सीकय् बुकय् थीथी संस्कार व नखःचखःबलय् बँ थिलाः नीसी यायेत मदयेकं मगाःगु सियूचा म्यु वइपिंत दुइँ धाइ । दुइँतय्त दली नं धायगु याः । थुमिसं न्हापा सियुचा लिसें जङ्गलया सि, स्वां मीगु जक मखु, ज्यापुतय् बुइँ साःतय्त पहाड दुनेया चा म्हुयाः हयेगु, ल्वहं तछ्यायेगु, दू क्वबीगु, सिपाइँ लजगाः यायेगु नं या । थुमित पुतुवा, दली, नगरकोटी धाःसां राजवाहक धायेगुलि गौरव तायेकी ।
हल्च्वया आदिवासी दुइँत इचंगु, सितापाइला पुलांगुह्येश्वरी, धमाथू, गोकर्ण, सक्वया डाँछि, भद्रवास व आलापोत भ्वँत लिसें येँ नं सतीगु गुँ च्वकाय् च्वनेगु यानाच्वंगु दु । दँय्दसं येँयाःबलय् पिदनीगु सवभक्कु प्याखं व १२ दँय छक्व पिदनीगु हल्च्च भैरव प्याखं थुमिसं ल्हुया वयाच्वंगु दु । बौद्ध धर्मावलम्बी धाःसां सीबलय्या कर्मकाण्ड जुगित पाखें याइगु अजूचायापुगु परम्परा दु ।

स्वनिगःया नांजाःपिं अजिमापिं मध्ये दुइमाजु नं खः । मल्ल जुजुपिनि तलेजु भवानी धुंकाः मुख्यम्ह द्यः दुइमाजु खः । मल्लकाल व थ्व स्वयां न्ह्यः नेपालय्‌ (स्वनिगलय्‌) राजनैतिक व सांस्कृतिक गतिविधिइ भारतया तिरहुत पाखें यक्व प्रभाव लाःगु दु । तिरहुतया जुजु हरिसिंह देवयात मुस्मां फौजं बुकेवं वय्‌कः नेपाः दुहां वःबलय्‌ तीनपाटनय्‌ मंत । जुजु हरिसिंहदेवं तलेजु भवानी व डोय्‌भाजु नं ज्वनावःगु धाइ । तिरहुतया मेगु नां डोय खः । डोयतय्‌गु आराध्यदेव डोयनीभाम अर्थात् डोय्‌तय्‌गु पुज्यदेव दुमाजु, डोयनीभामया अपभं्रश जुयाः दुमाजु जूगु खः । थुम्ह द्यःयात डोयभाजु, दुइँमाजु व दुइमाजु नं धायेगु याः ।

येँया लाय्‌कुलिइ च्वंम्ह डोयमाजुयात तताम्ह व सबलबहाःयाम्ह डोयमाजुयात केहेँम्ह धाइ । ख्वप व यल लाय्‌कुलिइ दुईमाजु द्यःया देगः व मूर्ति नं दु । येँय्‌ तिंख्यलय्‌ खुलामञ्च न्ह्यःने फःया च्वय्‌ खुल्ला थाय्‌या गालय्‌ स्वपाः ल्वहंया मन्दःपाः दु । थ्वयात दुइमाजु द्यःकथं पुज्याइ । थुम्ह द्यःया द्यःछेँ येँ लाय्‌कूया भण्डारखालया छकू कुनय्‌ व सबलबहालय्‌ यानाः निथाय्‌ दु । जात्रा याइम्ह द्यः धातुयापिं स्वम्ह स्वम्ह क्वलाछि पाय्‌धिकःपिं ग्वजाः (पलंचा) बांलूपिं खः । येँय्‌ जात्राबलय्‌ बाहेक मेबलय्‌ दर्शन याये दइमखु । आचाःजुतय्‌सं परम्परागत विधिं गुप्त रीतिं न्हिन्हि नित्यपुजा यानाः भुजा छाइ । ख्वपय्‌ बिस्काः जात्राबलय्‌ खाइसंल्हूयां छन्हु न्ह्यः तलेजु चुकय्‌ घासापा धकाः जोगीचक्र पुजा धुंकाः दुइमाजु द्यःयात तान्त्रिक विधिं द्यः पुज्यानाः भोग बी । खाइसंल्हू कुन्हु खतय्‌ द्यः बिज्याकाः देय्‌ चाःहुइकाः जात्रा याइ । येँय्‌ खाइसंल्हू छन्हु नं दुइमाजुद्यःपिंत द्यः पुज्यानाः सँन्याःकाःइलय्‌ तलेजु व सबलबहालं द्यःखतय्‌ तयाः जात्रा यानाहयाः तिंख्यलय्‌ स्वनेवं साय्‌मितय्‌सं यःसिं थनी । चान्हय्‌ आचाःजुतय्‌सं गाछि खुनाः द्यःपाय्‌ग्वःगु योमरि छानाः द्यः पुज्यानाः भोग बी । संल्हूकुन्हु सन्याकाःइलय्‌ द्यःखतय्‌ बिज्याकेवं यःसिं क्वःथइ । निखः दुइमाजु द्यःया जात्रा यानाः लाय्‌कुलिइ जगन्नाथ देगलय्‌ फलय्‌ दिकाः वैशाख २ गते द्यः द्यःछेँय्‌ दुकाइ ।

अबु पूर्णबहादुर बज्राचार्य व मां वीरमाया बज्राचार्यया काय्मचा दुण्डबहादुर बज्राचार्य ने.सं. १०६८ य् यलया गाःबहालय् जन्म जूगु खः । संस्कृत व पालि भाषाय् पोख्तम्ह, औपचारिक शिक्षाय् एम.ए., बीएल (त्रिविवि) यानादीम्ह वय्‌कलं नेपालय् बुद्ध वचन त्रिपिटकया अभाव वाःचायेकाः त्रिपिटकया महत्वपूणं ग्रन्थत नेपालभाषाय् भाय् हिलाः बुद्ध वचनया माध्यमं नेपालभाषाया धुकू तःमि यानाबिउगु दु । त्रिपिटक अनुवादया छगू तःधंगु हे परियोजना त्रिपिटक अनुवाद मण्डल नीस्वनाः थःपिनिगु हे पारिवारिक श्रोतं वीरपूर्ण पुस्तक संग्रहालय प्रकाशक मार्फत आपालं बुद्धधर्मया सफूत नेपालभाषां प्रकाशन यानादिल । उकी मध्ये वय्‌कलं नेपालभासं अनुवाद यानादीगु बोधिसत्वया जातक बाखं छक्वलं खुगू ब्व पिदंगु तःधंगु उपलब्धि खः । नेपालय् गुगुं भाषाय् मजू कथं खुगू ब्व छक्वलं पिदंगु नेपालभाषाया लागि गौरवया खँ खः । थुकी ५४७ पु पूवंगु बाखं दुथ्याःगु दु ।

मांभाय् प्रति अतिकं श्रद्धाया कारणं वय्‌कःया मां मदुगु इलय् ५१६ पृष्ठया दीघनिकाय सफू मां मदुया लत्या दुने क्वचायेकेगु अधिष्ठान यानाः पूवंकाः मांयात देछानादीगु खः । वय्‌कः वीरपूर्ण पुस्तक संग्रहालयया अध्यक्ष, थेरवाद बुद्धिष्ट एकेदेमिया (लुम्बिनी बौद्ध विश्वविद्यालय नापं सम्बन्धन प्राप्त)या उपाध्यक्ष, श्री शाक्यसिंह विहार संरक्षण तथा विकास समितिया संरक्षक जुयाच्वना दीगु दु । वय्‌कःयात नेपालभाषा परिषदं भाषाथुवाः (ने.सं. ११३२), धर्मोदय सभां धर्मोदयधम्म पुरस्कार (ने.सं. १११७), ललितपुर बुद्ध जयन्ती कोषपाखें ललितपुर बुद्ध जयन्ती प्रज्ञा सम्मान २५६७, लुम्बिनी विकास कोषपाखें २५६७ औं बुद्ध जयन्ती एवं लुम्बिनी दिवस २०८० सम्मान व गणमहाविहारं धम्मविजय पदनम सम्मान याःगु दु ।

वय्‌कःया न्हापां पिदंगु सफू इतिबुत्तक (ने.सं. ११०२) खःसा मेमेगु थथे दु – मिलिन्द प्रश्न (अनुवाद, ने.सं. ११०४), मांयात निर्वाण स्वां (ने.सं. ११०५), महापरिनिब्बाण सुत्त (अनुवाद, ने.सं. ११०९), दीघनिकाय (अनुवाद, ने.सं. १११०), संक्षिप्त गृह विनय (ने.सं. १११०), बाःयात निर्वाण स्वां (ने.सं. १११७), वैशाख महोत्सव, मज्झिम निकाय (अनुवाद, ने.सं. १११८), संयुक्त निकाय (अनुवाद, ने.सं. १११९), जातक (भाग १, २, ३, ४, ५, ६, ने.सं. ११३२) ।

यल इखाछेँया पिन्तुबही नापं दुन्तुबही (गोवद्र्धन मिश्र संस्कारित नापिचन्द्र महाविहार) दु । थुगु बहीया द्यःछेँ मेमेगु स्वयां यक्व पानाच्वंगु दु । थन नितँजाः यानाः पलिं च्वय्‌ नं क्वथाचा छाँटया देगःचा छगः थकयातःगु दु । मूलुखां च्वय्‌ खुल्ला झ्याः तयाः जवंखवं चिचिपाःगु निपाः झ्याः दु । बहीदेगः दुने गन्धकुटीइ पूर्व स्वःम्ह वैरोचन बुद्ध दु । व बाहेक थन बही धायेबहगु छुं हे संरचना ल्यनाच्वंगु मदु । बहीद्यःया न्ह्यःने परिभोग चैत्य छगः दु । थन आगमय्‌ चक्रसंवर दु । थ्व बहीया निर्माण सुनयश्री मिश्रया अनुयायी गोवद्र्धन मिश्रं याःगु धकाः धाइ । व हे नामं थ्व बहीया नां च्वंगु जुल । न्हापा दुनाच्वंगु संरचनायात वि.सं. २०३५साल पाखे ल्ह्वंगु खः धइगु न्यनेदु । थन धर्म संघ क्वातु मजूगुलिं धार्मिक कृयाकलाप तसकं म्हो जक जुयाच्वंगु दु । थन पिन्तुबही व दुन्तुबहीया थकालि न्याम्ह आजुपिं बिज्यानाः धार्मिक ज्याझ्वः न्ह्याकाच्वंगु दु ।

धार्मिक, सांस्कृतिक व ऐतिहासिक दृष्टिं नांजाःगु ग्वल देशय् पशुपति महाद्यः, बछलामाजु, शितलामाजु, पिङ्गलामाजु आदि द्यःपिं बिज्यानाच्वंगु दु । किंवदन्ती कथं बछलामाजु येँय् च्वंपिं अजिमापिनि मां खः । उकिं पाहांचःह्रे छवाः न्ह्यः चिल्लागा अष्टमीकुन्हु पशुपति महाद्यःपाखें निमन्त्रणा (पाहां सःतेत) दुरुं च्यँय्च्याँय्छ्व याहइ ।
चिल्लागा अष्टमीकुन्हु सुथय् ग्वलय् च्वंम्ह भुवनेश्वरीयात द्यः पुज्याइ । भुजा थुयाः पशुपति महाद्यःयात छाइ । संन्याःकाःइलय् ज्यापुयात भुजा पिचाय् तयाः न्ह्यःने पाल्चा च्याकाः छखे पुजाभः खःमुलिइ तयाः क्वबुइकी । भुवनेश्वरीया पुजारी, पशुपति महाद्यःया भट्ट व पाःलाःम्ह पुजारी ल्यूल्यू वनी । चिधंगु खतय् पशुपति महाद्यःया प्रतिमूर्ति रत्नेश्वर महाद्यः वहःया शिवलिङ्ग तयाः प्यम्हेस्यां क्वबुइ । न्ह्यःने आशागुर्जा दुरुं च्यँय्च्याँय् बोलया दुन्दुभि बाजं थाकाः येँय् च्वंपिं आजु अजिमापिंत निमन्त्रणा बीत पशुपतिं यँेदेय्या थःने क्वःने त्वाः चाःहिलेगु झ्वलय् कमलाछिइ च्वंगु झंगःथकुंहिति फल्चाय् दिकाः पलख झासुलनी । अनंलि लगंया माजुसिमा क्वसं दिकेवं टेकु दोभानय् च्वंम्ह पचलि भैलःद्यःयात ‘पिचा तःवनेगु’ धकाः खःमुलिइ तयाहःगु भोग छाःवनी । लिहां वये धुंकाः द्यःजात्रा यानाः न्यतय् थ्यनेवं न्यतमरु अजिमां महाद्यःयात पुजा बी । पशुपतिइ द्यः लिथ्यनेवं भट्टं पशुपति महाद्यःयात पुज्यानाः दुकाइ । पाहांचःह्रे वइन धकाः सूचं ब्यूवःगु, निमन्त्रणा जात्रा पाहांचःह्रेबलय् बछलामाजुया जात्रा हनेत यायेमाःगु जात्रा दुरुं च्याँय्च्याँय् खः ।

मां आशामोति व बौ गणेशलाल श्रेष्ठया कोखं ने.सं. १०५७ दिल्लाथ्व ९ कुन्हु येँया न्हाय्‌कंत्वालय् दुर्गालाल श्रेष्ठया जन्म जूगु खः । वय्‌कलं वि.सं. २००४ सा पाखे प्रेम जीवन अन्धकार दबू प्याखं च्वयाः नेपालभाषा ख्यलय् पलाः छिउगु खः ।

वय्‌कःया दकलय् न्हापां सान्त्वना कविता ने.सं. १०७५ या धर्मोदय ल्याः ९२/९३ य् पिदन । दुर्गालाल श्रेष्ठया पिदंगु कृति कथं वय्‌कः कवि, गीतकार, नाटककार व अनुवादक खः । वय्‌कःया दकलय् न्हापां पिदंगु चिनियाम्ह किसिचा मचा कविता मुना कवि दुर्गालाल श्रेष्ठया पिदंगु कृति मध्ये जक मखुसे नेपालभाषां पिदंगु सफू मध्ये दकलय् अप्वः चूगु व प्रकाशन जूगु सफू खः । थ्वयां लिपा ताइभावा (ने.सं. १०८७), भाय्‌हिला चिनिया चम्पा (ने.सं. १०८७) व मचा बाखंचा (ने.सं. १११५) पिदन ।

दुर्गालाल श्रेष्ठया दकलय् न्हापां पिदंगु कविता मुना झसुका (ने.सं. १०७७) खः । लिसं (ने.सं. १०८०), पीजा (ने.सं. १०८७), कुलिकासा (ने.सं. १०८७) सर्ग सिबें धर्ति नमिंग्वाः (ने.सं. १०८८) जि स्वय्म्भू त्वाथः (ने.सं. ११०६), याकः फल्चा (ने.सं. ११०७), इन्कलाबया पलाः सः (ने.सं. ११११) आदि छगू दर्जन स्वयाः अप्वः कविता मुना पिदन । दुर्गालाल श्रेष्ठ नेपालभाषाय् म्ये रचनाय् अतिकं लोकंह्वाःम्ह छम्ह म्येच्वमि नं खः । थीथी गायकपिंसं म्ये हालाः पिकयातःगु २०८ गू म्येचालय् दुर्गालाल श्रेष्ठं च्वयादीगु म्ये दु । वय्‌कःया झीगु म्ये (ने.सं. १०७५), लुँबुँ वहबुँ लोकम्ये (१०९०), ब्याहांचुलि म्ये हना प्याखं (ने.सं. १०८९), निमन्त्रणा म्ये हना प्याखं (ने.सं. १०९०), इलं हाःगु म्ये (ने.सं. १०९४) आदि पिदंगु दु । अथेहे वय्‌कःया राष्ट्रियता व देशभक्तिया भावनां जाःगु भाषागत, जातिगत रुपं उपेक्षित वर्गया मंकाः म्येया रुपय् इलं हाःगु म्येयात कायेगु याः । वय्‌कलं रचना यानादीगु नेपालीभाषाया फुलको आखाँमा फुलै संसार, काँढाको आखाँमा काँढै संसार म्ये नेपाः देय् न्यंकं जक मखु विदेशय् च्वपिं नेपालीतय्‌गु दथुइ नं उलि हे लोकप्रिय जूगु खः ।

नाटक ख्यलं उदय जूम्ह जूगुलिं नाटककार व नाटक निर्देशक कथं नं दुर्गालाल श्रेष्ठया नां जाः । दबू प्याखं म्हितेकेत वय्‌कलं च्वयादीगु ब्यागः, उद्घाटन, न्यँ अभ्यन्तरया चिल्लाय्, म्वानाच्वंगु बाखं, भावना, मातं क्वथा, रामबहादुरया संसार वय्‌कःया नांजाःगु प्याखं खः । वय्‌कःया प्याखं पिचा नांगु छधाः प्याखं मुना (ने.सं. ११०५) नं पिदंगु दु ।

दुर्गालाल श्रेष्ठं मेगु भाषाया म्ये, कविता व खण्डकाव्य नेपालभाषाय् अनुवाद यानाः नं पिकयादीगु दु । गथे— सिद्धिचरण श्रेष्ठया खण्डकाव्य उर्वशी (ने.सं ११००), भगवान दश बलया तुतः (ने.सं ११०३)आदि । वय्‌कःया नेपालभाषां अनुवाद जूगु उवर्शीया समालोचना यायेगु झ्वलय् महाकवि गिरिजाप्रसाद जोशीं ‘खँय्नी उवर्शी स्वयाः नेवानी उवर्शी’ हे बांलाः धकाः वय्‌कःया अनुवाद कलायात च्वछायादीगु खँ लुमंकेबह जू ।

दुर्गालाल श्रेष्ठं नेपालभाषाया थीथी भाषिक साहित्यिक संस्थाय् आवद्ध जुया नं थःगु मांभाय्‌या आपालं सेवा यानादीगु दु । गथे — ने.सं. १०८३ इ भाषिक जागरणया निंतिं नीस्वंगु लूजः, भाषिक आन्दोलन न्ह्याकेत ने.सं. १०८५ य् नीस्वंगु सेवा खलः, ने.सं. १०९९ य् नीस्वंगू नेपालभाषा मंकाः खलः येँ आदि । वय्‌कः नेपालभाषा मंकाः खलःया संस्थापक दुजः व न्वकु खः । थौंकन्हय् वय्‌कः थ्व खलःया नायः खः । अथेहे दुर्गालाल श्रेष्ठं सफू व पत्रपत्रिकाया नं सम्पादन यानादीगु दु । गथे — नेपालभाषा कक्षा ९–१०, (ने.सं ११२०) नसंचा पत्रिका (ने.सं. १०७९), लुँहिति –स्वधाः (ने.सं. ११२० ) आदि वय्‌कःया थज्याःगु योगदानयात कदर यानाः थीथी संस्थां वयकःयात थीथी सिरपाः व सम्मान देछाःगु दु । गथे — श्रेष्ठ सिरपाः (लिसं कविता संग्रहयात, ने.सं. १०८०), नेवाः हना सिरपाः (ने.सं १११५), राष्ट्रिय प्रतिभा पुरस्कार आदि । अथेहे वयकःयात ने.सं. ११२३ य् नेपालभाषा परिषदं जनकवि, इन्द्रेणी सांस्कृतिक समाजं जनगीतकारया उपाधी देछाःगु दुसा नेवाः जनसमुदायं वय्‌कःयात ने.सं. ११२७ य् येँया हनुमानध्वाखाय् तःजिक अभिनन्दन याःगु दु ।

मां रोहिणीदेवी व अबु चन्द्रलाल सिंहया काय् भाजु दुर्लभलाल सिंह सुवालया जन्म येँया झ्वःछेँ त्वालय् ने.सं. १०५५ गुंलाथ्वः ६ कुन्हु जूगु खः । ने.सं.१११८ थिंलाथ्व ७ कुन्हु थ्वय्‌कः दिवंगत जुयादिल । त्रि.वि.पाखें स्नातक तह (बी.ए.) पास यानादीम्ह थ्वय्‌कः लजगाःया झ्वलय् रा.स.स.या वरिष्ठ सम्पादक जुयाः निवृत्त जुयादिल । बाखं, चिबाखं व उपन्यास च्वयेगुली ल्हाः जःम्ह थ्वय्‌कःया नेपालभाषां पिदंगु न्हापांगु बाखं कलाकारया कलाः (झी लय्‌पौ, दँ २, ल्याः ३, ने.सं. १०७९ ) खः ।

नेपालभाषा–साहित्यया चिबाखं–ख्यलय् भाजु धूस्वां साय्‌मि व प्रेमबहादुर कसाः धुंकाः धिसिलाःगु पलाः छिनादीम्ह थ्वय्‌कःया चिबाखंया थःगु हे कथंया स्वरूप दु । ध्याचू–ख्यालिन्हिलि पहलं थ्वय्‌कलं तःपु हे चिबाखं (मुक्तक–बाखं) च्वयाः न्ह्यब्वयादीगु दु । थौंकन्हय् नेपालभाषाय् थ्वय्‌कःया लँ लिनाः चिबाखं च्वइपिं तःम्ह हे बाखंच्वमिपिं खनेदये धुंकूगु दु । थ्वय्‌कःया पिदंगु बाखं व चिबाखंया सफू खः— किकिंपा (ने.स.१०९१), झुलय् दुनेच्वंम्ह मनू (ने.सं.११००), दथुमिखा (ने.स.११०४), वयात छें पितिन (ने.स.११०९), क्वथा दुनेच्वंम्ह मनू (ने.स.१११८) । थुकी मध्ये छगू सफू खय् भासं भाय् हिलाः झूलभित्रको मान्छे नामं साझा प्रकाशनपाखें पिदंगु दु । अथेहे वेँय् पाजु (ने.स११००) व पलाःख्वाँय् (ने.सं. ११०३) थ्वय्‌कलं च्वयादीगु उपन्यास खःसा थ्वय्‌कः मदयेधुंकाः ने.सं. ११२० इौयां  परिवेशय् यग्गानाच्वंगु जीवन लघु–उपन्यास छगू नं पिदंगु दु ।

त्यपय् तये । अय्लाः भिनाः नं यक्व हायेकेत ताय्सिवा, चिनियामार्सिया प्वः हायाः व ताय् सियाः त्यपय् तइ । कः ताकु छ्वालु नं थुबलय् स्वयाः मिलय् याइ ।

नायःया क्वय् च्वनाः ज्या याइम्ह नायः । ज्याया ब्यबस्था मिलय् यायेगुली नायःयात ग्वाहालि याइ । चाकु दयेकेगुली स्वइ । भुतुली मि च्याकेबी ।

दुसि छगू घाँय् परिवारय् लाःगु अन्न खः। थ्व चिचीचा ग्वः जुयाः ग्वग्वलाइ। ह्याउँ ह्याउँ हाकु हाकु धाःगु उनया जुइ। ख्वला निबः दइ। छबः दुसि दाइबलय् हायावनी। मेगुयात प्वाकलय् तयाः लुसिं चुनाः लिकायेगु याइ।
दुसि पुसा थःसालाः पीगु याइ। पी स्वयां प्यवाः न्यावाः न्ह्यः थःसालेगु याइ। पुवादे पौ ज्यानाः सालुक पुसा ह्वलाः थसाली। थःसालागु मा म्हुलिं थुल धायेव दिल्ला गुंलाय् कःनि खाये धुनेवं दुसि पीगु याइ। खालि थासय् पीगु जूसां थुगु बखतय् हे पी। मा पुयाः म्हू म्हू दयेकाः यंकी। थुकिया हा यक्व बल्लाइ। थ्व पीत क्वानाः पिनाच्वनेगु याइ मखु। हायात ल्हाका नं च्वनी मखु। तिके थे जक यानाः प्यूसां हा कयाः म्वानावइ।
थज्याःगु हे चाय् दुसि पीमाः धयागु मदु। न्ह्याथें ज्याःगु चाय् नं बांलाक ब्वलनी। अथे खःसां पँचां ज्याःगु चाय् यक्व बांलाइ। माथं वंगु बुँइ हे जक पीमाः धयागु दइ मखु। पाखाबुँ व भेसें च्वंथाय् प्यूसां बांलाइ। झ्वालां पालां वा वयाच्वनीगु बखतय् पीगु जूसां लः मुनीथाय् दुसि पी मखु। थज्याःथाय् बांलाक हा काये फै मखु। मा ह्याउँसे जुयाः गं थें जुयावने यः। वा वयाः लः मुनीथाय् जूसा निकास तयातयेगु याइ। बरु चा मप्यासे भचा गंसां हा बल्लाइगुलिं स्यनी मखु।
दुसिमाय् गौ पतिं हः दइ। हः ताताःहाकः जुइ। हःया कापिं च्वः वइ। च्वः ब्वलना वयाः बुँ ज्वनावइ। थुकिया बुँ पतिंचा थें चकनाः स्वांफ्वः थें जुइ। चकंथाय् सि सयाः झुप्पा खनेदइ। दुसि पाकय् जुइबलय् स्वांफ्वः ग्वारा चिं थें जुयावइ।
दुसि लइबलय् मानापं लइमखु। स्वांफ्वः जक क्वतानाः कायेगु याइ। फ्वःयात गंक निभालय् पानाः धिरः वानाः हायेकी। फयेकाः बाय् हासां हायाः धू लिकयाः यचुकी। लिलाःबलय् मा लयाः बस्तुयात नकेगु बाय् छुसि यायेगु याइ।