बा हर्षराज शाक्य व मां जोगमाया शाक्यया कोखं यलया चाकुपाटय् ने.सं. १०५५ य् बौद्ध विद्वान भाजु बज्रराज शाक्यया जन्म जूगु खः । पि.एच.डि. यानादीम्ह भाजु शाक्यया भाषा–साहित्य ख्यलय् नेपालभाषा, नेपाली भाषा, अंग्रेजी भाषा थ्व स्वताय्सं उतिकं हे च्वसा न्ह्याः । दिके फइला ? नांगु कविता ने.सं. १०७४ य् धर्मोदय य् पिथनाः नेपालभाषाया साहित्य ख्यलय् पलाः छिनादीम्ह शाक्यं थःगु नुगः बौद्धधर्म पाखे क्वसाःगुलिं दकलय् न्हापांगु सफू कथं विद्याधर संस्कारित यशोधरा महाविहार संघ छगू अध्ययन नांगु सफू ने.सं. १११३ य् पिथनादिल । वय्कःया सम्पादनय् ने.सं. ११०८ य् पलेस्वां पत्रिका नं पिदंगु दु ।
वय्कलं बुद्ध धर्मनाप स्वापू दुगु थीथी गोष्ठी सम्मेलनय् ब्वति कयादीगु जक मखु उगु गोष्ठी सम्मेलनया प्रतिवेदन नं तःगू मछि हे सम्पादन यानाः पिथनादीगु दु । गथे— आशाकाजि बज्राचार्यया संस्मरणय् जूगु नेवाः बौद्ध संस्कृति संरक्षण गोष्ठी (ने.सं१११४), चर्या विषयक गोष्ठी प्रतिवेदन (वि.सं २०५३), नेवाः बौद्ध संस्कृती गुथि गोष्ठीया प्रतिवेदन (वि.सं २०५३), नेपालमण्डलया बौद्ध संस्कृति सम्मेलनया छगू प्रतिवेदन (ने.सं ११२०) आदि ।
भाजु शाक्यं थःगु संयोजकत्वय् ने.सं. १११९ य् राष्ट्रिय अन्तरराष्ट्रिय विद्वानपिं सहभागी जूगु नेपाल मण्डलया बौद्ध संस्कृति विषयया सम्मेलन यानाः बौद्ध संस्कृति म्हसीकेबीगु च्वछायेबहःगु ज्या नं यानादीगु दु । अथेहे वय्कलं लोटस रिसर्च सेन्टर पाखें महायानी बौद्धधर्म ग्रन्थयात नेपालभाषां भाय् हिइकाः नेपालभाषा बौद्ध साहित्यया धुकू जायेकेगु ज्या नं यानादीगु दु ।
स्व. बज्रराज शाक्य छम्ह काष्ठ मूर्तिकलाया ख्यलय् ज्वःमदुम्ह कलाकार खः । वय्कः ने.सं. १०४४ दिल्लागाः दसमिकुन्हु यलया तःद्वाः, न्याखाचुकय् जन्म जूगु खः । वय्कःया अबुजु स्व. हर्षराज शाक्य खःसा वय्कलं यल श्रीबहाःया शाक्यमुनि शाक्यया हःपालं काष्ठ मूर्तिकलाया ख्यलय्् ने.सं. १०५७ स ज्या न्ह्याकादीगु खः । वय्कःया कलाया बिषेशता धयागु सिँया थी थी मूर्तित दयेकेगु नापं सिँइ बुत्तात कियेगु खः । कला ब्वज्या— १) राष्ट्रिय कला प्रदर्शनी २) एक्सपो ७० जापान ३) एशिया ७२ नयाँ दिल्ली ४) मास्को प्रदर्शनी । सिरपाः– १) द्वितिय राष्ट्रिय कला प्रदर्शनी २) तृतीय राष्ट्रिय कला प्रदर्शनी ।
बज्रयान सम्प्रदायीतय्सं बज्रसत्वयात आदिबुद्धया रुपय् कयातःगु दु । दर्शनकथं शून्यताया रुपय् कयातःगु दु । मूर्तिकथं छपाः ख्वाः निपा ल्हाः, तुयू वर्ण, जव ल्हातं वज्र ज्वनातःगु दइसा खवगु ल्हातं गं ज्वनाः बज्रपर्यांकासनय् च्वनी । सामान्यतया पिने खुल्ला रुपय् मब्वसे दीक्षा मदुपिन्त क्यनेगु याइ । मन्त्रया रुपं छ्यली हुँ आखलं उत्पन्न जूम्ह खः । प्रायः गुरुमण्डल पूजाय् बज्रसत्वया पूजा याइसा नेवाः बौद्ध दुने बज्राचार्यतय् बज्रसत्वयात दिगुद्यःया रुपय् पूजा याइ ।