अबु बोधिराज बज्राचार्य व मां दानकेशरी बज्राचार्यया कोखं ने.सं. १०९४ चिल्लागाः नःमि, आइतबारखुन्हु यलया न्याखाचुकय्‌ भूपेन्द्र वज्राचार्यया जन्म जूगु खः । ‘ल्वसा छुं हे मब्यूसे’, ‘इतुंबहाःया म्ह्याय्‌मचा’, ‘ग्वारामरि ग्वारा ग्वारा’ थें ज्याःगु आपालं म्ये हालादीम्ह वय्‌कः लोकंह्वाःम्ह संगीत संयोजक, गिटारिस्ट, संगीतकार नं खः । राजमतिया छम्ह पात्र ‘चिकंचि’या पात्र लुइकाः कलाकार राजेन्द्र खड्गीया हे अभिनय दुगु ‘चिकंचिगु ध्यबा नये थाकु’ म्यें वय्‌कःया सांगीतिक व्यक्तित्वयात अझ लोकं ह्वाकल ।
वि.सं. ०४९ सालंनिसें मदिक्क सांगीतिक ख्यलय्‌ पलाः छिना च्वनादीम्ह भूपेन्द्रं २० पु म्ये हालादीगु दुसा १०० पुं मल्याक म्येय्‌ संगीत तयादीगु दु । अथेहे वि.सं. २००० सिबें अप्वः म्येय्‌ संगीत संयोजन यानादीगु दु । भूपेन्द्रया संगीत संयोजनय्‌ ‘जिगु बैसं धाल’, ‘माया रतन’, ‘लजालु मुस्कान’ (खस नेपाली), ‘तिम्रो मन बदलिएछ’ (खस नेपाली) सदां थ्वयाच्वनीगु म्येय्‌ लाः ।
गितार वादन, किबोर्ड वादन यानाः आपालं दबुलिइ थःगु कला न्ह्यब्वया दीम्ह भूपेन्द्र नेपाःया संगीतया प्रतिनिधित्व यासें भारत, हङकङ, बैंकक, कोरिया, ओमान व अमेरिकाय्‌ थ्यंकादीगु दु । लिड गितारिष्टकथं कलिण्ड ब्याण्ड, ब्लाइण्ड फेथ ब्याण्ड, क्रसरोड, मंगोलियन हर्टनाप जानाः ज्या यानादीगु दु ।

स्व. भूमिराज शाक्यया उपनां जेठा खः । वय्कः धातु मूर्तिकलाया छम्ह ज्वः मदुम्ह कलाकार खः । वय्कः ने.सं. १०४७ स यल, नायलखुइ जन्म जूगु खः । अबुजु स्व. मानकाजी शाक्यया हःपाःकथं ने.सं. १०६५ स कलाकारिता ख्यलय् ज्या न्ह्याकादीगु खः । वय्कःया कलाया बिषेशता धयागु सीया मूर्ति, त्वाःद्यवा, थी थी द्यःत दयेकाः चां भुनाः ढाले यायेगु नापं धुपदानी दयेकेगु खः । कला ब्वज्या— लैनचौर भारतया दुतावासय् कला प्रदर्शनी (२००४) । न्ह्यथने बहःगु कृति— यलया क्वन्ति स्थित वहःया ६ इञ्चया बगलामुखी द्यः निर्माण ।

संगीत व नाट्य विधापाखे बागमती प्रदेशं प्रादेशिक प्रतिभा पुरस्कार २०७९ पाखें सम्मानित भूवनदास श्रेष्ठ नृत्य निर्देशक संघ नेपालया केन्द्रीय नायः खः ।
अबु केदारदास श्रेष्ठ व मां महालक्ष्मी श्रेष्ठया कोखं ने.सं. १०८५ गुंलाथ्वः चतुर्दसि, बुधबारखुन्हु बूम्ह कलाकार श्रेष्ठ येँया नःघलय्‌ च्वनादी । वय्‌कलं वि.सं. २०५२ निसें २०५७ सालतक तत्कालिन नेपाल राजकीय प्रज्ञा प्रतिष्ठानय्‌ नृत्य कलाकारकथं सेवा यानादीगु दु ।
वि.सं. २०४४ सालंनिसें मदिक्क कला ख्यलय्‌ समर्पित जुयाः न्ह्याना च्वनादीम्ह वय्‌कलं वि.सं. २०४४ य्‌ महाकवि गिरिजाप्रसाद जोशीया कृति ‘बाखाछेँ’ व ‘हाकु स्वाहाने’ पूधाः प्याखनय्‌ मू भूमिकाय्‌ अभिनय यानादीगु खः । कामना कला केन्द्रया संस्थापक निर्देशक, नेपाल संगीत विद्यालयया नृत्य विभाग प्रमुख, नेपाल लोक सांस्कृतिक प्रतिष्ठानया सल्लाहकार वय्‌कः नेपाल नृत्यकलाकार संघया पुलांम्ह न्वकू जुयादीसा नेपाल चलचित्र प्राविधिक संघलिसें आपालं संघसंस्थाय्‌ आवद्ध जुयादी । च्यागुलिं मल्याक संस्थाय्‌ नृत्य निर्देशककथं नं ज्या याना च्वनादीगु दु । नेपालभाषाया संकिपा ‘मतिनाया कलि’, ‘लय’, ‘याकःम्ह्याय्‌’, ‘अंश’, ‘बांलाःमय्‌जु’, ‘पानवति’, ‘लाखे भाजु’ लिसें ‘छ हे छम्ह दु (मे मुनाया दक्व म्यूजिक भिडियो), ‘जि खनेवं’ (मे मुनाया दक्व म्यूजिक भिडियो), ‘फय्‌खः’ (मे मुनाया दक्व म्यूजिक भिडियो), ‘छ नं यल, जि नं यल’ (मे मुनाया दक्व म्यूजिक भिडियो) ‘हाकु मुस्या, पालु, छ्वय्‌ला थें’, ‘ब्याः यानागु लच्छि मदुनि’ थें जाःगु थ्यंमथ्यं ३० गुलिं मल्याक म्यूजिक भिडियोय्‌ नृत्य निर्देशन यानादीधुंकूगु दुसा वय्‌कलं नेपालभाषा स्टार म्यूजिक भिडियो अवार्ड ११४० सिरपाः त्याकादीगु दु । ख्यालिजुजु मदनकृष्ण श्रेष्ठया ‘जिन्दगी ब्यूम्ह द्यः’ मेय्‌ मोडलकथं नं थःगु प्रतिभा न्ह्यब्वया दीगु दु ।
संकिपा ‘नौ डाँडा पारि’, ‘मोहनी लाग्ला है’, ‘वाचा वन्धन’ लिसेंया ३० गुलिं मल्याक खस नेपाली भाय्‌या संकिपाय्‌ नृत्य निर्देशन यानादीम्ह श्रेष्ठं खुगू भोजपुरी संकिपालिसें च्यागुलिं मल्याक टेलिफिल्मय्‌ नं थःगु कला न्ह्यब्वया दीगु दु ।
वय्‌कलं नेपाःपाखें प्रतिनिधित्व यासें इटाली, स्वीट्जरल्याण्ड, थाइल्याण्ड, जापान, चीन, कतार, अष्ट्रिया, जर्मनी, टर्की, बेल्जियम, फ्रान्स, फिन्ल्याण्ड, इस्टोनिया, हङकङ, पोल्यान्ड, भारत लिसेंया थीथी थासय्‌ प्रतिभा न्ह्यब्वयादी धुंकूगु दु । वय्‌कलं अन्तर होटल लोकनृत्य कासाय्‌ न्हाप (सन् १९९१), उत्कृष्ट म्यूजिक भिडियो कोरियोग्राफर – पेजथ्री पिपल्स च्वाइस अवार्ड (ने.सं.११३३), उत्कृष्ट मुभी कोरियोग्राफर– पेजथ्री पिपल्स च्वाइस अवार्ड (ने.सं.११३७) व उत्कृष्ट नृत्य निर्देशकया सिरपाः त्याकादीगु दु ।

कला अनुरागी कला साधक भृगुराम श्रेष्ठया जन्म ने.सं. १०५४ कछलाथ्वः खस्थि, मंगलबारखुन्हु जूगु खः । वय्‌कः असंया न्हाय्‌कं त्वालय्‌ च्वनादी । भृगुराम श्रेष्ठया अबुया नां आशाराम श्रेष्ठ व मांया नां सानु नानी श्रेष्ठ खःसा वय्‌कःया जहानया नां जुलुमेश्वरी श्रेष्ठ खः । वय्‌कः नेपालभाषाया न्हापांगु संकिपा ‘सिलु’या नकिं नबिना श्रेष्ठया अबुजु खः । भृगुराम श्रेष्ठ नेपालभाषाया कलाकारिता ख्यलय्‌ ज्वः मदुगु योगदान दुम्ह कलाकार खः । थ्वय्‌कः विशेष म्ये संगीत ख्यलय्‌ तःदँ न्ह्यःनिसें दिपाः मदयेक पलाः न्ह्याका वयाच्वंम्ह खः । म्ये संगीत बाहेक भृगुराम श्रेष्ठया पलाः अभिनयपाखे नं उत्तिग्यंक्क हे न्ह्यानाच्वंगु जुल । कलाख्यलय्‌ वय्‌कःया पलाः वि. सं. २००२ सालय्‌ त्यःर त्वालय्‌ जूगु छगू सांगीतिक ज्याझ्वलय्‌ “हे देवी लेउ शरणमा” बोलया म्ये हालाः न्ह्याःगु खः । वय्‌कलं नांजाःम्ह नृत्य गुरु कान्छा बुद्ध बज्राचार्यपाखें नृत्य कलाया प्रशिक्षण कयाः नृत्य ख्यलय्‌ नं पलाः न्ह्याकादीगु दु । थ्वय्‌कः आपालं आपाः दबुलिइ दबू प्याखं, हुला प्याखंया नापनापं म्ये हालाः थःगु कलाकारिता न्ह्यब्वया च्वंम्ह खः । वय्‌कलं ‘घाः जुया जक ख्वैगु खः’, ‘झीगु भाषा मन्त धाःसा’, ‘असंत्वाःया दबू कुनय्‌’ लिसेंया दर्जनं मल्याक लोकंह्वाःगु म्ये हालादीगु दु । थ्वय्‌कः नेपाःदेय्‌या थीथी भजन पुचःलिसे स्वापू तयाः थःगु संगीतकलायात न्ह्याका च्वंम्ह नं खः । अभिनयपाखे नं नुगः क्वसाःम्ह भृगुराम श्रेष्ठं न्हापांगु नेवाः संकिपा ‘सिलु’या नापनापं ‘राजमति’, ‘भिन्तुना’ अले ‘माइतिघर’ व ‘हिजो आज भोलि’ थें जाःगु न्हापान्हापाया नेपाली संकिपाय्‌ अभिनय यानातःगु दु । वय्‌कलं ने सं १०९६ दँय्‌ ‘मुनासः’या ग्वसालय्‌ जूगु ख्यालः कासाय्‌ “वा वल फय्‌ वल”पाखें दकलय्‌ बांलाःम्ह निर्देशकया सिरपाः नं त्याकुगु दु । अथे हेतुं प्रकाश पुस्तकालयया ग्वसालय्‌ जूगु संगीत कासाय्‌ ल्यू सिरपाः, ‘ख्यालः खलः’ मरुया ग्वसालय्‌ जूगु छधाः प्याखं कासाय्‌ निर्देशनय्‌ न्हाप, पब्लिक युथ क्याम्पसया ग्वसालय्‌ जूगु कासाय्‌ निर्देशनय्‌ न्हाप सिरपाःया नापनापं करुणाकर सिरपाः १०९७, बज्र सिरपाः १११९, चित्तधर सिरपाः ११३२, नेपालभाषा मंकाः खलःपाखें अभिनन्दन ११२६, नेपाल संगीत कला प्रतिष्ठानपाखें सम्मान २०७०, मकवानपुर विकास सरोकार समितिपाखें सम्मान २०७१, हःपाः गुथिपाखे हःपाः सिरपाः ११३२, त्रिभुवन स्मारक समितिपाखें सम्मान, मुनासःपाखें स्वर्ण महोत्सव सम्मान ११४३ लिसेंया आपालं सम्मान सिरपाः काये धुंकूम्ह खः । वय्‌कः नेपाल संवत् ११४४ प्वहेलाथ्वः तृतिया, आइतबारखुन्हु मदुगु खः ।

भोला जोशी नेवाः व खस संगीत ख्यलय्‌ थःत पानाझाःम्ह छम्ह संगीत सर्जक खः । थ्वय्‌कःया जन्म ने.सं. १०६२ तछलाथ्वः द्वादसि, सुक्रबारखुन्हु यलया वल्खु त्वालय्‌ जूगु खः । थ्वय्‌कःया कलाःलिसें छम्ह काय्‌ व निम्ह म्ह्याय्‌पिं दु ।
संगीत सिर्जना यायेगुली पोख्तम्ह थ्वय्‌कः वि.सं. २०२२ सालंनिसें रेडियो नेपालय्‌ थःगु प्रतिभा ब्वयेगु यानादीगु खः । वि.सं. २०३७ सालपाखे थ्वय्‌कलं लय्‌चिनादीगु म्ये रेडियो नेपालय्‌ उत्कृष्ट जूगु खः । थ्वय्‌कः रेडियो नेपाल व संगीत ख्यलं उस्ताद धका हनातःम्ह सर्जक खः । तबला, बाँसुरी, हार्मोनियम थायेगुली दख्खल दुम्ह थ्वय्‌कलं आपालं यानाः संगीत सिर्जना हे यानादी । थःके दुगु ज्ञान मेपिन्त इनेगुली नुगः क्वसाःम्ह थ्वय्‌कलं आपालं संगीतकःमिपिन्त संगीतया ज्ञान इनादीगु दु । थ्वय्‌कलं स्यनातःपिं शिष्यपिं आपालं नांजाःपिं दु, उकी मध्यय्‌ छम्ह चेतन सापकोटा नं खः । थ्वय्‌कलं थःगु जीवन, संगीत साधना व सिर्जनाय्‌ हे पानादीगु दु । थ्वय्‌कःया सिर्जनाय्‌ म्ह्व जक म्ये दुसां लोकंहवाःगु नं आपालं दु । उकी मध्यय्‌ लोकंह्वाःगु छपु म्ये ‘हे मेरा मित्र हो म मरेर जाँदा आँसु नझारी दिनु’ खः । थ्वय्‌कःया लसय्‌ म्ये हाःपिं मध्यय्‌ फत्तेमान राजभण्डारी व लोचन भट्टाराईयात कायेफु । संगीतख्यःया हस्तिपिं नातिकाजी श्रेष्ठ, शिवशंकर मानन्धर, भीम विराग, द्वारिकालाल जोशीपिंलिसे आपालं हिम्चिम् दु थ्वय्‌कःया ।
छगू इलय्‌ थ्वय्‌कलं नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानय्‌ वाद्यवादन प्रमुखकथं लजगाः न्ह्याकादीगु खः । तर अन वय्‌कः ताः तक च्वने मखन । वि.सं. २०२४ सालय्‌ हिरण्य भोजपुरे व निर्मला श्रेष्ठपिं दुथ्याःगु ‘नवकला कुञ्ज’या ब्वनाय्‌ हेटौंडाय्‌ झाल । लिपा अन हे च्वनाः संगीत साधना व छगू स्कूलय्‌ ब्वंकेगु नं यानादिल । यलं संगीतया हुनिं हेटौंडाय्‌ झाःम्ह जिवंकाछि अन हे च्वनादिल । थन नं थ्वय्‌कलं खय्‌ भाय्‌या बांबांलाःगु म्येय्‌ संगीत तयादीगु दु । थ्वय्‌कलं अन च्वनाः नं थःगु भाय्‌या सेवा यानादिल । थुबलय्‌ हे लजगाःया झ्वलय्‌ अन थ्यंम्ह महाकवि गिरिजाप्रसाद जोशी नं थ्व संगीत पुचलय्‌ दुथ्याः । थ्वय्‌कःपिन्सं थ्व हे पुचलं हेटौंडाय्‌ च्वनाः नेवाः संगीतया सेवा यानादिल । गिरिजाप्रसाद जोशिं आपाःसित लोक लसय्‌ म्ये चिनाः हायेका दिलसा थ्वय्‌कलं नेवाःम्ये लसय्‌ हनाः हायेका दिल । वय्‌कलं लसय्‌ हनाः हालादीगु (च्वमि वत्सगोपाल वैद्य) म्ये ‘अन्ति थन ती ख्वल्चा न्ह्यःने ति, उकी पासा हाकु छ्वय्‌ला ति’ । लुमंके बहःजू ।
थःगु जीवन संगीत सेवाय्‌ पानादीम्ह थ्वय्‌कःया स्कूलं अवकास कायेधुंकाः आर्थिक अवस्था बांलाः मजू । उकिसनं थीथी ल्वचं कयाः आर्थिक भार कुबीमाःगु व याकः काय्‌या कमाइं छेँय्‌ तरे यायेमाःगु अवस्था । हेटौंडाय्‌ सकसिया निंतिं हनेबहःम्ह थ्वय्‌कः उस्तादयात ग्वहालि व सम्मान यायेत ने.सं. ११३७ स हेटौंडाय्‌ ‘भोला जोशी सम्मान संगीत साँझ’ नं याःगु दु । अथेहे रोटरी क्लब हेटौंडां वय्‌कःयात च्वनेत छेँ नं दनाब्यूगु खः । थ्वय्‌कःयात हेटौंडाया नेपालभाषा खलःया लिसें आपालं संघसंस्थापाखें सिरपाःया लिसें सम्मान नं याःगु दु ।
तुति स्याइगु, दम व चिनिल्वय्‌या हुनिं ने.सं. ११४० गुंलाथ्वः खस्थि, आइतबारखुन्हु थ्वय्‌कः न्हय्‌च्यादँय्‌ मदुगु खः । थ्वय्‌कः मदये धुंकाः वि.सं. २०७९ सालय्‌ छपु राष्ट्रिय म्ये ‘जाग जाग जाग नेपाली उन्नतीमा लाग’ यूट्यूबय्‌ सार्वजनिक नं याःगु दु ।

प्वकय् वँयागु थ्वँ हानं मेगु प्वकय् तयाः दयेकातःगु छथी थ्वँ । छगलं मेगु प्वकय् न्ह्याकीबलय् म्ह्वतिं नं निगः मखुसा स्वंगः प्यंगलय् तक नं न्ह्याकेगु याइ । थुकियात “था” धाइ । ग्वःगः प्वकय् न्ह्याकल वःथा धायेगु याइ । न्हापागु प्वकय् लः तइबलय् साधारण सिकं खुमनां निसें फच्छिया ल्याखं अप्वः तयेगु याइ । स्वथा प्यथा न्ह्याकीबलय् लिपांगु प्वकय् थ्वँ वँइबलय् फत्याति जक जुइ । थ्वँ त्वनेबलय् मिश्री काडां थें म्हुतुसि हे च्यापच्याप जुइ ।

प्वकय् छक्वलं लः तयाः कःनापं ल्वाकछ्यानाः छ्वालुक दयेकातःगु थ्वँ । कःपू ल्यहें ल्यहें पुइ । न्हूनिबलय् चाकुसे च्वंसां पुलां जुयावं लिसे खाइसे च्वनी ।

लाछिपाखे भ्वसुइकाः दयेकातःगु झ्याः । गाःझ्याः वा विमानझ्याः थें भ्वसुझ्याः च्वतया पिने पिहां वःगु धलिमय् दिकाः ह्वनातःगु जुइ । भ्वसुझ्याःयात क्वस्वःझ्याः नं धाइ ।