यल लाय्कू मंगलबजारं पूर्वपाखे च्वंगु लुँहिति पुला सौबहाः जुयाः भतिचा च्वय् वनेवं लँपुया जवपाखे च्वंगु ध्वाखा खनेवं जयश्रीमिश्र संस्कारित मयूरवर्ण महाविहार भिन्छेबहालय् थ्यनी । भिन्छेबहाःयात मयूरवर्ण महाविहार नापं विष्णुछेँ बहाः नं धायेगु याः । थ्व बहाःया लुखा दुने जःखः भजनफल्चा निगू दु । थ्व थासं चुलिंचू छतँजाःगु द्यःफःया च्वसं भव्यरुपं कलात्मक छत्रशैलीया स्वतँजाःगु देगः छगः दु । देगःया न्ह्यःने व लिउने स्वंगू तल्लाय् त्वानाःसिँ तयातःगु दु ।
थ्व देगःया क्वय्यागु तल्ला ल्वहँतं दनातःगु दु धाःसा च्वय्या दक्व भाग अप्पायागु व पौ आँय्पाया दयेकातःगु दु । देगःया च्वय् गजुलिइ सुवर्ण चैत्य अंकित जुयाच्वंगु दु । थ्व हे चैत्यनिसें क्वय्थ्यंक पताः छगू नं ब्वयेकातःगु दु । तल्लापतिं न्ह्यःनेसं चैत्य छगः छगः दु ।
भिन्छेबहाःया क्वाःपाःद्यः फलय् गं निगः, त्वाःथलय् जःखः ल्वहंयापिं निम्ह सिंह, लीया निपु ध्वाँय् दु । थन कलात्मक द्यःलुखा दु धाःसा थ्वयां च्वय् दथुइ धर्मधातु बागिश्वरी प्रज्ञापारमिता व षडक्षरी लोकेश्वर अंकित तोलं छगू नं दु । थ्वयां च्वय् न्हापांगु तल्लाय् तोरण नापं पञ्चझ्याः छपाः तयाः थुकिया नापं जःखः पद्मपाणी लोकेश्वर निम्ह तयातल ।
थ्वयांं नं च्वय् झ्वःलाक बुद्धपिनिगु मूर्ति दु । थुगु देगलय् पश्चिमाभिमुख बहाःद्यः अक्षोभ्य बुद्ध दु । थन चुकय् झ्वःलाक बज्र, यज्ञशाला, प्यंगः चैत्य व धर्मधातुमण्डल दु । भिन्छेबहाः देगःया ल्यूने दिगी छगः दु । थुगु दिगिइ विहारया दशस्थविर छत्रंकुजु आजुपिं व मूलाचार्यपिं च्वनाः सर्वसंघपिनिगु निंतिं बौद्ध संस्कार कथं विधिविधान रहस्यमय क्रिया जुइगु खः । थ्व बहाः १६०० दँ पुलांगु खः धयागु धापू दुगु जूसां ने.सं. ५५९ या ताडपत्रया तमसुक जक प्रमाण दुगु खनेदु ।
लिपा थ्व देगःया पुनरुद्धार ने.सं. ७९१ य् जूगु खनेदु । ४१९ म्ह दुजःत दुगु थुगु विहारय् दशस्थविर आजुपिनिगु नेतृत्वय् संघया सकल दुजःत मुनाः द्यःपाः फयेगु, नामसंगीति ब्वनेगु, नित्यपुजा यायेगु, द्यः खेचायेकेगु, द्यइके वइपिनि पुजा फयेगु, माजं, सुफः, सं यायेगु, आरती यायेगु, आचाःगुथि फयेगु, आजुअजि बुसाधं यायेगु, म्हय्खुसी द्यःला वनेगु आदि ज्या याना वयाच्वंगु दु । थुगु विहार प्रस्तर कला (ल्वहं ज्या)य् प्रविण व निपुणपिं दुगु विहार जूगुलिं थनयापिंसं थःगु कला मार्फत् राष्ट्रिय अन्तर्राष्ट्रिय सिरपाः नं प्राप्त याःगु दु ।