यल नुगःया लुँहिति स्वयाः जवय् च्वंगु गल्लिं भचा वनेवं इलाय् बही (इतिराज महाविहार) थ्यनी । मू बहीया धलखय् दुथ्याःगु खःसां थुगु महत्वपूर्ण बहीया ऐतिहासिकता वा कलाकारिता अले धार्मिक महत्व ब्वइकथं अन छुं हे वास्तुकला मदयेधुंकल ।
आः दयाच्वंगु भौतिक अवस्था अनुसार थन वर्गाकार चकंगु थासय् प्यखेरं पःखाः दनाः सुरक्षित यानातःगु दु । उकिया दथुइ छगः ल्वहंया चीभाः व उकिया न्ह्यःने धर्मधातुमण्डल दु । उकिया न्ह्यःने बहीद्यःछेँ दयेमाःगु थासय् नितँजाःगु सामान्य स्तरया व्यक्तिगत छेँ थज्याःगु छखा छेँ दु । उकिया छेलिइ स्वकवः दुगु दलान पिकयातःगु दु । उकिया दुनेया क्वथाय् पश्चिम स्वकातःम्ह अक्षोभ्य बुद्ध स्थापना यानातःगु दु ।
मातं तल्लाय् मनू च्वनेजीकथं स्वपाः तपाःगु झ्याः छुनाः दयेकातःगु दु । उकिया च्वय् टायलया पौ दु । व बाहेक थन छखेलिक चैत्यया अवशेष स्वंगू नं दु । थुगु बही गबलय् दयेकल धकाः क्यनीगु छुं ऐतिहासिक सामाग्री मदु ।
न्यनेदुकथं थन ६०दँ न्ह्यः तक संघ दुगु खः । आः थन अज्याःगु छुं मदयाः हेनुबहाःया बज्राचार्यतय्सं बहीद्यःयाथाय् पुजाकर्म यानावयाच्वंगु दु । थन कार्तिक कृष्ण सप्तमिकुन्हु बुसाधं जुइ । उगु थासय् आः थेरवादी अनगारिका गुरुमांपिं च्वनाच्वंगु दु ।
ने.सं. ११३१ दँय् निर्माण जूगु संकिपाया निर्माता सुरेश बज्राचार्य, यादव पुडासैनी, मित्लेश श्रेष्ठ खःसा निर्देशक सुरेश बज्राचार्य खः । संकिपाय् सुरेन्द्र नकःमिया बाखं दुसा संगीतकार विष्णु सक्व खः । संकिपाया छायाँकार गुणराज शाक्य अले थुकी कलाकारकथं रेश्मी महर्जन, मिथ्लेश श्रेष्ठ, स्वतन्त्र संसार महर्जन, अनुर मानन्धर, आशाकाजी थकु, मन्जु श्रेष्ठ, सुरेन्द्र मानन्धर, श्यामसुन्दर शिल्पकार, अर्णेश्वरी शिल्पकार, उदेन न्हूसाय्मिपिं दुथ्याः । पुनर्जन्मया बाखं दुगु थुगु संकिपाय् न्हापाया जन्मया मतिना लिपाया जन्मय् वनाः तिनि पूवनी धकाः क्यनातःगु दु ।