केदारलाल श्रेष्ठ

केदारलाल श्रेष्ठ

यल, पिम्बहाःया भाजु रत्नलाल व मय्जु हरिदेवीया काय्मचा केदारलाल सन् १९३८ स बूगु खः । थ्वयकलं सन् १९६०स भारतया इलाहावाद विश्वविद्यालयपाखें भौतिकशास्त्रय् स्नातकोत्तर क्वचायेका दीगु खः । लिपा सन् १९६७ स क्वीनसलाय्ण्ड, अष्टे«लियापाखें वायुमण्डलीय भौतिकशास्त्र विधाय् विद्यावारिधि उपाधि कयादीगु खः । थ्वय्कः नेपालय् भौतिकशास्त्रया ख्यलय् अध्ययन, अनुसन्धानया ज्याय् तःदँ तक विशेषज्ञकथं ग्वहालि याना वयाच्वंम्ह खः ।

केशरमान बज्राचार्य

येँ, लगंया भाजु मोहनमान व मय्जु देवीलक्ष्मीया काय्मचा केशरमान सन् १९३६ स बूगु खः । संयुक्तराज्य अमेरिकाया मिचिगन विश्वविद्यालयपाखें सन् १९६२ स वनविज्ञान विधाय् स्नातकोत्तर क्वचायेकाः हानं १९७४ स साइरस् विश्वविद्यालयपाखें विद्यावारिधि क्वचायेकुगु खः । विशेष यानाः वन्यजन्तु अर्थशास्त्रया विज्ञ थ्वय्कलं राष्ट्रिय वन नीति, वन सर्भेक्षण, जलश्रोत ब्यवस्थापनया ख्यलय् अतिकं मूवंगु तिबः बियादिल । वय्कः ताःईतक सरकारी सेवाय् च्वनाः ज्या यानादिल ।

केशरीलक्ष्मी मानन्धर

येँ, असंया भाजु ज्योतिरत्न व वेटीलक्ष्मीया म्ह्याय्मचा केशरीलक्ष्मी सन १९४२ स बूम्ह खः । स्वां–सिमाया रोग विज्ञान ख्यःया विशेषज्ञ थ्वय्कलं नेपालय् दक्कलय् न्हापां वनस्पतिया ल्वय् विश्लेषण याइगु प्रयोगशाला विकास यानादिल । नेपालय् म्हुकंचा (च्याउ)या खेति यायेगु विधि विकास यानाः थुकिया ब्यवसायीकरण यायेगुली आपालं भूमिका म्हितादिल । थ्वय्कः विज्ञानया ख्यलय् दक्कलय् न्हापां विद्यावारिधि उपाधि काःम्ह नेपाःमि मिसा खः । वय्कः नेपालय् मिसा वैज्ञानिकपिनिगु छगू सञ्जाल नीस्वनेगुली न्ह्यलुवाः नं खः ।

केशव उदास (ने.सं ७२०—७३२ पाखे)

केशव उदास जनसाधारण पाखें ख्वप देशं पिदंम्ह नेपालभाषाया न्हापांम्ह ज्ञात कवि खः । वय्‌कलं थम्हं च्वयागु म्येय् ‘ल्हाकम्ह’ धकाः थःगु नां जक मखु थःगु थाय्‌बाय् तकं न्ह्यथना वंगु दु । वय्‌कःया संवादात्मक शैली मतिनाया बाखं हनातःगु निपु ‘पुवादे म्ये’ लुयावःगु दु । थुपिं म्ये थः समकालीन समाजय् प्रचलित पुवारी म्येयात लोकम्येया लसय् ‘क, ख, ग, घ’ म्येया नामं लोकं ह्वाःगु अक्षरमाला शैलीं चिना तःगु खः । बाखं नं घानाः च्वयातःगु म्ये जूगुलिं थ्व बाखंम्ये नं खः । थ्व हे कथं केशव उदास आःतक स्यूगुली न्हापांम्ह ज्ञात बाखंम्ये च्वमि नं खः ।

केशव उदास छम्ह कवि जक मखु प्याखंच्वमि नं खः । तत्कालीन समाजय् अतिकं लोकंह्वाःगु हनुमान नाटकया समाप्ती वाक्यय् ‘ल्हाकम्ह’या रुपय् वय्‌कःया नां उल्लेख जूगु दु । थ्व प्याखं ख्वप देय् नापं बाग्लुंगय् नं हुइकेगु चलन दु । ताः ई तक दिनाच्वंगु थ्व हनुमान प्याखंयात हानं बाग्लुंगय् हुइकेगु यानाहःगु दु । थ्व हनुमान नाटकया कथात्मक म्येया समाप्ति वाक्यय् थःगु नांया न्ह्योने ‘दिन’ खँग्वः छ्यलातःगुलिं थ्व नाटक वय्‌कःयात ख्वपया चोक्काठस कुनातःबलय् च्वःगु खनेदु । थथे केशव उदासं हनुमान नाटक च्वयावंसां वय्‌कःयात अप्वः म्हसीकेगु वय्‌कःया कृति पुवादे म्ये जूगु दु । थ्वहे कथं वय्‌कःया म्येया मूल प्रवृति श्रृंगारिकता जूगु दुसा भक्ति गौण प्रवृति कथं जक न्ह्यलूगु दु ।

केशवदास जोशी

मरु, येँया भाजु जगनाथया काय्मचा केशवदास सन् १९४४ स बूम्ह खः । भारतया केरला विश्वविद्यालयपाखें एमबिबिएस क्वचायेकाः वःम्ह थुम्ह भाजु वेलायतया लण्डन विश्वविद्यालयपाखें चिकित्साशास्त्र ख्यलय् उच्च शिक्षा ब्वनावल । नेपालय् प्लास्टिक शल्य उपचारयात न्ह्याकेगुली थ्वय्कःया आपालं ल्हाः दु ।

केशवराज राजभण्डारी

विराटनगरया भाजु मदनराज व मय्जु कदमदेवीया काय्मचा केशवराज सन् १९४८ स बूगु खः । त्रिभुवन विश्वविद्यालयपाखें स्नातकोत्तर शिक्षा क्वचायेके धुंकाः जापानया टोकियो विश्वविद्यालयपाखें विज्ञान विधाय् उच्चशिक्षा ब्वनादिल । थ्वय्कः आयुर्वेदिक स्वां, सिमा व जडिबुटिया विशेषज्ञ खत । नापनापं चरण क्षेत्रया पर्यावरण सम्बन्धी विशेषज्ञ खः । आपालं न्हून्हूगु जडिबुटि व स्वां, सिमात मालाः नेपालय् दुगु वनस्पतिया सम्बन्धय् बिस्कं सपूm नं च्वयादीगु दु ।

केशवलाल चित्रकार

चित्र कलाकार केशवलाल चित्रकारया जन्म वि.सं. १९८६ य् केलत्वालय् बौ विन्दुलाल चित्रकार व मां चिनिमाया चित्रकारया कोखं जूगु खः । वि.सं. २००९ सालय् लः रंगं जुजु त्रिभुवनया पोट्रेट दयेकादीम्ह वय्कः २०२४ सालय् ‘सबैका लागि खाद्य’या निंतिं कम्ममेरिटिभ मुद्रा डिजाइन, सरकारया मौद्रिक नापतौलया पोस्टर डिजाइन यानादीम्ह खः । वय्कलं ‘सबैका लागि खाद्य’ कम्ममेरिटिभ डिजाइन व नापतौल पोस्टर डिजाइनया निंतिं नगद सिरपाः त्याकादीगु दु । अथे हे चन्द्र अमर चित्रकला पुरस्कार (२०५९), मा. जीवरत्न शाक्य पुरस्कार (२०६०) नं त्याकादीगु दु । वय्कलं ने.सं.११२३ यंलागाः सप्तमि, बसुबारखुन्हु थःगु देह त्याग यानादीगु खः ।

कैलाशमान सिंह डंगोल

भाजु शम्भुमान सिंहया काय्मचा कैलाशमान येँ, भोटेबहालय् सन १९४३ स जन्म जूम्ह खः । वेलायत, बर्मिङ्गघाम विश्वविद्यालयपाखें सन १९७८ स राजमार्ग निर्माणया बिषयस स्नातकोत्तर उपाधि कयाः झाःम्ह खः । नेपालय् महत्वपूर्ण राजमार्ग दयेकेगुली थ्वय्कःया आपालं भूमिका दुगु जुल ।

कौ (नकःमि)

नँयागु ज्या याइपिंत नकःमिब वा कौ धाइ । थुपिं बौध्द धर्म माने याइपिं खः । तर गुभाजु मदुथाय् गामय् हिन्दु धर्म नं नाला वयाच्वंगु दु ।

By Rajendra Manandhar on April 29, 2025 | नेवाः म्हसीका | A comment?

क्वंचा

न्याफाति न्ह्यंंगु चाया थल । म्हुतु चकनाः हः दइ । ककु भचा ती । दथुइ भ्वरि खानाः क्वय् भचा चीचा जुइ । प्यं खः ला मखु ला धया थें ग्वः मुनाः दथुइ माथं वनी । हाजा तयेत यच्चुक सिलाः फ्वसी पुसा तये थें यानाः क्वाक्क हाइ । प्वक दयेकेत मना वालाः हाजा थुकी तयाः त्यनी । स्वब्वय् निब्व जक जायेकी । म्हुतुप्वालय् भ्यगःचा बाय् धौभ्यगः पुसा तइ । घाँय्म्वः, भांग्रा, सुकू आदिं भुनाः प्वक क्व वयेकेगु याइ ।