ने.सं. १०८३ कौलाथ्वः पारुखुन्हु जन्म जूम्ह भाजु माणिक साही छम्ह लोकंह्वाःम्ह म्येहालामि खः । वय्‌कःया बाःया नां राम साही व मांया नां कृष्णदेवी साही खः । वय्‌कलं ने.सं.११०२ निसें संगीत ख्यलय्‌ पलाः तयादिल । वय्‌कलं म्ये च्वयादी, संगीत तयादी, म्ये हालादी लिसें अभिनय नं यानादी । वय्‌कःया निचाः म्येचाः ‘थौंकन्हेया ल्यासेत’ व ‘छंगु थ्व चाला खनाः’ पिदंगु दु ।
वय्‌कलं म्ये व संकिपाय्‌ अभिनय नं यानादीगु दु । वय्‌कलं ‘पटाचारा’, ‘कृषा गौतमी’, ‘कर्म’ संकिपाय्‌ अभिनय यानादीगु दु । वय्‌कलं थीथी जिल्लाय्‌ वनाः थःगु प्रतिभा व्बयेगु ज्या नं यानादी । वय्‌कलं यलय्‌ जूगु नेपालभाषा संगीत धेंधेंबल्लाः कासा व ज्ञानमाला भजनय्‌ न्हाप जुयादीगु दु । अले यक्व थासं सम्मानित नं जुयादीगु दु ।

चित्रकलाकार माणिकमान चित्रकारया जन्म वि.सं. १९६१ सालय् भिंद्यः त्वालय् जूगु खः । वय्कःया अबु बखतमान चित्रकार खः । थःगु छँेय् हे आखः ब्वनाः परम्परांनिसें च्वयावःगु चित्र सयेकाः थःत आजीवन चित्रकलाय् पानादिल । वय्कलं दकलय् न्हापां सन १९५७ य् कला ब्वज्या यानादिल । वय्कलं सन् १९७० स जापानय् नं कला ब्वज्या यानादिल । सन् १९६८ निसें १९७४ तक राष्ट्रिय कला प्रदर्शनीइ ब्वति कयादिल । वय्कलं इतिहास व ब्वनेगु सफुलिइ यक्व हे चित्र च्वयादीगु दु । वय्कःया चित्रकला नेपाः, अमेरिका, जर्मनी व भारत आदि देशय् संग्रहित जुयाच्वंगु दु । वय्कलं २०२८ सालय् नाफां ग्वसाः ग्वःगु कला प्रदर्शनीइ स्वर्ण पदक, २०३० सालया इन्द्रराज्यलक्ष्मी पुरस्कार, राष्ट्रिय कला प्रदर्शनीइ न्हाप सिरपाः त्याकादीगु दु । वय्कःया स्वर्गारोहण वि.सं. २०४५ फागुन महिनाय् जूगु खः ।

येँ, त्यःरया भाजु धर्मरत्न व मय्जु रत्नमायाया काय्मचा माणिकरत्न सन् १९४५ स बूम्ह खः । भारतया बम्बईया विश्वविद्यालयपाखें म्हुतु व वाया ल्वय्यात कयाः चिकित्साशास्त्र स्नातक क्वचायेका वल । लिपा सन् १९७८ स वेलायत, ग्लासगो विश्वविद्यालयपाखें दन्त चिकित्साशास्त्रय् उच्च शिक्षा ब्वनावल । वाया ल्वय् सम्बन्धय् ज्वः मदुम्ह शल्यचिकित्सक थ्वय्कलं नेपालय् म्हुतु व वाया ल्वय् सम्बन्धय् चेतना थनेगु महत्वपूर्ण ज्या यानादीगु दु ।

वि.सं. १९९४ य्‌ अबु गौरत्न स्थापित व मां कयो स्थापित काय्‌कथं म्येहालामि माणिकरत्न स्थापितया जन्म जूगु खः । खस नेपालभाषा म्ये ख्यलय्‌ अतिकं लोकंह्वाःम्ह वय्‌कःया नेवाः म्ये धाःसा खने मदु ।

पर्सा, वीरगञ्जया भाजु चिनियाँलाल व मय्जु जनकनन्दनीया काय्मचा माणिकलाल सन् १९३९ स बूम्ह खः । सन् १९६३ स भारतं बुँ व चाया बिषययात कयाः विशेष अध्ययन क्वचायेका वःम्ह थ्वय्कलं नेपाःया थी थी जिल्लाया चाया अवस्थाया अध्ययन यासें थ्व बिषयया सपूmत पिथना दीगु दु ।