डिस्क व म्येचाः धुंकाः जनमानसय् तसकं लोकंह्वाःगु न्हू प्रविधिया सि.डी. चाः नं खः । थुकी आपालं म्ये तयेज्यूगु व ल्ह्ययेज्या यानाः तयेगु सःया गुणस्तर मस्यनीगुलिं थुकिया प्रचलन अप्वया वन । दंक म्ह्व इलय् नं याकनं पिथने ज्यूगुलिं लिपा म्येचाःया पलेसा थ्व सिडिं बजारय् थाय् काल । सिडी वयेधुंकाः म्येचाःया बजाः मदया वनसा सिडी थौंतक्कं छ्यलाय् वयाच्वंगु दनि । थुकी म्ये जक मखु प्याखंत अले फुक्क कथंया फाइलत तयेज्यू । थ्व हे प्रविधिइ म्युजिक भिडियो, भिडियो संकिपा, दबू प्याखंया संकिपात आपालं पिदंगु दु ।
चर्या नृत्य नेपाल डिभिडि
येँया बज्र कला कुञ्जं पिथंगु चर्या नृत्य नेपाल नांया डिभिडि चालय् चर्या प्याखं गुरु चन्द्रमान मुनिकारया स्यनाय् गुपु चर्या म्ये व उकिया प्याखं दुथ्याः । थ्व डिभिडि चालय् महामञ्जुश्री, कुमारी, बज्रयोगिनी, कालभैरव, अमोघसिद्धि आर्यतारा, भैरव काली, पञ्चबुद्ध, महिषासुर भगवती, लाखय् चर्या प्याखंया भिडियो दु ।
ड्रम्स अफ नेपाल सिडि
ख्वपया बज्र रेकर्डसं पिथंगु ड्रम्स अफ नेपाल सिडि चालय् ख्वपया धिमय् थानातःगु धून दुथ्याका तःगु दु । नेवाः परम्परागत संगीतय् तसकं लोकंह्वाःगु बाजं धिमय् व उकिया गुहालि बाजाया धून थ्व सिडि चालय् न्यनेदु । थुकी द्यः ल्हायेगुनिसें थीथी तालया १५ गू ट्रयाकय् धिमय्या धून दु ।
नासः सिडि
सन् २००४ पाखे पिहांवःगु नासः सिडि चालय् परम्परागत नेवाः कलाकारपिन्सं थीथी नेवाः धूनय् नेवाः बाजं थानातःगु दु ।
बिजेश्वरी येँया होटल बज्रय् वाःपतिकं नेवाः बाजं व नेवाः धून थाना क्यनेगु झ्वलय् रेकर्डिंग यानातःगु थ्व सिडिइ मुक्कं झिंच्यापु नेवाः परम्परागत म्ये दुथ्याः । थुकी बाँसुरी व बय् पुयाः खिं, क्वंचाखिं, पछिमा, दबदब, नगरा, दमोखिं, मगःखिं, धाः, नाय्खिं, धिमय्, ताः, बभू, भुस्याः, छुस्याः, कँय्पुइ, प्वंगा नेवाः बाजंया सः न्यनेदु । थुकी थीथी दापा म्ये, भजन, ऋतुम्ये आदि धून दुथ्याका तःगु दु ।
न्हूजः न्हिला म्युजिक भिडियो डिभिडि
ह्वाइड फेदर व लूजः सिंहया न्ह्यब्वया न्हूजः न्हिला डिभिडि चालय् न्हूगु पुलांगु लोकंह्वाःगु नेवाः आधुनिक म्येया म्युजिक भिडियो दुथ्याः । मुक्कं ८ पु म्येया म्युजिक भिडियो दुगु थ्व डिभिडि चालय् द्वारिका लाल जोशीया का न्हिं मैंंचा व मदनकृष्ण श्रेष्ठया सापारु खुन्हु म्येय् न्हूपिं प्याखंम्वःत तयाः म्युजिक भिडियो दयेकातःगु दु ।
चाकःलिं झीपिं म्युजिक भिडियो डिभिडि
यलया मांभाय् धुकू व ससुद्यः प्रोडक्सनं पिथंगु चाकःलिं झीपिं डिभिडि चालय् मुक्कं च्यापु आधुनिक नेवाः म्येया म्युजिक भिडियो दु । जीवनलाल मास्के, रत्नशोभा महर्जन, ललिता मानन्धर, अमरराज शर्मा, सुरेश प्रधान, दिपा महर्जन व नलिना चित्रकारया सलय् दुगु म्येया म्युजिक भिडियो थुकी दुथ्याः ।
न्हापांगु सिडी म्येचाः
ने.सं.१११७ स पिदंगु न्हापांगु सिडीचाः ‘झी मदनकृष्ण’ खः । यशोदा श्रेष्ठं पिथनादीगु थुगु म्येचालय् फुक्क म्ये हालादीम्ह मदनकृष्ण श्रेष्ठ खः । थुकी वय्कःया न्हापा पिदने धुकूगु लोकंह्वाःगु च्यापु म्येयात हाकनं न्हूकथं रेकर्ड यानाः पिथंगु खः । नगेन्द्र हाडां फुक्क म्येय् लसय् हनादीगु खःसा मदनकृष्ण व नगेन्द्रं च्वयादीगु खः । एरेन्जर यमन श्रेष्ठं यानादीगु थुगु म्येचालय् दुथ्याःगु म्ये–
– मरु गनेद्यःया देगलय् गजू मदु ……..च्वमि ः नगेन्द्र हाडा
– सापारुखुन्हु येँ, यल व ख्वप देसय् वँय् प्यां वल……..च्वमि ः मदनकृष्ण श्रेष्ठ
– ला छकू वयेकः समय्बजि वल वल पुलुकिसि……..च्वमि ः नगेन्द्र हाडा
– नारान द्यइथाय् भ्वय् नयां लप्ते फसं पुइकल……..च्वमि ः नगेन्द्र हाडा
– असनय् खः ल्वाकूबलय् चतांमरिं कयेका हयाः……..च्वमि ः नगेन्द्र हाडा
– कृष्ण थ्व भवसागरं पार तरे यानाब्यु……..च्वमि ः नगेन्द्र हाडा
– छःपिं जक कालि मखु जिमि कलाः नं खः कालि……..च्वमि ः नगेन्द्र हाडा
– द्रुप्प बम बम भोला……च्वमि ः मदनकृष्ण श्रेष्ठ
छापाय् नेवाः संगीत
नेवाः संगीतयात कयाः ल्याःचाः तयेगु ज्यामजूसां थीथी पत्रिकाय् इलय् ब्यलय् नेवाः संगीत सम्बन्धि च्वसुत पिदनेगु याः । न्हापा कविकेशरी चित्तधर ‘हृदय’जुं डिस्क रेकर्डय् पिदंगु नेवाःम्येया बारे च्वसुत च्वयादीगु दु । अथेहे दरशा नेवाःमिं (दयारत्न शाक्य) थीथी डिस्क रेकर्डया नेवाःम्येया बारे च्वसु च्वयादीगु दु ।
ने.सं. १०९९ लिपा म्येचाः कथहं पिदनेगु यात । उकिया जानकारी व सूचना पत्रपत्रिकाय् खने दयावल । ने .संं १११४÷१५ निसें म्येचाः पिदनीगु अप्वया वःगु खनेदुसा ज्याझ्वः यानाः म्येचाः पितब्वज्या यायेगु नं जुयावःगु खः । अले थुकिया प्रचारप्रसार नं उतिकं हे जुयावःगु खः । अथे खःसां नेवाः संगीतया बारे पूवंक छुं नं पिदंगु खने मदु ।
अलःमा नं सिमा धाः थें ने.सं.११०९ सिल्लां पिदंगु इनाप तपंपौस शान्तराज शाक्यं अबलय् तक्क पिदंगु मध्यय् थःम्हं मुनागु पीच्याचाः म्येचाःया पूवंक ल्याःचाः न्ह्यब्वया दीगु खः । नेवाः म्ये संगीतयात कयाः थुकथं ल्याःचाः न्ह्यब्वःगु हे थ्व न्हापांखुसी खः । थुगु च्वसुइ वय्कलं म्येचाःया ब्वथला, म्येया ल्याःलिसें हालामि, च्वमि, लय् चिनामि, पिकाकया धलः हे न्ह्यब्वया दीगु खः । पीच्याचाः म्येचालय् ४११ पु म्ये दुगु, मिजं हालामि ७२म्ह मिसा हालामि ३३ म्ह दुगु जक मखु सुनां ग्वःपु म्ये हाल, च्वल व संगीत तल धैगुया तकं ल्याःचाः न्ह्यब्वया तःगु दु ।
न्हापा डिस्क रेकर्डय् दुगु, दबुली हालातःगु म्येत मुनाः सफू नं पिदनाच्वंगु दु । थजाःगु सफू ब्यक्तिं, संस्थागत रुपं नं पिथंगु दु ।
म्येया धेंधेंबल्लाः कासा याइपिं व संगीत सम्मेलन यानाः अन न्ह्यब्वःगु म्ये मुना संस्थागत रुपं म्ये सफू पिदंगु नं आपालं दु । दबुली हाःगु व डिस्क रेकर्डय् दुगु म्ये मुनाः ने.सं. १०७६ निसें सफू पिदंगु खनेदु । लिपा जुजुं म्ये जक मखु म्येया स्वरलिपि कर्डनापं न्ह्यथना तःगु सफू पिदंगु दु ।