शिल्प, प्रविधि व ज्ञान

भगवान रत्न कंसाकार

सन् १९८६ स जापान, टोकियो विश्वविद्यालयपाखें विद्यावारिधि उपाधि कयादीम्ह भगवान रत्न इन्जिनियरिङ्ग इन्स्टिच्यूट अन्तरगर्त तःदँतक प्राध्यापनया ज्याय् सेवारत जुयादिल । खानेपानी वितरण अले लःया शुद्धिकरणया ख्यलय् थ्वय्कः विशेषज्ञकथं नांजाः ।

भरतबहादुर प्रधान

भारतया बनारस विश्वविद्यालयपाखें इन्जिनियरिङ्ग यानाः लिपा नेडरलैण्डसया डेल्फ विश्वविद्यालयपाखें ब्यवस्थापन विधाय् विशेष डिप्लोमा डिग्री हासिल यानादीम्ह थ्वय्कः स्थानीय विकासया ज्याय् छम्ह विज्ञ खः । लिपा नेपाः सरकारया जल तथा शक्ति मन्त्रालय व यातायात सञ्चार मन्त्रालयया सचिव तक जुयादिल । विश्व बैंक, वासिङ्गटनय् तःदँतक वैकल्पिक निर्देशक जुयाः सेवा यानादिल ।

भरतलाल कर्माचार्य

सन् १९३६ स येँ, ब्रम्हत्वालय् अबु हरिहरलाल व मां बद्रिमायाया कोखं जन्म जूम्ह भरतलाल सन् १९७१ स नर्वेया कृषि विश्वविद्यालयपाखें विद्यावारिधि उपाधि प्राप्त यानादीम्ह भाजु खः । सन् १९५७ निसें नेपाः सरकारया थीथी पदय् च्वनाः सेवा यानादीम्ह थ्वय्कःयात देसय् कृषि विज्ञानया तच्वकं ज्ञान दुम्ह विज्ञकथं नालातःगु दु ।

भसं÷फाफर

भसं छगू यक्व पोष दइगु व आयुर्वेदिक तत्वं जाःगु अन्न खः। थुकी थीथी कथंया ल्वय् लंकीगु गुण दयेगु याइ। चाकु, खायू व गुँभसं यानाः स्वंगू जातया दयेगु याः। थुकिया आकार स्वकुं लाइ। ख्वला सालुसां लिकाये थाकुइ।
भसं पीत पुसा थःसाली मखु तप्यंक पु हे सालुक ह्वलाः पीगु याइ। पौ पुवादे पौ थें दयेकी। चाबुँइ सिकं फि व पँचा ल्वाकज्याःथाय् बांलाइ। थुकिं लः यक्व सहः याये मफु। उकिं लः मुंथाय् पी मखु। वा वइगु लखं हे गाइ। बुँ ह्वइगु बखतय् चा यक्व गन धाःसा भचा भचा लः तयाबीगु याइ। थ्व पीत ध्वः ध्वः दयेकाः नं पीगु याः। थथे पीबलय् चः भचा तचः याइ। छध्वलं मेगु ध्वः क्वलाछिति पाकी।
यक्व थथ्याःथाय् नंं माथंवंथाय् नं भसं पीगु याइ। थुकियात ख्वाउँगु लकस माः। पु गाइगु व तसकं तांन्वइगु थुकियात मज्यू। यक्व थथ्यानाः तसकं ख्वाउँसे च्वनीथाय् पु गाःगु लंकाः बछलां जक पीगु याइ। भचा भचा जक ख्वाउँइथाय् चिल्ला चौलापाखे पीगु याइ। म्ह्व जक ख्वाउँइथाय् कौला कछलापाखे पी। थुकियात साः यक्व म्वाः। बुँ दायेपाले याइबलय् हे साः ह्वलेगु याइ।
भसं क्यातुबलय् तरकारि दयेकाः नं नयेगु याइ। ह्वलाः निवाःत्या स्ववालं हे नये जी। थुकिया तरकारि भचा चुलु चुलु धाइ। भचा छिपय् जुलकि हःया कापिं च्वः वयाः बुँ ज्वनावइ। बुँ झुप्पा झुप्पा जुइ। सि सइबलय् नं झुप्पा जुयाः हे सइ। सि यक्व पाकय् यानातइ मखु। भचा अप्वः पाकय् जुलकि हाये यः। अथे जुयाः म्हय् म्हय् धाल धायेव हे लिनाः गंक पानाः धिरः वानाः हायेकी। चिकुलाया बखतय् भसं केँ खुनाः नइ।
भाजनय् सियाः नं नयेगु याइ। थुकिं म्हयात क्वाकेगु उर्जा बी। भसं चुं ल्हुयाः मरि, धेर व सुप यानाः जाया ब्वतिं नं नइ। थुकियात प्वः हायाः अय्लाः थ्वँ नं दयेकी। भसं आयुर्वेदिक वासःकथं नं ज्या ख्यलय् याः। थ्व नयेबलय् लुमंकेगु शक्ति दइगु, पत्थर दयाच्वंसा नायेका हइगु व चिनिल्वय्यात थातं तयातयेत ग्वाहालि याइ।

भाजुमान चित्रकार

चित्रकलाकार भाजुमान चित्रकारया जन्म वि.सं. १८७१ य् येँया तुंछेँ गल्ली न्यतय् जूगु खः । वय्कलं छेँय् हे आखः ब्वनादिल अले छेँय् हे चित्र च्वयेगु सयेका दिल । वय्कःयाके चित्रकलाय् विशिष्ट प्रतिभा दुगुलि जङ्गबहादुरं दरवारय् कलाकारया ज्या ब्यूगु खः । परम्परागत नेपाली शैलिं मनूतय्गु चित्र च्वये सःगु जक मखु अति हे सुक्ष्म सँ छपु छपु सीदयेक चित्र च्वये फुगुलिं वय्कःयात प्र.म. जङ्गबहादुरं दोसल्लां न्ययेकाः किसिम्हय् तयाः सिन्हःयाः याःगु खः । वय्कः वि.सं. १९३२ य् स्वर्गारोहण जूगु खः ।

भालिंचा

तिबाया मा पाछि पाछि पाक तयाः जालि थें च्वंक ह्वः दयेक चिचीबालागु तिबां दथु भचा गाःवंकाः रिकापि थें यानाः थानातःगु थल । प्वः हाइबलय् हा थहां वयेछिंक प्वतासिइ दुने तइ ।

भुतिक्वह्यंथ्वँ

यक्व पुलां जुइ धुंकूगु सवाः मदये धुंकूगु थ्वँय् क्वसिना च्वंगु थ्वँ । सवालय् पाउँसे उसुसे च्वनी । थ्व थ्वँ भुतिक्वह्यं केँ धकाः केँ खुनाः नं नयेगु याः ।

भुतू

प्वः हाइबलय् सु, घाँय्म्वः, छ्वालि आदि दुयाः मि च्याकेगु थाय् । थाय् चकंथाय् छथाय् फ्वसिया चाः ल्याखं ह्वः दयेक अंगः दने थें यानाः अप्पा तँ चिनी । न्ह्यःने व जवपाखे छह्वः छह्वः ह्वः तइ । बँय् छबः अप्पा लाइ । न्ह्यःनेया ह्वतय् कःलि बाय् म्व न्वकू तइ । द्यःने फ्वसि द्यछुनाः न्ह्यःने छुसि दुयाः मि च्याकी । भुतूदुने नौ जाल धायेव जवपाखेया ह्वतं मीकूकथिं नौ घ्वानाछ्वइ ।

भुवनेश कुमार प्रधान

सन् १९५९ स भारतया विश्वविद्यालयपाखें इन्जिनियरिङ्ग विधाय् ब्वनावःम्ह थ्वय्कः नेपाः सरकारया उच्च पदय् च्वनाः तःदँतक सेवा यानादिल । जल विद्युतया ख्यलय् बांलाःम्ह ज्ञाताकथं थ्वय्कःयात नालातःगु दु । नेपालय् विकास जूगु आपालं महत्वपूर्ण जल विद्युत परियोजनाय् थ्वय्कःया महत्वपूर्ण योगदान दु धाइ ।

भूमिराज शाक्य

स्व. भूमिराज शाक्यया उपनां जेठा खः । वय्कः धातु मूर्तिकलाया छम्ह ज्वः मदुम्ह कलाकार खः । वय्कः ने.सं. १०४७ स यल, नायलखुइ जन्म जूगु खः । अबुजु स्व. मानकाजी शाक्यया हःपाःकथं ने.सं. १०६५ स कलाकारिता ख्यलय् ज्या न्ह्याकादीगु खः । वय्कःया कलाया बिषेशता धयागु सीया मूर्ति, त्वाःद्यवा, थी थी द्यःत दयेकाः चां भुनाः ढाले यायेगु नापं धुपदानी दयेकेगु खः । कला ब्वज्या— लैनचौर भारतया दुतावासय् कला प्रदर्शनी (२००४) । न्ह्यथने बहःगु कृति— यलया क्वन्ति स्थित वहःया ६ इञ्चया बगलामुखी द्यः निर्माण ।