नेवाः कलाक्षेत्रय्‌ दबू प्याखंया बिस्कं इतिहास दु । छगू इलय्‌ स्वनिगःया त्वाःत्वाःया दबुलिइ क्यनीगु दबु प्याखंया छम्ह तसकं लोकंह्वाःम्ह कलाकःमिया नां बेखाचा खः । तसकं लोकंह्वाःम्ह दबूप्याखंया कलाकःमिया नां बेखा नारायण महर्जन खः । विसं १९८३ सालया असारय्‌ येँय्‌या यंगाः त्वालय्‌ वय्‌कःया जन्म जूगु खः । दबूप्याखंया प्याखंम्वः बेखाचा थँबहीया महावीर टिमं फूटबल नं म्हितूम्ह कासामिलिसें बिसं २००८ सालय्‌ रेडियो नेपालय्‌ म्ये हालाः रिकर्ड यानादीगु दु । वय्‌कःयात दकलय्‌ न्हापा १४ दँया उमेरय्‌ हे गोपाल सिंह व तिलक सिंह नांयापिं निम्ह नाटककार जानाः दयेकूगु दबूप्याखनय्‌ म्हितेगु ह्वःताः चूलात । अनंलि वय्‌कलं मेम्ह नातककार चैतन्यमुनिलिसे जाना “विसन्तर” नांयागु दबूप्याखं दयेकाः क्यनसा वि सं १९९७÷९८ पाखे वय्‌कलं खस नेपाली भायय्‌ा नाटक “अशोक सुन्दरी” म्हितादि । थ्व नाटक तसकं लोकंह्वात । त्वाःत्वालय्‌जक मखसे राणा सरकारया दरबारय्‌तक थ्व दबूप्याखं क्यनेगु ज्या जुलसा थ्व नाटकय्‌ बेखाचिया कला खनाः प्र्रभावित जुयाः तत्कालिन राणा प्रधानमन्त्री जुद्ध शमशेरं न्यासः तका बख्शीश तकं बिल । थुकथं नाटक व दबूप्याखनय्‌ पलाः न्ह्याकूम्ह बेखाचियागु प्याखं क्यनिगु धालकि मनूत तापाक्कनिसें वयाः चच्छि न्ह्यःपाः यानाः स्वःवइगु जुल । छचा दुने हे निथाय्‌ स्वथाय्‌ नं प्याखं क्यने मालिगु जुल । बेखाचिया प्याखं थुलि लोकंह्वाः कि वयागु प्याखं निला स्वला न्ह्यःहे बूक यायेमाः । कलाख्यलय्‌ नुगः क्वसाःम्ह बेखाचा थःगु प्याखं बांलाकेतं माक्व खर्च याइम्ह खः । अले प्याखं क्यनाः आम्दानी स्वयाः खर्च उप्वयाः न्ह्याबलें द्याइगु जुल । छगू इलय्‌ छेँजः सकलेंलिसे विराटनगर च्वंझाःम्ह कलाकःमि बेखाचा विराटनगरं लिहाँ वयाः येँया मेट्रो कम्प्लेक्सय्‌ जीवनया लिपांगु ई छ्यानादिल । बिसं २०६३ सालया कार्तिक १४ गते ८० दँया उमेरय्‌ लोकंह्वाःम्ह दबूप्याखंया कलाकःमि बेखा नारायण महर्जन बेखाचाया दिवंगत जुयादिल ।

सन् १९४३ स येँय् भाजु केदार महर्जन व मय्जु ज्ञानी महर्जनया कोखं जन्म जूम्ह बेखालाल संयुक्तराज्य अमेरिका, मिसौरी विश्वविद्यालयपाखें सन १९७६ स कृषि विज्ञानय् विद्यावारिधि उपाधि कयादीम्ह खः । विशेष यानाः पहाडी लागाया कृषि विकास प्रविधिया ख्यलय् थ्वय्कःया तःधंगु योगदान दु । नेपालय् साना किसान व कृषि विकासया ज्याय् थ्वय्कलं तःदँतक ज्या यानादीगु खः ।