शिल्प, प्रविधि व ज्ञान

सुन्दरकुमार श्रेष्ठ

चैनपुर, संखुवासभाया भाजु चन्द्रकुवेर व मय्जु चिनियादेवीया काय्मचा सुन्दरकुमार सन् १९४५ स बूगु खः । भारतया वंगालं वनस्पति शास्त्रय् स्नातकोत्तर क्वचायेका वःम्ह थ्वय्कः लिपा संयुक्तराज्य अमेरिकाया कोलराय्डो राज्य विश्वविद्यालयपाखें उच्चशिक्षा ब्वनादिल । स्वां–सिमाया विषाणुया कयाः विषेश ज्ञाता थ्वय्कलं पुसाया सुरक्षित न्हू नमूनाया विकासयात कयाः आपालं शोध यानादिल ।

सुन्दरलाल श्रेष्ठ

भोजपुर, टक्सार बजारया भाजु गयाप्रसाद व मय्जु गणेशकुमारीया काय्मचा सन् १९४१ स बूगु खः । सन् १९६३ स पशु चिकित्साया बिषय स्नातक ब्वनेगु क्वचायेका दीम्ह थ्वय्कलं लिपा सन् १९७८ स न्युजिलैण्डया मेस्सि विश्वविद्यालयपाखें विशेषत पशु वृद्धि व कृतिम गर्भाधानया ख्यलय् न्हूगु कथंया प्रविधि ब्वलंका दिल ।

सुपासिँ

पू कानाः चिकं हाइथाय् बँय् लानातःगु माथंवंगु सिँपौयात सुपासिँ धाइ ।

सुमित्रा राजवंशी

येँ, त्यःर त्वाःया भाजु कृष्णलाल व मय्जु मुक्तिमायाया म्ह्याय्मचा सुमित्रा सन १९४२ स बूम्ह खः । भारतया पटना विश्वविद्यालयपाखें विज्ञान संकायया स्नातकोत्तर क्वचायेका वःम्ह थ्वय्कलं वेलायतया लण्डन विश्वविद्यालयपाखें सन् १९८३ स उच्चशिक्षा कयादिल । वय्कलं नेपालय् प्राणीशास्त्रया ख्यलय् परजीवी कीटाणु नियन्त्रण विशेष शोध, अध्ययनय् आपालं तिबः बियादिल ।

सुषमा राजभण्डारी

चित्रकलाकार सुषमा राजभण्डारीया जन्म ने.सं. १०८८ यंलागाः आमै, आइतबार येँया लगं त्वालय् अबु शुकदेव राजभण्डारी व मां कृष्णप्यारी राजभण्डारीया कोखं जूगु खः । एम.ए., बी.एफ.ए. यानादीम्ह वय्कलं दकलय् न्हापां बुद्धया चित्र च्वयादीगु खःसा येँय् स्वक्वःतक याकः कला ब्वज्या यानादीगु दु । वय्कलं नेपाः, बंगलादेश, जापानय् मंकाः कला ब्वज्या नं यानादीगु दु । वय्कःया चित्रकला जापान, जर्मनी, इटाली, अष्ट्रेलिया, अमेरिका व फ्रान्स आदि देसय् संग्रहित जुयाच्वंगु दु । वय्कलं सन् १९९१ य् जूगु पोस्टर प्रतियोगिताया लियांल्यू सिरपाः, सन् १९९४ य् जूगु अन्तर क्याम्पस कला प्रतियोगिता व उत्कृष्ट कला शिक्षक पुरस्कार नं त्याकादीगु दु ।

सूर्यमुखीझ्याः (तिकिझ्याः)

सुद्र्यः व प्यखेरं किरण वयाच्वंगु बांया बुट्टा कियाः दयेकातःगु तिकिझ्याः । यल, सिंगबहीया चामुण्डा देगः न्ह्यःनेया सतः छेँय् थज्याःगु झ्याः दु।

स्टालिनमान प्रधान

येँ, थँबहीया भाजु भीममान व मय्जु चन्द्रभुवनेश्वरीया काय्भाजु स्टालिनमान सन् १९४५ स बूगु खः । भारतया प्रविधि विज्ञान संस्थानपाखें स्नातक यानावःम्ह थ्वय्कः लिपा सन् १९७३ स थाइलैण्डया बैंककं उच्चशिक्षा कयादिल । नेपालय् इन्जिनियरिङ्ग शिक्षा व औद्योगिक ब्यवस्थापनया ख्यलय् थ्वय्कःया आपालं मूवंगु भूमिका दुगु जुल ।

स्वकंचा

फकंहःया सुकू । सनांघासा फिनाः ल्यनीगु फकंहः गंकाः स्वकंचा दयेकी । निभालय् पाइ मखु । हलं हः किचलय् हिलाः गंकी । गनकि ल्हातं न्हायाः कुचा याइ । स्वकंचा क्वाःलखय् सिलाः केँ नयेगु याइ । थुकी ग्वःगु आमलि तयाः नं नयेगु याइ । थुकी भिटामिन ए दइ । थ्व तयाः दायेकागु क्वाःलखं सिलेबलय् वहः, ली, धलौट आदि धातुया वस्तुइ पुलां जुयाः वथं गःथें जुयाच्वंगु यच्चुक वनी । द्यः सिलेत नं थज्याःगु हे लखं सिलेगु याइ ।

स्वचुलु

स्वंगू पाख तु काके सिधःगु अबस्था । स्वचुलु सिधल धायेव ई स्वयाः न्हापां लाःथें जूसा दिपाः कयाः थ्वँ व बजां त्वनेगु याइ ।

स्वःथँ

तु कुचा तयाः तु काकेगु सिँ । ग्वय्छासिँ बाय् छाःगु सिँया दयेकी । ७—८ फुटति हाकः, १— १.५ फुटति ब्या व ३—४ इञ्चति फि जुइ । भचा भेसें लुयेकातइ । तुपिया क्वय् सिथय् निखें धःचा थें दयेकाःतइ । च्वकाया नापसं ति क्वकायेत ह्वः छह्वः खनातइ ।