ईश्वरीमैयाँ श्रेष्ठ

नेपालभाषाया न्हापांम्ह मिसा गजलकार व हाइजिन ईश्वरी मैंयाया जन्म यलया नुगः त्वालय् बौ कृष्णनारायण श्रेष्ठ व मां हेरामाया श्रेष्ठया माइलिम्ह म्ह्याय्‌या रूपय् ने.सं १०७७ य् जूगु खः । नेपालभाषाया नापं नेपाली भाषं नं च्वसा न्ह्याकादीम्ह ईश्वरीमैंया श्रेष्ठं शुरुशुरुइ कविता च्वयाः थीथी प्रतियोगिताय् ब्वति कयाः तःगू सिरपाः त्याकादीगु खः । लिपा थःगु मांभासाय् नुगः क्वसायेका मूलरुपं नेपालभाषां हे कविता च्वयाः साहित्यया लँपुइ न्ह्यानादिल । वय्‌कःया दकलय् न्हापांगु च्वसु पाटन संयुक्त क्याम्पसं पिदनीगु कुलां पत्रिकाय् पिदंगु सुथ हानं जुइतिनि शीर्षकया कविता खःसा कविता संग्रह सुथया जः व मांया लुमन्ति (ने.सं. ११३३) खः ।

वय्‌कलं कविता नापनापं गजल व हाइकु नं च्वयादीगु दु । वय्‌कःया गजल कृति जीन्दगीया सवाः (ने.सं १११८) व ईया सवाः (ने.सं ११३४) खःसा हाइकु कृति मुखू मब्यंनीगु स्वां (ने.सं ११२८) खः । थुगु कृतिं वय्‌कःयात नेपालभाषा साहित्यय् न्हापांम्ह मिसा गजलकार व मिसा हाइजिन कथं म्हसीकेब्यूगु दु । थौंकन्हय् वय्‌कःया च्वसा पद्यय् बाहेक चिबाखनय् नं न्ह्यानाच्वंगु दु । वय्‌कःया ईया जलय् (ने.सं ११४०) नांगु चिबाखं संग्रह पिदंगु दु । सुत्रात्मकता, व्यंग्यात्मकता अभिव्यक्तिया तिक्ष्णता तथा थौंया यर्थाथबोध थ्वय्‌कःया काव्य तथा चिबाखंया विशेषता खः ।

ईश्वरीमैंया श्रेष्ठ छम्ह स्रष्टा जक मखु नेपालभाषा विषयय् एम.ए. यानाः पाटन संयुक्त क्याम्पसय् नेपालभाषाया प्राध्यापन यानादीम्ह छम्ह प्रध्यापिका नं खः । थ्व हे कथं वय्‌कलं क्याम्पसय् ब्वनीपिं विद्यार्थीपिंत तिबः जुइगु पाठ्यसफूया नापं थीथी सफूया समीक्षात्मक कृति, थीथी अग्रज साहित्यकारपिनिगु व्यक्तित्व व कृतित्व सम्बन्धी अध्ययन विश्लेषण यायेगु, थज्याःपिं व्यक्तित्वपिनिगु स्मृतिग्रन्थया सम्पादन यायेगु, थीथी सफू व पत्रपत्रिकाया च्वसुधलः दयेकेगु आदि ज्या यानाः थःगु प्रध्यापकीय दायित्व नं उलि हे निर्वाह यानादीगु दु । थ्वय्‌कःया थज्याःगु कृति खः — वैकुण्ठप्रसाद लाकौल (ने.सं ११२८), केदारमान व्यथितया नेपालभाषा काव्य मुना (ने.सं ११२०), रत्नध्वज जोशी : व्यक्ति व कृति (नेसं ११२४), अयोध्याप्रसाद प्रधान व्यक्ति व कृति (११३६), भिक्षु सुदर्शन व वय्‌कःया कृति धलः (नेसं ११३०), इतिहासं लुमंकेमाःम्ह व्यक्तित्व भैरवगोपाल वैद्यया जीवन व ग्रन्थावली (ने.सं ११३४), माधवलाल कर्माचार्य व्यक्तित्व व कृतित्व (ने.सं ११३४), वैकुण्ठप्रसाद लाकौल स्मृति ग्रन्थ (सम्पादन, ११२८), सिद्धिनरसिंह मल्लया न्यापु मे (ने.सं ११२१ , सम्पादन), श्रेष्ठ सिरपाःया धलः (ने.सं ११२१ ) , नेपालभाषा एम.ए. अनुसन्धान प्रबन्धया धलः (ने.सं ११२४), नेपाल लिपि आलेखन अनुसन्धान (ने.सं ११२४), नेपालभाषाया उपन्यासया धलः (ने.सं ११२४) नेपालमण्डल घःचाः धुकूया पिथनाया विवरणात्मक धलः (ने.सं ११२४ ) आदि आदि ।

थथे थःगु ज्या तथा शैक्षिक योगदानया कदर स्वरुप थ्वय्‌कलं थीथी सिरपाः पदक, हनापौ आदि प्राप्त यानादीगु दु । गथे — महेन्द्र विद्या भूषण, चैन लाकौल सिरपाः, मोतिलानी सिरपाः, मणिगल गजल सिरपाः,जरिमैयाँ साखः लुमन्ति सिरपाः, मोती हनापौ, याताजः हनापौ, घाः शीर्षक बाखनय् न्हाप, नापं थीथी कविता प्रतियोगिताय् सान्त्वना निसें न्हाप तकया सिरपाः आदि ।

Author: Sanil Sthapit on June 27, 2025
Category: भाषा, लिपि व साहित्य
Tags: , , , , ,

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Last articles