म्ये, बाजं व प्याखं

मिना महर्जन


अबु बाबुकाजी महर्जन व मां प्राणमाया महर्जनया कोखं वि.सं. २०२० य्‌ किपूया भाजंगालय्‌ म्येहालामि मिना महर्जनया जन्म जूगु खः । वय्‌कः २०३६÷३७ निसें गायन ख्यलय्‌ मदिक्क सक्रिय जुयाच्वनादीगु दु । वय्‌कलं म्ये हालेगु लिसें चिहाः संकिपा, म्यूजिक भिडियोय्‌ थःगु अभिनय कला नं न्ह्यब्वया दीगु दु । वय्‌कलं दयेकूगु म्यूजिक भिडियो ‘करुणां भय्‌ब्यूगु’, ‘मांया यःम्ह म्हयाय्‌मचा’ तसकं लोकंह्वाः । इन्द्रेणी सांस्कृतिक समाजया ज्यासना पुचलय्‌ आवद्ध वय्‌कः ज्ञानमाला भजनय्‌ नं सक्रिय जुयादी ।

मिरा राणा

मिरा राणा छम्ह लोकंह्वाःम्ह लय्‌चिनामिलिसें म्येहालामि खः । थ्वय्‌कःया जन्म ने.सं. १०७१ कौलाथ्वः दसमि, बुधबारखुन्हु येँया कमलपुखुली जूगु खः । थ्वय्‌कःया अबु पं. शम्भुप्रसाद मिश्र व मां निर्मला मिश्र खः ।
थ्वय्‌कःया अबु संगीत प्रविण, तबलालिसें संगीतया ज्ञाता खः । छेँय्‌ अबुं म्येपिन्त संगीत स्यनाच्वनीबलय्‌ थ्वय्‌कःया नुगः उखे सालीगु । थ्व हुनिं वय्‌कःयात संगीतया ख्यलय्‌ सालाहल । वि.सं. २०२२ सालय्‌ झिंप्यदँति दुबलय्‌ हे थ्वय्‌कलं रेडियो नेपालया छगू प्रतियोगिताय्‌ म्ये हालादीगु खः । उगु प्रतियोगिताय्‌ सिरपाः त्याके मखंसां सः बांलाःगुलिं थ्वय्‌कलं स्वर परीक्षा हे मबिसें म्ये हालेगु ह्वःताः चूलाःगु खः । लिपा वि.सं. २०२८ सालं जूगु प्रतियोगिताय्‌ गायनय्‌ न्हाप लाकादिल । थ्वय्‌कलं हालादीगु आपालं म्येत लोकंह्वाः । उकी मध्यय्‌ ‘मखमली चोली चाँहिदैन’, ‘मेरो पाउमा आज कोही पाउजू बाँध’ खः ।
शास्त्रीय संगीतया नं ज्ञान दुम्ह थ्वय्‌कलं भारतया इलाहाबादं संगीत विशारद यानादीगु खः । वसिबें न्ह्यः येँया संगीत महाविद्यालयपाखें नं संगीत सयेकादीगु खः । थ्वय्‌कलं विदेशय्‌ च्वनाः संगीत स्यनेज्या नं न्ह्याका च्वनादीगु दु । आधुनिक, लोक, भजन व थीथी विधाय्‌ थीथी भाषाभाषी लिसें संकिपाय्‌ तकं म्ये हालादीगु दु । लिसें थ्वय्‌कलं विदेशी भाषाया नं म्येत हालादीगु दु । थ्वय्‌कलं भिंmन्हय्‌सः स्वयां मल्याक म्ये हाला दीधुंकल । वि.सं. २०२८ सालय्‌ संकिपा ‘मनको बाँध’य्‌ छपु पाश्चात्य शैलीया म्ये ‘यो मात चढेको रातमा’ हालादीगु दु । थ्व हे म्ये हालेधुंका थ्वय्‌कःयात नेपाःया न्हापांम्ह क्याब्रे म्येहालामि अले न्हापांम्ह मिसा पप म्ये हालामि धकाः धायेगु यात । थ्वय्‌कलं हे दकलय्‌ न्हापां दबुली पाश्चात्य शैलीया म्ये हाहां प्याखं नं हुलेगु यानादीगु खः ।
थ्वय्‌कलं न्हापा नेपालभाषाया म्ये प्रतियोगिताय्‌ ब्वति कयाः न्हाप सिरपाः नं त्याकादीगु दु । नेवाः संगीत ख्यलय्‌ नं थ्वय्‌कलं आधुनिक, भजन जक मखु दकलय्‌ न्हापां पाश्चात्य शैलीया नेवाः म्ये हालादीगु दु । ने.सं. १०९६ स ‘झीगु सः’ पाखें ग्वसाः ग्वःगु निक्वःगु म्ये नखः ज्याझ्वः याःबलय्‌ थ्वय्‌कलं अज्यागु म्ये हालादीगु खः । उबलय्‌ तसकं लोकंह्वाःगु थुगु म्ये खः ‘म्ये छपु हाले थें प्याखं छकः हुले थें ।’ थुगु म्येया च्वमि दुर्गालाल श्रेष्ठ खःसा लसय्‌ हनादीम्ह गणेश परियार खः । थ्वय्‌कलं आपालं नेवाः म्येत हालादीगु सीदुसां पिदनाच्वंगु धाःसा खुपु न्हय्‌पुति हे जक दु । वय्‌कलं हालादीगु नेवाःम्ये थुकथं दु– ‘का न्हैं मंैचा मंसीर मैनासं’  (सत्यनारायण राजभण्डारीलिसें), ‘ल्हाः ज्वनाः साले मते’ (च्वमि विष्णु जल्मि, लय्‌ कृष्णमान डंगोल), क्वलं बुइ मखुत यःमां’ (तारादेबीलिसें, च्वमि विष्णु जल्मि, लय्‌ कृष्णमान डंगोल), ‘अतृप्त लोकय्‌ धनजन माया’ (लय्‌ कृष्णमान डंगोल), ‘सतिनाः जिनापं च्वंसा’ (प्रकाश श्रेष्ठलिसें, च्वमि भूषणप्रसाद श्रेष्ठ, लय्‌ द्वारिकालाल जोशी), ‘गुलि न्ह्यैपु फय्‌ थ्व वःगु’ (प्रकाश श्रेष्ठलिसें, च्वमि दुर्गालाल श्रेष्ठ, लय्‌ द्वारिकालाल जोशी)
वि.सं. २०२८ सालं थ्वय्‌कःया उदयजंग राणालिसें इहिपाः जूगु खः । थ्वय्‌कःपिनि निम्हकाय्‌ दु । रेडियो नेपालय्‌ वि.सं. २०३५ सालंनिसें सुइछदँतक्क जागिर नयाः अवकास कयादीगु खः । थ्वय्‌कलं आपालं मान सम्मान व पदवीत कयादीगु दु ।