म्ये, बाजं व प्याखं

भोला जोशी (वस्ताद)

भोला जोशी नेवाः व खस संगीत ख्यलय्‌ थःत पानाझाःम्ह छम्ह संगीत सर्जक खः । थ्वय्‌कःया जन्म ने.सं. १०६२ तछलाथ्वः द्वादसि, सुक्रबारखुन्हु यलया वल्खु त्वालय्‌ जूगु खः । थ्वय्‌कःया कलाःलिसें छम्ह काय्‌ व निम्ह म्ह्याय्‌पिं दु ।
संगीत सिर्जना यायेगुली पोख्तम्ह थ्वय्‌कः वि.सं. २०२२ सालंनिसें रेडियो नेपालय्‌ थःगु प्रतिभा ब्वयेगु यानादीगु खः । वि.सं. २०३७ सालपाखे थ्वय्‌कलं लय्‌चिनादीगु म्ये रेडियो नेपालय्‌ उत्कृष्ट जूगु खः । थ्वय्‌कः रेडियो नेपाल व संगीत ख्यलं उस्ताद धका हनातःम्ह सर्जक खः । तबला, बाँसुरी, हार्मोनियम थायेगुली दख्खल दुम्ह थ्वय्‌कलं आपालं यानाः संगीत सिर्जना हे यानादी । थःके दुगु ज्ञान मेपिन्त इनेगुली नुगः क्वसाःम्ह थ्वय्‌कलं आपालं संगीतकःमिपिन्त संगीतया ज्ञान इनादीगु दु । थ्वय्‌कलं स्यनातःपिं शिष्यपिं आपालं नांजाःपिं दु, उकी मध्यय्‌ छम्ह चेतन सापकोटा नं खः । थ्वय्‌कलं थःगु जीवन, संगीत साधना व सिर्जनाय्‌ हे पानादीगु दु । थ्वय्‌कःया सिर्जनाय्‌ म्ह्व जक म्ये दुसां लोकंहवाःगु नं आपालं दु । उकी मध्यय्‌ लोकंह्वाःगु छपु म्ये ‘हे मेरा मित्र हो म मरेर जाँदा आँसु नझारी दिनु’ खः । थ्वय्‌कःया लसय्‌ म्ये हाःपिं मध्यय्‌ फत्तेमान राजभण्डारी व लोचन भट्टाराईयात कायेफु । संगीतख्यःया हस्तिपिं नातिकाजी श्रेष्ठ, शिवशंकर मानन्धर, भीम विराग, द्वारिकालाल जोशीपिंलिसे आपालं हिम्चिम् दु थ्वय्‌कःया ।
छगू इलय्‌ थ्वय्‌कलं नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानय्‌ वाद्यवादन प्रमुखकथं लजगाः न्ह्याकादीगु खः । तर अन वय्‌कः ताः तक च्वने मखन । वि.सं. २०२४ सालय्‌ हिरण्य भोजपुरे व निर्मला श्रेष्ठपिं दुथ्याःगु ‘नवकला कुञ्ज’या ब्वनाय्‌ हेटौंडाय्‌ झाल । लिपा अन हे च्वनाः संगीत साधना व छगू स्कूलय्‌ ब्वंकेगु नं यानादिल । यलं संगीतया हुनिं हेटौंडाय्‌ झाःम्ह जिवंकाछि अन हे च्वनादिल । थन नं थ्वय्‌कलं खय्‌ भाय्‌या बांबांलाःगु म्येय्‌ संगीत तयादीगु दु । थ्वय्‌कलं अन च्वनाः नं थःगु भाय्‌या सेवा यानादिल । थुबलय्‌ हे लजगाःया झ्वलय्‌ अन थ्यंम्ह महाकवि गिरिजाप्रसाद जोशी नं थ्व संगीत पुचलय्‌ दुथ्याः । थ्वय्‌कःपिन्सं थ्व हे पुचलं हेटौंडाय्‌ च्वनाः नेवाः संगीतया सेवा यानादिल । गिरिजाप्रसाद जोशिं आपाःसित लोक लसय्‌ म्ये चिनाः हायेका दिलसा थ्वय्‌कलं नेवाःम्ये लसय्‌ हनाः हायेका दिल । वय्‌कलं लसय्‌ हनाः हालादीगु (च्वमि वत्सगोपाल वैद्य) म्ये ‘अन्ति थन ती ख्वल्चा न्ह्यःने ति, उकी पासा हाकु छ्वय्‌ला ति’ । लुमंके बहःजू ।
थःगु जीवन संगीत सेवाय्‌ पानादीम्ह थ्वय्‌कःया स्कूलं अवकास कायेधुंकाः आर्थिक अवस्था बांलाः मजू । उकिसनं थीथी ल्वचं कयाः आर्थिक भार कुबीमाःगु व याकः काय्‌या कमाइं छेँय्‌ तरे यायेमाःगु अवस्था । हेटौंडाय्‌ सकसिया निंतिं हनेबहःम्ह थ्वय्‌कः उस्तादयात ग्वहालि व सम्मान यायेत ने.सं. ११३७ स हेटौंडाय्‌ ‘भोला जोशी सम्मान संगीत साँझ’ नं याःगु दु । अथेहे रोटरी क्लब हेटौंडां वय्‌कःयात च्वनेत छेँ नं दनाब्यूगु खः । थ्वय्‌कःयात हेटौंडाया नेपालभाषा खलःया लिसें आपालं संघसंस्थापाखें सिरपाःया लिसें सम्मान नं याःगु दु ।
तुति स्याइगु, दम व चिनिल्वय्‌या हुनिं ने.सं. ११४० गुंलाथ्वः खस्थि, आइतबारखुन्हु थ्वय्‌कः न्हय्‌च्यादँय्‌ मदुगु खः । थ्वय्‌कः मदये धुंकाः वि.सं. २०७९ सालय्‌ छपु राष्ट्रिय म्ये ‘जाग जाग जाग नेपाली उन्नतीमा लाग’ यूट्यूबय्‌ सार्वजनिक नं याःगु दु ।