें तालय् लाक्क यायेमाः । ताल धयागु संगीतया ख्यलय् ईयात दायेगु इकाइ खः । हाकनं उथें उथें दोहरे, तेहरे जुया वयाच्वनीगु समयचक्र वा ईया आवर्तनया हाकःयात मात्राया ल्याखं इनी, अर्थात मात्रा धयागु तालया छगू आवर्तनया इकाइ खः । नेवाः संगीत ख्यलय् तालया मात्रा क्यनेत छ्यलीगु प्रमुख बाजं ‘ताः’ थायेबलय् ताली दुगु मात्राय् ‘तिं’ व खाली दुगु मात्राय् ‘छु’ कथं थायेमाः ।
सङ्गीतया ताल क्यनीगु दक्वं बाजं तालबाजं खः । गथेकि मृदङ्ग, खिं, क्वंचाखिं, मगःखिं, नाय्खिं, पछिमा, धाः, धिमय्, धोलक, दबदब, दह, क्वताः, दमोखिं, ध्वंध्वंचा, नगरा, खञ्जनि, स्वकुंलाः, ताः, बभू, झ्यालि, भुस्याः, छुस्याः, कँय्पु, सिँन्याल आदि ।