तपुलि
कार्चोपिया तपुलि
द्यांचा छाँटयागुलिइ ग्वाराचा छाँटगु गजू दुगु हाकुगु रेशमीकां कलाकारितापूर्वक अतिक बांलाःगु बुट्टा तयाः कार्चोपि भरय् यानातःगु तपुलि हे कार्चोपि तपुलि खः । थ्व तपुलि विशेष मनूतय्सं जक पुइगु याइ ।
गा घानाः मचा तपुलि
तपुलिं पुइकेबलय् मचाया म्ह बाम्ह नं लुमुक त्वपुइ जिइक तपुलिइ गा घानाः सुयातइगु तपुलि हे ‘गा घाना तपुलि’ खः । बरखां स्वयां चिकुलां मचातय्गु लागि तसकं ज्याख्यलय् दुगु तपुलि खः थ्व ।
जंकु तपुलि
मचा जंकु मचातय् अन्नप्राशन संस्कार याइबलय् जंकुवसःया ज्वलं कथं पुंकीगु वसः मध्ये जंकु तपुलि छता नं मूल वसः खः । मिसामचा जुइमा वा
मिजंमचा जुइमा जंकुतपुलि छथी हे कथंयागु, क्वेचिं वा तासयागु न्याकू ह्वनाः गजू तयाः सुयातइगु संस्कार स्वरुपया तपुलि जुइ ।
चरे बनाः स्वबः दुगु धाकाया तपुलि
तक्वः तपुलि मध्ये सर्वसाधारणं पुइगु निगूगु स्तरया तपुलि खः । चरे बनाः स्वबः दुगु धाकाया तपुलिइ धाकाया द्यःने चरेस छबः, धाका व दुने दुबःसा यानाः स्वबः तयाः तपुलि सुयातइ ।
चांतरवाल तपुलि
राजकीय स्तरया दज्र्यानि तपुलि खः चांतरवाल तपुलि । राज्यसम्बन्धी विशेष परिस्थितिइ अथे धयागु राष्ट्रनाप सम्बन्धित नखःचखः, जात्रापर्व, धर्म संस्कार आदि संस्कृतिसम्बन्धी उत्सवबलय् पद व दर्जा अनुसारया चांतर तक्मा आदि भ्यानाः पुइगु दज्र्यानि तपुलियात चांतरवाल तपुलि धाइ ।
तक्वः तपुलि
तकय् यानातइगु हाकु कापःयागु तपुलि गुकियात हाकु तपुलि धायेगु यानाच्वना । थौंकन्हय् थुकियात भक्तपुरे टोपी वा भादगाउँले टोपी धायेगु याः । सरकारी स्तरं मान्यता बियातःगु थौंया मूल दर्जावाल तपुलि हे थ्व तक्वः तपुलि खः ।
धाका तपुलि
छ्यंया सुरक्षा तपुलिया प्रयोगय् बौद्धिकताया झलक स्वरुप राष्ट्रिय गौरव कथं सम्पूर्ण नेपाःया छगुयां छगू छाँटया तपुलि ‘धाका तपुलि’ नांया तपुलि खः । धाका तपुलियात राष्ट्रिय मान्यता कथं ‘राष्ट्रिय तपुलि’या रुपय् सम्मान बियातःगु दु । धाका तपुलि थीथी कापः, स्वरुप व ताजिया दु ।
थाय्पा तपुलि
भिंगु ततःधंगु पुजा यानाबिज्याइपिं गुरुजुपिं, विहारया चक्रेश्वर थाय्पाजुपिं आदि विशेष व्यक्तिपिंसं अज्याःगु हे ततःधंगु उत्सवबलय् पुइगु तपुलि हे थाय्पा तपुलि खः ।
मचाजंक्व तपुलिया आकारय् तास, तिनखाः वा क्वेचिं आदि पातकापःयागु न्याकू ह्वनाः सुयातइगु थ्व तपुलिइ लुँयागु गजू तयातःगु दइ । नेवाः संस्कारय् छ्यलीगु थ्व तपुलि विशेष व्यक्तिपिंसं विशेष पुजाविधिबलय् जक पुइगु जूगुलिं उच्चस्तरय् तयातःगु दु । थ्व तपुलि थः न्ह्याःन्ह्याःबलय् पुइमजिउ, अथे हे असम्बन्धित मनूतय्सं नं पुइ मज्यू ।
थ्यासु तपुलि
नेपाःया छता मू पुलि थ्यासु तपुलि नं खः, गुकियात पुलांभासं ‘खित्याः तपुलि’ धकाः धायेगु याः । तक्वः तपुलि सुइगु हे कापःयागु तपुलिया द्यःनेयागु चाः नं छ्यनय् थीकथं बागःचागु, न्यालांगूति जक पाय्जाः जुयाः नं छखेर बेक्वयेक छबः लथ्यानातइगु, छगू अलग कथं सुयातइगु हाकु तपुलि हे थ्यासु तपुलि खः । खास यानाः थ्यासु तपुलि धोतिवाल व पर्दावाल लंसुरुवाः फीपिं स्तरीय पुलां मनूतय्सं पुइगु याइगु खः ।
बर्खि तपुलि
बर्खि बारय् याइपिंसं पुइगु तपुलि थ्व दुबःसा संजाप (मूजि) मतसे तुयुगु कापःयागु एकसरां सुयातइगु तपुलि खः ।
बुट्टावाल कापःयागु तपुलि
तपुलिं पुइम्हेसिया इच्छा व रहर कथं न्ह्यागु कापःयागु न्ह्यागु बुट्टायागु तपुलिं पुइगु याइ ।
बेतालि
सुं नं विशेष व्यक्तियात सम्मान स्वरुप छ्यनय् चिकाबीगु तुयुगु कापःयात बेतालि धाइ । गुरु, पुरोहित, चक्रेश्वर आदि ततःधंगु पदवीया सम्मान प्राप्त विशेष जनपिंत, छुं नं तःधंगु विशेष ज्याखँया सफलता प्राप्ति यानादीपिं प्रति सम्मान स्वरुप ख्येंसगं समेत लःल्हानाः शीरविन्दु पगडिया स्वरुपय् खापि, नैनसुत, थानाकापः आदि शुद्धगु तुयुगु कापतं छ्यनय् हिंकाः सम्मान याइगुयात बेतालिं चिकेगु धाइ ।
माकः तपुलि
तपुलिं पुइबलय् छ्यनंनिसें गःपः थ्यंक त्वपुइगु, ख्वाःपाः छपाः जक तुपुलुक खनेदुगु सियुगु रंगयागु उनयागु तपुलि हे माकः तपुलि खः । तपुलिं गःपः त्वपुइ मयःसा लथ्यानाः छ्यनय् जक नं पुइ ज्यू ।
थ्व तपुलिं पुइबलय् रंगरुप माकः स्वरुप खनेदइगुलिं जुइ थ्वयात माकः तपुलि धाइगु । थ्व तपुलि चिकुलां पुइबलय् साप लुमुसे च्वनी ।
सक्कलि धाकाया तपुलि
धाका तपुलि मध्ये दकसिबय् तःजिगु तपुलि सक्कलि धाकाया तपुलि खः । दर्जाकथं विशेष संस्कार, उत्सवय् ससम्मान पुइगु दर्जावाल तपुलि खः । सक्कलि धाकाय् दुने नं थीथी रुप, रंग, बुट्टाया थीथी स्तरयागु धाकायागु तपुलि पुइगु याइ ।
रंगीन खापि तपुलि
गुलिखे संघसंस्था, द्यःखलः आदिपिनि थःथःगु पुचःया खलः म्हसीकाया लागि मात्र खापिकापःयागु जक जूसां विशेष उत्सवय् पुइगुया लागि थःथः कथंया थीथी रंगयागु तपुलिं पुइगु याइ । गथेकि कंगद्यः अजिमाया खलःपिनि ह्याउँगु तपुलि तेबहाः खलःतय् वँचु तपुलि आदि ।
सिपाहिँ तपुलि
देय्या संरक्षक भाःपियातःपिं जंगी फौजपिनि फौज अनुसार दज्र्यानि स्तरं पुइगु तपुलि हे सिपाहिँ तपुलि खः । दज्र्यानि स्तर कथं पुइगु जूगुलिं राजकीय स्तरय् गुलि नं दर्जाया बाँडफाँट दु (छम्ह साधारण ट्राफिक निसें जंगी फौजया सर्वोच्च दज्र्यानि व्यक्ति तकया रुपय् तःथी हे पदिय स्तर दुगुलिं उलि हे स्वरुपया दज्र्यानि तपुलि दुगु जुल ।
ह्याउँमचा तपुलि
नकतिनि बूम्ह मचा निसें बःचाधिकःपिं मचातय्त कपाः त्वपुइक पुइकीगु चाःचा तयाः सुयातइगु तपुलि । थौंकन्हय् विभिन्न डिजाइनयागु हे मचा तपुलि खः ।
श्रीपेच
व्यक्तिया व्यक्तित्वया महानताया स्वरुप छ्यनय् पुइगु तपुलिया उच्चतम दर्जाया छगू विशेष रुप खः श्रीपेच । देय्या आधिकारिक मूल शासकयात राजकीय सम्मान स्वरुप पुइकीगु, कल्कि समेत तयाः नवरत्न जडित श्रीपेच तपुलिया छगू विशेष रुप खः । धर्म, विवेक, न्याय, कर्म आदि सुलाच्वंगु श्रीपेच नांया थ्व तपुलि थःथम्हं तुं पुइगु मखसे विशेष परिस्थितिइ नीतिनियम पूवंकाः गुरु पुरोहितपिं पाखें पुइकाबीगु याइ । न्हापा जुजु दुबलय् राज्याभिषेक याइबलय् जुजु जूम्हेसित श्रीपेच पुइकीगु खः ।