ख्वाःपातय् ला जायेकेत दकलय् न्हापां स्वनाः पुज्याना तःगु विश्वकर्मा व थीथी द्यःया नामं फ्यानातःगु चा ज्या काइगु खः । थ्व यायेत नं सम्बन्धित द्यः लुमंकाः क्षमा फ्वनाः विश्वकर्माया आशिष कायेमाः । बःबः कापः तिकातये धुंकूगु ख्वाःपाः द्यःने छबः चा तयाः न्हापाया थासा थें बांलाक लु सीदयेक मिखा, न्हाय्, म्हुतु, न्यताः, न्हाय्पं थथ्याःक्वथ्याः जुइक बां लुइकी । थुलि सिधःगु ख्वाःपाःयात तप्यंक निभाः मखःथाय् निभाःया क्वाःजः जक वःथाय् तयाः गंकेमाः । चा गनकि ख्वाःपाः बल्लाकेत न्यंक मः इलाः न्हापा थेंतुं भुलिं भू द्यः मतंक पिच्चुसे च्वंक स्वक्वःतक कचिभ्वं तिकी । कचिभ्वं तिकेधुनकि ख्वाःपाःयात निभालय् तयाः स्यंक गंके माः । निभालं स्यंक गनेवं ख्वाःपाःया थासा गनं गनं छथाय् निथाय् जक प्यपुनाः मेगु फुक्कं त्वःता हइ । थथे जुलकि ख्वाःपाः थासां प्वला कायेमाः । अले थुकियात तःलय्पाखें नं निभालय् पाइ । बांलाक गनकि ख्वाःपाः क्वँय् थें क्वाराक्वारा च्वनी । थुलि धुनकि ख्वाःपातय् लंपुइ छायेगु च्वज्या न्ह्याके माः ।
लिलाइबलय् याइगु ज्यायात लाज्या धाइ। थुबलय् थ्व हे ज्या यायेमाः धयागु दइ मखु। बखत अनुसार याइगु ज्यायात मालीगु थीथी कथंया सरसामान दयेकाः लिधंसाकथं भूमिका म्हितेगु याइ।
लाज्या निश्चित थासय् च्वनाः यायेमाः धयागु दइ मखु। थःयात गन ज्या छिन अन च्वनाः याःसां ज्यू। निभाः त्वयाः तांन्वःसां वा वःसां वां दायेक च्वनाः यायेमाः धयागु नं जुइ मखु। लाःलाःबलय् व न्ह्याःन्ह्याःबलय् जक नं याइ। छकःपतिं दिनाः नं याइ।
नू निलेगु, पुइँ सुकू थायेगु, खिपः निलेगु, खःमू थायेगु, घोचा दयेकेगु, भाता फायेगु, पिरिङ्ग थायेगु आदि लाज्यां यायेगु याइ। म्हे सुइगु, गूगु, भूबाःगु नं थुबलय् हे मर्मत यायेगु याइ। लवःकवः हेरबिचाः यानाः सुरक्षित यानातयेगु याइ। लैंसि चुं ल्हुइगु, आलुपुसा ल्ययेगु, प्याज पुसा हायेकेगु आदि नं लाज्याकथं हे याइ।
लाज्या याइबलय् थ्व ज्या मिसातसें यायेगु व ज्या मिजंतसें यायेगु धयागु दइ मखु। सुनां छु छु सः व व यायेगु याइ। सिधयेके हे माः धयागु जुइ मखु। याकःबुकः जक च्वनाः नं याइ , तःम्ह च्वनाः नं याइ। याकःबुकः जुयाः म्हाइपुइबलय् सःसःथे मे हालाः नं याइ।
तःम्ह मनू च्वनाः याइबलय् चकंथाय् च्वनाः याइ। ज्या यायां हासिख्यालि यायेगु, बाखं कनेगु, सामूहिक रुपं मे हालेगु आदि नं याइ। थवंथवय् सहलह ब्याकाः थःथःपिनिगु अनुभव कालबिल यायेगु नं याइ।
बुँइ पिवाः च्वनेबलय् व तुकाज्या क्वचायेकाः बरखामासं लाज्या यायेगु याइ। झ्वालांपालां वा वयाः बुँइ ज्या याये मजिया च्वनीबलय् नं सुम्क च्वनेगु पलेसा लाज्या यायेगु याइ।
न्ह्याःन्ह्याःबलय् व लाःलाःबलय् याःसां ज्यूगुलिं लाज्यायात म्ह्व जक मिहेनत तुइगु ज्याकथं कायेगु याः।
खिपः
सु, नालु बाय् सःखिं ताःहाकः जुइक निलाः दयेकातःगु वस्तु। पुचा लाइ। सुपौ बलय् पलिं चीबलय् भातां सु काकेगु व खःमुलिइ गाखि तयेगु याइ।
खःमू
तिबां थानातःगु थल। ०.५ इञ्चतिया ह्वःचा तयाः म्हुकुछिति जाः याइ। १.५—२ फुततिया व्यास दइ। च्वय् व प्यंचालय् प्वता व प्यं तःलय् प्वताधलिं तयाः तिबा बाय् पौबालां क्वातुक हिनातइ। छपा खःमुलिइ खुकु व खुकुत्या हाकःगु निपु खिपःया च्वतं खःमूया च्वय्या प्वताय् उतिग्यंक पाः तयाः प्यथाय् ची। निपां खःमूयां चिनाः ल्यंगु खिपः निकुति त्वःताः थवंथवय् तक्यंकाः न्वःया निखे च्वतय् हिनाः गाखि काइ।
घोचा
गसि वनीगु मायात गसि तयाबीगु कथि। प्यकुं निसें खुकु हाकः जुइ। म्हूचा लाइ। ती अःपुकेत प्वलय् फेच्याकाः च्वामुका तइ। मापतिं तीगु याइ।
नू
सु स्वानाः तु नीक निलातःगु खिपः। हाकःचा लाकाः तह मिलय् जुइक हाकलय् तँ तँ यानाः तइ। न्यातँनिसें गुतँ तकया याइ। गसिकथि व वालं चीत हिनी।
पुइँसुकू
सुं थानातःगु सुकू। पाचुगु सु प्वाँय्चा प्वाँय्चा तयाः सुयागु हे खिपः निलाः सु प्वाचय् प्यथाय् न्याथाय् हिनाः माःहने थें यानाः साधारण कथं थानातइ। प्वः पाचुइ। पुं नयेयःगु विरुवायात पुं मनकेत व प्वँ वःसां स्यंके मफयेकेत खः ग्वयाः त्वपुइगु याइ। न्हिनय् द्यः चकनीबलय् थू तुलातइ। सुपौ बलय् छचाःलिं भातां काकाः भीत तयाः फय् पनेगु याइ। बलय् खातासिँ द्यःने लानाः फ्यतुइगु नं याइ।
पिरिङ्ग
आलुपुसा तयेगु थल। ०.५ इञ्चतिया ह्वः तयाः क्वलाछि ब्या यानाः कुत्याति जाः यानातइ। ह्वतय् तँचा तँचा लुइक कथिया धलिं तयाः आलुपुसा तयेगु याइ।
लैंसि
लैं पुसाया गंगु धे। लैं पुसा पाकय् जुइकाः पानाः धे कुनाः तयातइ। लाज्यां हानं पानाः प्वाकलय् चुं ल्हुयाः धू जक हायाः केपु यचुकेगु याइ।
पू काकेगु गं दिकेत बँय् लानातःगु माथंवंगु सिँयात लासासिँ धाइ ।