बुंगमति थाय्या नामं बुंगद्यः जूगु खः । बुंगद्यःयात बुंगमलोकेश्वर नं धाः । बुंगद्यः यलय् तःबहालय् खुला व बुंगय् खुला तइ । थुम्ह द्यःयात नाथ सम्प्रदायतय्सं मत्स्येन्द्रनाथ बौद्धतय्सं रक्तावलोकित्तेश्वर, लोकनाथ, करुणामय, पद्मपाणी, अन्नदाता वाय् जाकि सयेकाबीम्ह, इलय् वा वयेकीम्ह (वृष्टिदेवता) द्यःया रुपय् कयातःगु दु । नेपालय् दकलय् तःहाकःगु तःधंगु जात्राया रुपय् काइ । जुजु नरेन्द्रदेव, बन्धुदत्त व रथचक्र स्वम्ह वनाः आसामपाखें हःगु धापू दु । बुंगद्यःया न्हवं यायेत पाञ्जु व बज्राचार्यतय्सं बुंगंं हःगु लः तयाः तःबहालय् कलश पूजा याइ । कलशया लः च्यागः घलय् तयाः कलशाभिषेक याइ । गुह्यपूजा यानाः फलाभिषेक यायेधुंकाः नेमकुलतय्सं खतय् तयाः जात्रा यानाः लगनखेल यंकाः नवनाग दुगु घलं लुइ । न्हवं धुंकाः द्यःयात कापतं त्वपुयाः सिथं यंके थें बाजं थानाः चान्हय् तःबहालय् यनी । अष्टमीनिसें त्रयोदशीतक नेमकुलतय्सं द्यःयात लँपुलिं छाइ । द्यःयात दशकर्म विधि पूजा याइ । बैशाख कृष्ण प्रतिपदानिसें रथ दयेकी । रथया लागि यलया पुल्चोकय् झिंन्यान्हु बिकी । बैशाखशुक्ल प्रतिपदाया दिनय् द्यः रथय् तइ । स्वन्हुतक द्यः रथय् तयाः घःकू व घःचालय् बलि बी । अक्षय तृतीयाकुन्हु सोह्रखुट्टे फल्चाय् सादान याइ । रथय् तःगु प्यन्हु दुकुन्हु चतुर्थीकुन्हु बुंगय् ह्यग्रीब भैरवबयाथाय् बलि बी । यलया टंगालय् जटाधारी लोकेश्वर चक्वाःद्यःयात रथय् तयाः उगु रथ बुंगद्यः दुगु थाय् पुल्चोकतक साली । वयांलिपा मीननाथयात न्ह्यःने तयाः बुंगद्यः ल्यूल्यू गाःबहालतक साली । थुकथं हःखा, नुगः जुयाः लगंख्यलय् छुं ई तयाः जाह्वलाख्यलय् सालाः प्यन्हु दुकुन्हु भोटो क्यनाः बुंगद्यःयात खतय् तयाः बुंगय् यंकी ।
सिनाज्यां वाःपीबलय् बुँ पाले अःपुकेत न्हापा हे बुँ पालातयेगु ज्यायात बुँपाःज्या धाइ। बुँपाःज्यां कय्गू, बकुलाः, छ्व, आलु आदि सय्बाली काये क्वचायेकाः बाझः जुयाच्वंगु बुँ पालेगु याइ।
बुँपाःज्यां निह्राः पालाः ख्वं मल्यंक भस्म यानाः बुँ पालेगु याइ। न्हापांगु ह्राः पालीम्हं निताः पालाः चा पाला थाय्तुं तइ। दथुइ स्यः छस्यःचा ल्यंकाः हानं अथे हे यानाः पाली। निह्राः अथवा स्यः पालीम्हं छपाँय् जवय् छपाँय् खवय् छसिकथं उतिग्यंक तयाः पालाथाय् तिक्व दयेकाः पौ लुइकी। घाँय् दःसा निह्रालं चापाँय् भपुइकाः घाँय् ल्हाकेगु याइ।
बुँपाःज्यां पौ थपाय्हाकः हे यायेमाः धयागु मदु। बुँया ब्या बाय् हाकः न्ह्यापाखें नं दयेकेफु। सिनाज्यां लः कुने अःपुकेगुयात ध्यानय् तयाः पौ ताःहाकः चिहाकः यायेगु याइ। प्वःपाखे द्यामय् छपौ बल्लाक भुनी। सिनाज्यां थ्व हे पौया चा कयाः द्यांप्वः तयेगु याइ। प्वःपाखे चा सालाः प्वः थथ्याकाः पालेगु याइ। जाःकूया सिकं पाँय् तयातःगु बाजःवंगु कू छ्यली।
छ्व ह्वलातःथाय् बुँ पालेबलय् कूया क्वम्हू ज्वनेगु ल्हातिइ छ्वख्वतं सुइ धकाः छ्वख्वं छलय् यानाः पाली। हय्काःगु कू सिकं थ्यःगु कुलिं थ्ययेक पालाः छ्वख्वं छलय् यायेगु याइ। हय्कायेक पालीबलय् थिनेगु याइ मखु। छ्वख्वं छलय् याये मसःपिन्सं कूचुइ रबरया कवच तयेगु याइ। बुँपाःज्या ब्वला खानाः व ब्वला खाये मफुपिन्सं मंकाःज्या थनाः याइ। शुद्ध तांन्वइगु बखतय् लाइ। याकःबुकलं यायेत अल्सि चाइ। छकःपतिं आलु घासा ल्वसा तयाः छ्वालुक दयेकातःगु थ्वँ त्वनाः म्ह याग्लाप्याग्ला मवंकेगु याइ।
क्वम्हू
कूया म्वलं क्वय्या ब्व। थम्हूसिकं चिपु जुइ। पिचुक सुनातइ। कूया पाः बरोबर यानातइ। जव ख्वनं देय्पा व देय्पा ख्वनं जव ल्हाः क्वम्हुलिइ तइ।
छ्वख्वं
छ्व लइबलय् हानाप ल्यनाच्वनीगु छ्वमाया दं। ताःहाकः जुइमखु। दरु जुइ। सी धाः थें दइ। न्यासि वनेबलय् व बुँ पालीबलय् ख्वं छलय् याये मफुत धायेव घाः लाइ।
थिनेगु
बुँ पालेबलय् बलं चापाँय् ल्यहें थनेगु। तःताय्क बुँ पाल धायेव चापाँय् ल्यहें थने थाकुइ। थिनाः कायेमाली। थिनेबलय् कूचु त्वःधुलीगु भय दइ।
थ्यय्क
बुँ पालेबलय् कू भचा तस्वाके। थ्यःगु कुलिं बुँ पालेबलय् कूधाः भचा न्ह्यःने वं थें जुइ। चापाँय् ख्वातुइ। सुरु सुरुइ कू वाये सयेकीपिन्त थज्याःगु कू छ्ययेकेबी। कूचु न्वइबलय् कूम्वःया तःलय् न्वकू तयेगु सु तफि यात धायेव कू थ्यइ। थ्यःगु कुली नाःयाथाय् सिकं पाःपाथाय् कूचु व कूया फासला तब्या जुइ। थ्यःगु कुलिं बुँ पालेबलय् छ्वख्वतं सुइगु व कुलिं घाः जुइगु भय दइमखु।
पाँय्
कूपाःया सिइ तयातइगु धाः। कूपाँय् तइबलय् मिइ छुयाः सिया च्वसं पाःलय् मुगःधाः दयेक छ्यानाः सि उतिग्यंक सालुकी। कुं भचा ब्वयेकी। पाँय् दुगु कुलिं ज्या याये अःपुइ।
बाजः वंगु कू
पाः भचाभचा ज्यले धुंकूगु कू। यक्व तपाः व यक्व चिपाः नं जुइमखु। पाँय् तयातइ। बाजः वंगु कुलिं ज्या यायेबलय् याकनं न्यली मखु।
हये काये
बुँ पालेबलय् कूयात भेसें लुइके। चापाँय् सालुक पाले। कूचु न्वइबलय् कूम्वःया तःलय् सिकं द्यःने सु तफिक तयाः चु न्वयातये।
आना
बुँया ल्याकत यायेगु छगू बिधि । छपीया भिंmखुब्वय् छब्वया ल्याः । ध्यबाया ल्याखं प्यंगः जुइ । ३४२ बर्गफुत दइ ।
दांछि
बुँ दाइबलय् दकलय् म्ह्व कथंया ल्याः । ध्यबाछगःया प्यब्वय् छब्व । बर्गफुटया हिसावं २१ बर्गफुट व चानचुन दइ ।
ध्यबाछगः
आनाया प्यब्वय् छब्वया ल्याः । दांछि दांछि प्यथाय् दइ । बर्गफुटया ल्याखं ८५ बर्गफुत व चाःचू दइ ।
पी
बुँया ल्याकत याइबलय् दकलय् च्वय्या ल्याः । आनाया ल्याखं १६ आना दइ । बर्गफुटया ल्याखं याये बलय् ५७७६ बर्गफुट दइ ।