म्ये, बाजं व प्याखं

मनराजा नकःमि

सांगीतिक ख्यःया वरिष्ठ व्यक्तित्व भीमबहादुर नकःमि व श्रीमाया नकःमिया कोखं ने.सं. १०८७ सिल्लागाः नःमि, सनिबारखुन्हु बलम्बुया लाछि त्वालय्‌ बूम्ह वरिष्ठ संगीतकार मनराजा नकःमिया नेपालभाषाया म्येचाः ‘मिखाया अजलं’, ‘नानु’ (मचा म्येमुना), ‘तय्‌जू’, ‘मन’, ‘सिमाकचा’, ‘निर्मल मन’, ‘सिमाकचा डिभीडी एल्बम’, ‘छ्यनय्‌ तकुस्वां’, ‘जोभनया रंग’, यानाः मुक्कं गुंगू पिदनेधुंकूगु दु । अथेहे वय्‌कःया खस नेपाली भाषां प्यंगू भजन मुनानापं झिंन्हय्‌गू म्येचाः पिदनेधुंकूगु दुसा स्वंंगू सांगीतिक धूनया म्येचाः पिदनेधुंकूगु दु । नेपालभाषाया शंकरा, तारेमाम, कुलंगार, व मिसा, याःहू, अजःमिखा, लाखेभाजु यानाः च्यागू संकिपाय्‌ संगीत तयादीम्ह वय्‌कलं स्वंगू खस नेपाली भाय्‌या संकिपाय्‌ नं संगीत बियादीगु दु । अथेहे ‘स्याःगु घाः’ नांगु दबू प्याखनय्‌ नं वय्‌कलं संगीत तयादीगु खः ।
झिंस्वदँ दुबलय्‌ हे रेडियो नेपालय्‌ वनाः प्रत्यक्ष प्रशारण जुइगु शास्त्रीय संगीतय्‌ तालवादन यानादीम्ह मनराजां औपचारिक रुपं वि.सं. २०४५ सालय्‌ रेडियो नेपालनाप आबद्ध जुयादीगु खः । वय्‌कः रेडियो नेपालया संगीत शाखा प्रमुख नं खः ।
रामहरि गुरुङ व भीमबहादुर नकःमिपाखें संगीत शिक्षा कयादीम्ह संगीतकार नकःमिं वाद्य शिरोमणि उस्ताद गणेशलाल श्रेष्ठया पुण्यतिथिइ हनुमान सेवा केन्द्र यलं ग्वसाः ग्वःगु शास्त्रीय संगीत सम्म्येलन व धेंधेंबल्लाः कासाय्‌ तालवादनपाखे तबला वादनय्‌ न्हाप सिरपाः त्याकादीगु दु, अथे हे रेडियो नेपालया ४२ क्वःगु (२०४८) र ४३ क्वःगु (२०४९) जन्म जयन्तिया लसताय्‌ रेडियो नेपालं ग्वसाः ग्वःगु धेंधेंबल्लाखय्‌ शास्त्रीय संगीतपाखे तबला वादनय्‌ ल्यू सिरपाः त्याकादीगु दु । लिसें, २०६३ सालय्‌ जुजु वीरेन्द्रया गद्दी आरोहण रजत महोत्सव पदक,Maritorious Service IGory Award Soka Association Singapore – 2003, २०५६ सालय्‌ ‘दि टालेन्ट नेपालभाषा संगीत अवार्ड’, २०६६ सालय्‌ नेपालभाषाया सर्वोत्कृष्ट संगीतकार पेज थ्री पिपल्स च्वाइस अवार्ड, २०७२ सालय्‌ बनिता त्रैमासिक सम्मान, २०७४ सालय्‌ सिक्किम नेवाः गुथि, फ्रेण्ड्स क्लब बलम्बुं सम्मान याःगु दु । अथेहे २०७५ सालय्‌ संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उडड्यन मन्त्रालय, नेपाल संगीत तथा नाट्य प्रज्ञा प्रतिष्ठानपाखे प्रतिष्ठित श्रेणी, २०७५ सालय्‌ हे संगीत महर्षी नातिकाजी सम्मान, दान्यहिरा सिरपाः (२०७९) लिसेंया सिरपाः व सम्मानं वय्‌कःयात छाय्‌प्यूगु जुल ।
नेपालभाषा व खस नेपाली भाय्‌या म्ये नापं यानाः थ्यं मथ्यं द्वःछिपुं मल्याक म्ये रेकर्ड याना दीधुंकूम्ह वय्‌कः नेपाल रोयल्टी संघया संस्थापक दुजः नं खः ।
बेल्जियम, नेदरल्याण्ड, स्वीट्जरल्याण्ड, जर्मनी, फ्रान्स, इटाली, सिंगापुरय्‌ संगीतिक यात्रा यानादीधुंकूम्ह वय्‌कःया नेपालभाषाया म्ये न्ह्यब्वयेगु तातुनाः नेपालमण्डल टेलिभिजनं ‘संगीतकार मनराजा नकःमि एकल साँझ २०७५’ याःगु नं लुमंकेबहः जू ।

मन्जु कुमार श्रेष्ठ

मन्जु कुमार श्रेष्ठ नेपाःया छम्ह नांजाःम्ह किपालुमि (सिनेमाटोग्राफर) खः । क्यामेरां तःगू नेवाः व खस नेपाली भाय्‌या संकिपा खिचये यायेगु ज्या यानादीम्ह भाजु मन्जु कुमार श्रेष्ठया जन्म वि सं २००७ मंसीर २२ गते येँय्‌या डिल्लीबजारय्‌ जूगु खः । प्रवीणता प्रमाण पत्र तगिंतक ब्वनादीम्ह भाजु मन्जु कुमार श्रेष्ठं तत्कालिन शाही नेपाल चलचित्र संस्थानं दयेकूगु “मनको बाँध” संकिपाया स्टिल फोटोग्राफर जुयाः थ्व ख्यलय्‌ पलाः न्ह्याकादीगु खः ।
शाही नेपाल चलचित्र संस्थानं हे दयेकूगु नेपाली भाय्‌या संकिपा “जीवन रेखा”य्‌ किपालुमि जुयाः दकलय्‌ न्हापा संकिपा खिचये यानादीम्ह भाजु श्रेष्ठं मदिक्क थ्व ज्या यानादिल । “जीवन रेखा” संकिपाया मेम्ह किपालुमि श्याममोहन श्रेष्ठ जुयादी । थुकथं संकिपाया किपालुमि जुयादीम्ह भाजु मन्जु कुमार श्रेष्ठं नेपालभाषाया निगू संकिपा “सिलु” व “राजमति”या किपालुमि खः । नेपाःया ऐतिहासिक परिवेश न्ह्यब्वयातःगु “प्रेमपिण्ड” व नेपाःया राजनैतिक इतिहासय्‌ लौहपुरुष नालातःम्ह गणेशमान सिंहया जीवनीया लिधंसाय्‌ दयेकूगु “वीर गणेशमान” वय्‌कलं खिचये यानादीगु न्ह्यथनेबहःगु संकिपा खः । तत्कालिन शाही नेपाल चलचित्र संस्थानय्‌ क्यामेरामायन पदय्‌ जागिर नयादीम्ह मन्जु कुमार श्रेष्ठं तत्कालिन जुजु पिनिगु औपचारिक भ्रमणया इलय्‌ आपालं डकुमेण्ट्रि नं खिचये यानादीगु दु ।
“राजमति” संकिपाया निंतिं कलिउड सिने अवार्डय्‌ बेस्ट सिनेमाटोग्राफरया सिरपा त्याकादीम्ह मन्जु कुमार श्रेष्ठयात मेमेगु नं आपालं सिरपा व हनापतिं छायेपियातःगु दु । न्हू पुस्ताया यक्वसित फोटोग्राफि ज्या स्यनाच्वनादीम्ह मन्जु कुमार श्रेष्ठयात थाइलाएण्ड, जर्मनी, इजिप्ट लगायत आपालं देशय्‌ हनेगु ज्या जुइधुुंकूगु दु ।

मन्जु श्रेष्ठ

मन्जु श्रेष्ठ कलाकारिता ख्यलय्‌ छम्ह कलाकारया रुपय्‌ पलाः न्ह्याकाच्वंम्ह खः । अबुया नां बुद्ध रत्न तुलाधर व मांया नां सरस्वति देवी तुलाधर खः । रमेश श्रेष्ठलिसे इहिपाः जुयाः मन्जु श्रेष्ठ जूम्ह खः । विशेष यानाः नेपाल टेलिभिजनय्‌ वःगु “तितो सत्य” सिरियलय्‌ बिजुलि नांया पात्रय्‌ म्हिताः लोकंह्वाःम्ह खः । आपाःसिनं बिजुलीया नामं हे म्हसीका वयाच्वंम्ह खः । वि सं २०५१ सालय्‌ ‘यथार्थ यात्रा’ नांयागु नाटकय्‌ म्हिताः थःगु कला यात्रा न्ह्याकुम्ह खः । चन्द्रमान, गज्याः गज्याःपिं मनूत दै थन, याकः म्ह्याय्‌ लिसेंया आपालं नेवाः संकिपाया नापनापं बसन्ती, बीर गणेशमानया लिसें यक्व हे खस नेपाली संकिपाय्‌ म्हितादीम्ह खः ।