छुस्याबहाः (गुणाकर महाविहार)

छुस्याबहाः (गुणाकर महाविहार)

थ्व विहार ध्वाखाबहाःया कचाबहाः कथं उत्तर दिशाया ज्याथा त्वालय्‌ लाः । येँया थीथी बज्रयानी बौद्धविहारत मध्ये पुलांगु रुपकथं थ्व हे छगूबहाः जक ल्यनाच्वंगु दनि । उकिं थ्व बहाःयात बज्रयानी विहारया नमूनाकथं नं कयातःगु दु । ने.सं.७६९ पाखे थ्व बहाः दयेकेसिधःसां ने.सं.७८८ य्‌ जुजु प्रतापमल्लयात विहारया दाता गुणज्योतिं लसकुस यासें उलेज्या याःगु अभिलेखय्‌ न्ह्यथनातःगु दु । थ्व इलय्‌ विहारय्‌ हरिहरवाहन लोकेश्वरयात नं पलिस्था याःगु खः ।

थ्व बहालय्‌ छचालिं फः दयेका नितँजाः यानाः आँय्‌पापौ चिनातःगु दु । बहालय्‌ दुहां वनेगु मू लुखा ज्याथाया उत्तर दिशापाखे दु । ने.सं.७९३ न्ह्यथनातःगु मू लुखाया तोरनय्‌ प्रज्ञापारमिता तयातःगु दुसा जवंखवं निम्ह तःधिकःपिं सिंह तयातल । विहारय्‌ दुहां वनेखतं जवय्‌ महांकाःद्य व खवय्‌ गणेद्यः पलिस्था यानातल । बहालय्‌ क्वय्‌ वनेगु त्वाथलय्‌ जवंखवं निम्ह सिंह नं दु । मू लुखाया चुलिंचु दक्षिणपाखे क्वाःपाःद्यः दु । थन उत्तराभिमुख जुयाच्वंम्ह अक्षोभ्य बुद्ध पलिस्था यानातल । मू लुखा पिनेसं चिचीपाःगु तिकिझ्याः, जवंखवं सारीपुत्र व मौद्गल्यायनया मूर्ति व ल्वहंपौ, अथेहेचिचीधिकःपिं थीथी द्यःया मूर्ति पलिस्था यानातःगु दु ।

विहारया पश्चिम, पूर्व दिशाय्‌ ततःपाःगु झ्याः छुनातःगु क्वथा दु । उगु क्वथाः लिक्कसं ध्याकुनय्‌ चीधंगु छकू छकू क्वथाः दु । मातं लिक्कसं क्वाःपाःद्यया मू लुखापिने निम्ह किसि तयातल । मू लुखाया च्वसंया तोरनय्‌ ने.सं.७९६ ई उल्लेख यानातःगु दु । थ्व सालय्‌ विहार जिर्णोद्धार याःगु धयातल । उगु तोरनय्‌ महाअक्षोभ्ययात दथुइ लाक तयाः छचाःलिं झिम्ह तान्त्रिक द्यःपिंसं घेरे याकातःगु दु । क्वाःपाःद्यःया च्वय्‌या तलाय्‌ पसुकाझ्याः व जवंखवं याकःझ्याः, पूर्व–पश्चिम दिशाय्‌ नं अथेहे दयेकातःगु खनेदु । ध्याकुनय्‌ जवंखवं तिकिझ्याः दुसा उत्तर दिशाय्‌ कलात्मकझ्याः व जवंखवं तिकिझ्याः दु । क्वाःपाःद्यःया चुलिंचु थ्व बहाः दयेकाबिज्याःम्ह दाता गुणज्योती,वया तःधिकःम्ह कलाः यदुमतीलक्ष्मी व चीधिकःम्ह कलाः हेलमति लक्ष्मीया मूर्ति पलिस्था यानातःगु खनेदु । बहाया दथुइ चिभाः,लोकेश्वर,स्वयम्भू चैत्यया प्रतीक,क्वाःपाःद्यः न्ह्यःने चीधंगु थामय्‌ सिंह छम्ह पलिस्था यानातःगु दु । अथेहे तग्वःगु शिखरशैलीया देगः छगः नं पलिस्था यानातःगु दु । थ्व देगःया न्ह्यनेसं जज्ञगाः छगाः नं दुसा क्वाःपाःद्यया खवय्‌ कुनय्‌ छत्रपाल नं दु ।

By Tej Maharjan on June 29, 2025 | संस्कृति व सम्पदा | A comment?