थ्व द्यःयात फुक्क प्राणीपिन्त आनन्द बीम्ह जूगुलिं आनन्ददादि लोकेश्वर धाःगु खः । नाथ सम्प्रदायतय्‌सं न्हापांम्ह नाथया रुपय्‌ आदिनाथ धाःगु खः । नेवाः पुचलय्‌ तःधंगु ल्वय्‌ लंकाबीम्ह द्यःया रुपय्‌ कयातःगु दु । थुम्ह लोकेश्वर नेपालमण्डलया प्यम्ह लोकेश्वर मध्ये छम्ह खः । थुम्ह लोकेश्वरया मेला असोजपुन्हिनिसें सकिमिला पुन्हि लछितक जुइ । मुखःअष्टमीकुन्हु तःधंगु मेला जुइ । परिवारय्‌ सुं नं जःपिं सित धाःसा सीगु दछिया दुने मत छ्वयेकी ।

थुगु थासय्‌ मेला क्वचाइगु न्यान्हुतक छुं हे मनसे माय्‌ (मास) अपसं च्वनी । न्ह्याथेंजाःगु तःधंगु ल्वय्‌ नं मदय्‌का बीम्ह जुगुलिं श्रद्धाकथं थलबल छायेगु याना वयाच्वंगु दु । च्वबहाःयात इन्द्रदेव संस्कारित कच्छपाल गिरी महाविहार, सुवर्णगिरी महाविहार, गन्धवती महाविहार, असना लोकेश्वर महाविहार नं धाइ । थनया मनूतय्‌सं थाय्‌या नामं च्वबहाःद्यः धाइगु खः । थुगु विहारया जात्रा चैत्रशुक्ल अष्टमीकुन्हु जुइ । च्वबहाःया करुणामय द्यःया न्हवं चैत्रशुक्ल प्रतिपदाकुन्हु जुइ । चैत्रशुक्ल द्वितीयाकुन्हुनिसें करुणामय द्यःयात लँपुलिं छायेगु याइ । खुन्हुतक थसिया नेमकुलतय्‌सं लँपुलिं छाइ ।

इहि मण्डपय्‌ तयाः गंकेधुंकाः दशकर्म विधि पूवंकी । पंचबुद्ध दुगु मुकुट पुइकाः मन्दः स्वचाः चाःहुइकी । भूत प्रेत, सिंघणी, ब्याघ्रणी, डाकिनी, झिगू दिशाया लोकपालपिन्त बलिपूजा याइ । काहा पुयाः नेमकुलतय्‌सं लोकेश्वरयात बुयाः देगलय्‌ दुने तइ । नवमीया दिंकुन्हु गणेश व पीठय्‌ मांसाहुति बलिपूजा याइ । च्वबहाद्यवं ल्वय्‌ लंकी धैगु विश्वास व आस्थाया कारणं ल्वय्‌ जूपिं ब्वनाः थुगु थासय्‌ वय्‌गु याइ । येँया दकलय्‌ लिपायाम्ह जुजु जयप्रकाश मल्लया नं वैद्यतय्‌सं लंके मफुगु ल्वय्‌ थुगु थासय्‌ वयाः लन धैगु धापू दु ।

येँया दक्षिणय् लाःगु च्वबहाः डाँडाय् प्यम्ह करुणामय मध्ये छम्ह आनन्दादी लोकेश्वर स्थापना यानातःगु दु । मेमेपिं लोकेश्वरपिंत थें थुम्ह करुणामय द्यःयात नं न्हवं यायेगु लिसें दँय्दसं खः जात्रा यायेगु चलन दु । नेपाल संवत्या तिथिकथं चौलाथ्व पारुकुन्हु आनन्दादी लोकेश्वरया न्हवं जुइ । न्हवंया निंतिं श्रीपञ्चमीकुन्हु च्वबहाःया पान्जु (शाक्य) व धंगू (डंगोल)त यलय् वनाः चापुजा यानाः यलय् च्वंपिं कुम्हाःतय्थाय् कलश दयेके बी । व हे कलशय् न्यखु व बागमति खुसि ह्वनाच्वंगु थाय्या लः कयाहयाः आनन्दादी लोकेश्वरयात न्हवं याकी । न्हवं यायेत लोकेश्वरया न्यास लिकयाः कलशय् तइ, अले द्यःयात देगलं पिकाइ । न्हवं सुनाकुथिया नेमकुलतय्सं यायेमाःगु चलन दु । न्हवं यायेधुंकाः चौलाथ्व तृतीयाकुन्हु लोकेश्वरयात देगलं पिने तयाः हे लंपुं छायेगु ज्या याइ । थ्वयां लिपा चौलाथ्व सप्तमिकुन्हु छ्वय्लाभू याइ । थ्व धुंकाः इहि मण्डपय् तयाः दशकर्म विधिं पुजा यानाः कलशय् च्वंगु प्राण द्यःयात प्रतिस्थापन याइ । पुजा क्वचायेकाः द्यःयात बज्रसत्वया प्रतीक पञ्चबुद्धया मुखः पुइकी ।
चौलाथ्व अष्टमीकुन्हु साइत स्वयाः कलशया लः बागमति व न्यखु ह्वनाच्वंगु थासय् हे चुइके यंकी । अन हे द्यः लायेगु धकाः खुसिइ पुजा यानाः दुरु व स्वां छाइ । अले दाफ्वःस्वांयात कलशय् दुत कयाः द्यः लानाः हयाः न्हिच्छि सतलय् तयातइ । सनिलय् जात्रा यानाः च्वय् विहारय् थतहइ । नवमिकुन्हु चीधंगु खतय् तयाः च्वबहाःया देगः चाःहुइकी । थुबलय् द्यःयात स्वंगू कुनय् च्वंगु मण्डपय् विराजमान याकेमाःगु चलन दु । अनं लिपा हानं इहि मण्डपय् विराजमान याकी । सकतां ज्या क्वचायेकाः पाञ्जु, गुरुजु, आजु व नेमकुलपिंत पञ्चदान बी । थ्व धुंकाः बौ वाये यंकी । बौ वायेधुंकाः द्यःयात बुयाः आसनय् विराजमान याकी । थुकथं च्वबहाः द्यःया खः जात्रा क्वचाइ ।

न्हवं यायेगु
न्हवं यायेगु धयागु छगू कथं न्हूधाः यायेगु खः । न्हवंयात धलिं लुइगु नं धाः । मेगु अर्थय् न्हवं धयागु महास्नान नं खः । न्हवं याइबलय् घ्यः, कस्ति, दुरु, धौ व लः ल्वाकछ्यानाः द्यःयात म्वःल्हुकी । अथे जुयाः न्हवं यायेगु वा धलिं लुइगु वा महास्नान धाःगु खः ।

माय्अपसं
दँय्दसं मोहनि क्वचाइगु न्हि कतिंपुन्हिनिसें स्वन्तिया सकिमिलापुन्हितक लच्छियंक च्वबहाः द्यःयाथाय् मेला जुइ । गुँलां स्वयम्भूइ भक्तजनपिं द्यइके वनी थें हे थ्व लछि भक्तजनपिं च्वबहाः द्यःयाथाय्व नेगु चलन दु । विशेष यानाः यलयापिं अप्वः धयाथें सुथय् च्वबहाःद्यःया दर्शन यायेत वनी । थ्व हे मेलाया लिपांगु न्यान्हुयात विशेष न्हि कथं कायेगु याइ । थ्व न्यान्हुया न्हियात माय्अपसं धाइ । अपसं धायेवं छन्हु जक व्रत च्वनीगु खः । तर माय्अपसंयात कठीन व्रत च्वनेगु कथं कयातःगु दु । थ्व व्रत तःधंगु एकादशीनिसें पुन्हि तक च्वनी । माय्अपसं व्रत च्वनेत च्वबहाःयापिं जक मखु ममेथाय्यापिं नं वइ । थुगु व्रत च्वनीपिं व्रत च्वनेधुंकाः बहालं पिहां वने मज्यू । च्वबहालय् हे छचाःखेरं च्वंगु फलय् सु लानाः च्वनी । व्रतय् च्वनीपिंसं न्हिंन्हिं अनया खुसि वा बुंगाःचिया लखं म्वःल्हुइमाः । व्रत च्वनीबलय् पालं धकाः न्हिं छकः द्यःया जल जक त्वनी । व्रतया इलय् भजन कीर्तन यानाः, द्यःया बाखं न्यनाः व आरती यानाः न्हि छ्याइ ।
थ्व व्रत च्वने तसकं थाकु । व्रतया लिपांगु न्हिकुन्हु इहिपा जुइधुंकूपिं मिसातय्त जूसा भाःतम्ह वयाः थंवइ । छगू पुलांगु जनधारणाकथं थ्व व्रतया लिपांगु न्हिकुन्हु इहिपा जुइधुंकूपिं मिस्तय्त भाःतम्ह वयाः थंमवल धाःसा पारपाचुके जूगु सरह तायेकी । थज्याःगु संस्कारयात नेवाः समाजं नं स्वीकार याः । माय्अपसं च्वंपिंसं व्रत च्वनेधुंकाः नं दच्छितक नियमय् च्वनेमाः । दच्छि लिपा पुन्हिकुन्हु दरुपुजा यानाः व्रत पूवंकी । मिजंत थुगु अपसं च्वन धाःसा मांअबु वा छेँजःपिं वयाः थंवयेमाःगु चलन दु ।

लंपुं छायेगु
दछिइ छकः द्यः न्हवं यायेधुंकाः द्यःया ख्वाःपाः व म्हय् ह्याकुं वंथाय् माथं वंकेगुया लिसें न्हूगु रंगं छाय्पीगुयात लंपुं छायेगु धाइ ।

लगंत्वाःया न्हाय्‌कंबही लिक्कसं दक्षिणपाखे च्वंगु बही खः–च्वाकंबही । थ्व बहीयात नं कीर्तिपुण्य महाविहार धयावल । चलनचल्ती भासं थ्वयात कोथुबही नं धायेगु याः । वास्तवय्‌ थ्व बहीया क्वाःपाःछेँ छगूबाहेक मेगु भौतिक संरचना फुक्क चुकया रुपय्‌ खनेदु । थ्व बहीया क्वाःपाःछेँ बि.सं.२०३० तक नितँ जाः जक खः । आः पुनःनिर्माण याःबलय्‌ स्वतँ जाः याःगु दु । क्वापाःछेँया तोरंया रुपय्‌ कलात्मक ल्वहंया लुखा तयातल । दकसिबे च्वय्‌ हरिहरवाहन लोकेश्वर व छचाःलिं थीथी द्यपिनिगु मूर्ति कियातःगु दु । लोकेश्वरया च्वय्‌ अक्षोभ्य बुद्ध तयातःगु दु । लुखाया जवंखवं सिंह निम्ह, ततःपाःगु तिकिझ्याःत दु ।

लुखां दुहां वनेवं मेगु छगू लुखा दुने पश्चिमाभिमुख अक्षोभ्य बुद्ध पलिस्था यानातःगु दु । थ्व बहीया शाक्यपिनिगु आगंद्यः बज्रयोगिनी खः । बही दुने क्वाःपाःछेँया पिनेसं खवपाखे मन्दःपाः व स्वयम्भूया चिग्वःगु चीभाःद्यः, व बहीया दथुइ लाक्क चिभाः निगः पलिस्था यानातल । थ्व बहीया सर्वसंघ नःबहीपाखें वःपिं धाइ ।