चित्रकलाकार मदन चित्रकारया जन्म वि.सं. २००४ पुषय् येँया तंलाछि त्वालय् अबु तेजबहादुर चित्रकार व मां मनकेशरी चित्रकारया कोखं जूगु खः । एम. ए., एप्लाइड आर्टय् जी.डी. यानादीम्ह वय्कलं चित्रकलाया लिसें संस्कृति क्षेत्रय् योगदान यानादीगु दु । वय्कलं नेपाल कलाकार समाजं पिथंगु च्वसुत नं सम्पादन यानादीगु दु । वय्कःया न्हापांगु कृति ‘नेपाली कलामा ध्यानी बुद्धको महत्व’ नांगु च्वसु २०२५ सालय् मधुपर्क पत्रिकाय् पिदंगु खः । वय्कलं न्याक्वःतक याकः चित्रकला ब्वज्या यानादीगु दु । वय्कःयात २०४३ सालय् प्रबल गोरखा दक्षिणबाहु पदक द्यछाःगु खः ।
वय्कः हस्तीहाड व सिँया झ्याः, लुखाः दयेकेगु ज्याय् छम्ह ज्वःमदुम्ह कलाकार खः । वय्कःया उपनां मदन पाख्या खः । वय्कःया जन्म ने.सं. १०६३ चौलाथ्वः त्रयोदसि, आइतबारखुन्हु यल, चक्रबहिली जूगु खः । वयकलं थः अबुजु स्व. प्रेम शिल्पकार व म्हगसय् ध्यनाच्व माजु वयाः प्रेरणा जूगुकथं कलाकारिता ख्यलय् ज्या न्ह्याकादीगु खः । वय्कलं कलाया मौलिक सृजना व बिषेशताकथं देवदार सिँया कलात्मक थी थी वस्तु तयार यायेगु यानादी । ब्वज्या— राष्ट्रिय कला प्रदर्शनी (नाफा) २०२९, ०३१, ०३८, ०४०, ०४४ व ०४५ । सिरपाः— सान्त्वना पुरस्कार २०३१, ०३२, ०३३ । प्रसंसा पुरस्कार २०३८ , विशेष पुरस्कार ः २०४० । द्वितिय पुरस्कार ः २०४० व २०४५ । न्ह्यथने बहःगु कृति— हस्तीहाडया चक्रसम्वरया मूर्ति, हस्तीहाडया पद्मसम्भवया शक्ति सहितया मूर्ति निर्माण ।
अबु रामकृष्ण लाल श्रेष्ठ व मां लक्ष्मीदेवी श्रेष्ठया कोखं ने.सं. १०७० बछलाथ्वः दुतिया, बुधबारखुन्हु जीतपुर फेदिइ ख्यालि भाजु मदनकृष्ण श्रेष्ठया जन्म जूगु खः । वय्कःया मेगु नां मदनराजा श्रेष्ठ खः । मचाया इलंनिसें मनूत नाप ख्यालि न्हिलि यानाः ख्यालिमे हालेगु व संगीतपाखे नुगः क्वसायेका झाःम्ह भाजु मदनकृष्णया न्हापांगु कृति ‘ख्यालिमे’ ने.सं. ११०० य् झी लय्पौ ल्याः १८३ स पिदंगु खः ।
जुद्धोदय पब्लिक हाइस्कूलय् गुंगू तगिमय् ब्वनाच्वना दीबलय् स्कूलया रजत जयन्ति समारोहय् लसकुस मे हालादीम्ह भाजु श्रेष्ठं दकलय् न्हापां रेडियो नेपालया लाइभ प्रशारणय् वय्कःया बाःनं च्वयाः न्यंकादीगु नेवाः मे ‘गजि त्वनाः गंसि जुल शरीर जि क्वँय् क्वँय्, ज्ञान खँ ल्हानाः दां दान्छि मदु, कर्पिन्सं स्वयेबलय् वँय् थें’ हालादीगु खःसां न्हापांगु सिरपाः धाःसा जनकवि दुर्गालाल श्रेष्ठं च्वयादीगु प्रेमध्वज प्रधानया संगीतय् हालादीगु नेवाः मे ‘स्वैत कने जिं स्वैत कने, कने धाःसा घाः मन दुने दुनें’ त्याकूगु खः । झिदँ, भिंmछदँया बैंसंनिसें नाटकय् अभिनय यानाझाःम्ह भाजु श्रेष्ठया ‘क्रसमा टांगिएको जिन्दगी’ व ‘भित्तेघडी’ नाटकं थःगु अभिनय यात्रा सुरु यानाः हरिवंश आचार्य नापलायेवं हास्यव्यंग्य प्रहसनपाखे पलाः न्ह्याकादिल । वय्कःपिं नाप जानाः म्हितादीगु न्हापांगु प्रहसन ‘बैंकेश्वर’ खः । अनं लिपा वय्कःपिं दिपाः हे मकासे प्रगतिया लँपुइ न्ह्याःवन । अंशवन्डा, कक फाइट, यमलोक, लालपुजा, किसि न्याइम्ह मदनमान थें ज्याःगु लोकंह्वाःगु प्रहसन, अथे हे मेमेगु प्रहसनपाखें नं देय्या परिस्थिति, नेतातय् कर्तुत, सामाजिक आर्थिक अवस्था, थीथी विधा प्रस्तुत यानाः झाया च्वनादीगु दु । प्रहसन, नाटक, बाहेक संकिपाय् नं थःगु प्रभाव लाकेफुम्ह भाजु श्रेष्ठ नेपाःया जक मखु हलिउडं दयेकूगु संकिपा ख्यलय् नं थःगु कलाकारिता न्ह्यब्वयादी धुंकूगु दु । हास्य व्यंग्यया कलाकारिता ख्यलय् थीथी सम्मान व सिरपाः कयादी धुंकूम्ह भाजु श्रेष्ठयात सहस्राब्दी ई.सं. २००० या ख्यालि जुजु पदविं सम्मान याःगु खः । थुकथं थीथी विधायात कःघानाः हास्यव्यंग्यया रुपय् थःत न्ह्यब्वया दीम्ह ख्यालि जुजु श्रेष्ठया तःगूमछि लोकंह्वाःगु मेचाः पिदंगु दुसा सफू या रुपय् धाःसा थःम्हं हे च्वयादीगु थःगु हे जीवनी ‘महको म’ ने.सं. ११३७ यंलाथ्वः पुन्हि, बुधबारखुन्हु पिदंगु दु ।
नेपाःया छम्ह नांजाःम्ह कलाकार मदनदास श्रेष्ठया जन्म ने.सं. १०६८ तछलागाः खस्थि, सोमबारखुन्हु दोलखाय् जूगु खः । झिंखुुदँया वैंसय् वि.सं. २०२१ सालपाखे कला क्षेत्रय् पलाः न्ह्याकादीम्ह मदन दास श्रेष्ठयात आपाःसिनं वय्कःया धिसिलाःगु सःया हुनिं म्हसीका वयाच्वंगु दु । उगु इलय् रेडियो नेपालय् प्रसारण जुइगु नाटकय् सः बियाः अभिनय यानादीम्ह वय्कः विशेष यानाः धार्मिक रेडियो नाटकय् राक्षस जुयाः म्हितीम्ह खः । वय्कलं वि सं २०२७ सालय् तत्कालिन नेपाल राजकिय प्रज्ञा प्रतिष्ठानय् ‘क’ श्रेणीया कलाकार जयाः ज्या यानादिल । उगु इलय् भाजु मदन दास श्रेष्ठं ऐतिहासिक, धार्मिक व सामाजिक परिवेशया दर्जनसिबें अप्वः प्याखनय् अभिनय यानादिल । आपालं प्याखनय् म्हितादीम्ह मदन दास श्रेष्ठं वि.सं २०४४ सालपाखे ‘के घर के डेरा’ नांयागु खस नेपाली भाय्या संकिपाय् म्हिताः संकिपाया अभिनय यात्रा न्ह्याकादिल । नेवाः संकिपा ख्यलय् नं क्वातुक्क पलाः न्ह्याकादीम्ह मदन दास श्रेष्ठं ‘पटाचारा’ व ‘भिन्तुना’ थें जाःगु लोकंह्वाःगु नेवाः संकिपाय् अभिनय यानादीगु दुसा ‘लाखे आजु’ व मेमगु नं आपालं नेवाः संकिपाय् म्हितादीगु दु । अभिनयया माध्यमं सकसिगुं नुगः त्याकेफुम्ह मदन दास श्रेष्ठयात गोरखा दक्षिण बाहु, वीरेन्द्र शुभ राज्याभिषेक पदक, वीरेन्द्र ऐश्वर्या सेवा पदक, वीरेन्द्र गद्दि आरोहण रजत महोत्सव पदक, चलचित्र अभिनय रत्न, नई रजत महोत्सव पदक, शताब्दि पुरुष सत्यमोहन जोशी शताब्दि महोत्सव पदक, नई कीर्ति अलंकार लिसेंया आपालं पदक, सिरपाः व सम्मानपाखें छायेपियातःगु दु ।
येँ, ओमबहाःया भाजु श्यामलाल व मय्जु चन्द्रमायाया काय् भाजु मदनलाल सन १९४९ स बूम्ह खः । भारत, आन्द्र प्रदेश विश्वविद्यालयपाखें जलवायु विज्ञानय् स्नातकोत्तर तक ब्वनावये धुंकाः सन् १९८६ स हानं संयुक्तराज्य अमेरिका, हवाई विश्वविद्यालयपाखें विद्यावारिधि उपाधि कयावःगु खः । नेपालय् मौसम परिवर्तनया हाथ्यायात कयाः विशेष अध्ययन, अनुसन्धान याना वयाच्वंम्ह थ्वय्कः वैज्ञानिक तःदँतक नेपाल सरकारया जलवायु विज्ञान विभागय् च्वनाः सेवा यानादीम्ह खः ।