तंगः बहाः (जेष्ठवर्ण महाविहार)

तंगः बहाः (जेष्ठवर्ण महाविहार)

यल लाय्‌कुलिं दक्षिणपाखे स्वयाः वनेबलय्‌ तंगः त्वालय्‌ खवय्‌ पाखे बालार्चनदेव संस्कारित जेष्ठवर्ण महाविहार तंगः बहाः थ्यनी । तंग बहाःयात चाकुबहाः नं धायेगु याः । चाकुबहाःया दथुइ नितँपौ दुगु देगः दु । थुगु देगल पश्चिमाभिमुख जटाधारी लोकेश्वर नीस्वनातःगु दु । थ्व हे द्यः थुगु संघपिनि क्वाःपाःद्यः खः ।

ह्याउँवर्णम्ह थ्व द्यःयात पद्मपाणी लोकेश्वर वा मिननाथ नं धायेगु याः । थ्व तंगःबहाः दुहां वनेगु मूलुखा जवंखवं ल्वहंया यमदूत निम्ह दु । थ्व द्यःयात यमराज कथं नं कयातःगु दु । थनया फलय्‌ ल्वहंया निम्ह सिंह, यमराजया मूर्ति व गं तयातःगु दु । देगःया प्यंगू दिशाय्‌ नं लुखा छुनाः हरेक लुखाया च्वय्‌ अनेक द्यःपिं दुगु कलात्मक त्वलं छगू छगू नं दु । प्यंगू द्वार मध्ये मूल द्वारया च्वय्‌ पद्मनृत्येश्वर मूल यानातःगु लुँ सियातःगु तोलं दु ।

देगःया न्हापांगु व निगूगु तल्लाय्‌ त्वानाःसिँ नं दु । थनया पल्लि लुँ सियातःगु पातां भुनातःगु दु । देगःया दकलय्‌ च्वय्‌ लुँ सियातःगु गजू छगः दु । थ्व हे गजूनिसें क्वय्‌ ताःहाकयेक पताः छगू नं दु ।

देगःया खवपाखे दिगि दु । थुगु दिगिइ बसुन्धरादेवीया मूर्ति दु । थ्व बसुन्धरादेवी इल्हने सम्यक महोत्सवकुन्हु दकलय्‌ न्हापां यंकेमाःम्ह द्यः खः । थ्व बहाः छचाःलं चैत्य, धर्मधातुमण्डल दु । द्यःया न्ह्यःने चैत्य छगः दु । थ्व बहालय्‌ मेगु न्यागः चैत्य व निगः धर्मधातुमण्डल दु । अथे हे थन तग्वःगु मणि छगः व द्यःल्वहं दबू नं दु ।

थनया बहाः लुखां दुने जवंखवं फल्चा निगू दु । देगःया लिउने आगंद्यः दु । थनया प्रामाणिक अभिलेख मध्ये ने.सं. २४५ या भूमिसम्बन्धी ताडपत्र दकलय्‌ पुलांगु धकाः उल्लेख यानातःगु दु । मेगु थन हे बहालय्‌ दुगु ने.सं. ५८९ यागु खः । थ्व बहाः यलया सिद्धिनरसिंह मल्लं यलया १५ गू बहाःया प्रमाणिततया यायेगु ल्याखं क्रम विभाजन यायेगु झ्वलय्‌ दकलय्‌ न्हापां सथान जेष्ठवर्ण महाविहारयात बिउगु खँ राइट वंशावलीइ उल्लेख दु । अथे हे चाक्वाःद्यः लोकंह्वाःम्ह जुयाः आपाः हे बाखनय्‌, वंशावलीइ दुथ्याकातःगु खनेदु ।

तंगःबहाःया दशस्थविर आजुपिं व संघया २९ म्ह दुजःपिं मुनाः थन यायेमाःगु धार्मिक ज्या याना वयाच्वंगु दु । थन सँमस्तय्‌त वन्दे लुइगु, थकालिकथं बाःछि बाःछि ल्याखं द्यःपाः फयेगु, द्यः खेचायेकेगु, नित्यपुजा, आरती, स्तोत्र, नामसंगीति ब्वनेगु आदि याना वयाच्वंगु दु । तंगःबहालय्‌ न्ह्यागु पुजा याःसां गुरुजुपिं स्वम्ह, आजुपिं झिम्ह व नकिंपिं निम्ह च्वनेगु चलन दु ।

थन पुजाया ज्या यायेत मूलाचार्य व बेताजुया निंतिं हेनबहाःया गुरुजुपिं व उपाध्यायया निंतिं चुकबहाःया गुरुजुपिंसं याइगु खः । थनया रीतिथिति गुथिद्यः द्यःन्हवं यायेगुनिसें रथयात्रा ज्वःछि क्वःमचातले आपालं हनेमाःगु खनेदु ।

By Tej Maharjan on June 28, 2025 | संस्कृति व सम्पदा | A comment?