स्व.मानज्योति शाक्यया उपनां चीधीचा खः । धातुमुर्ति कलाया छम्ह ज्वः मदुम्ह कलाकार वय्कः ने.सं. १०३६ स महाबुद्ध, ओकुबहालय् जन्म जूगु खः । अबुजु स्व. पञ्चज्योति शाक्यया हःपाःकथं ने.सं.१०६० दँय् कलाकारिता ख्यलय् ज्या न्ह्याकादीगु खः । वय्कःया कलाया बिषेशता धयागु न्ह्यागु नं धातुया मुर्ति थःम्हं हे सीया बां (मोडल) ज्यानाः ढाले यानाः तयार यायेगु खः । कला ब्वज्या— १) वाउन वाडनय् एकल कला प्रदर्शनी (१९८७) २) म्यूनिखय् एकल मूर्तिकला प्रदर्शनी । न्ह्यथने बहःगु कृति— १) लुम्बिनी बुद्ध विहारय् दुगु ६ इञ्च (५०० धार्नी) या बुद्ध मूर्ति निर्माण २) स्वयम्भू कर्मराज विहारय् दुगु ४ फिटया पद्म सम्भवया मूर्ति ३) भुटानय् दुगु ७ फिटया सहस्रभूज अवलोकितेश्वर ४) स्वयम्भू मैत्री गुम्बाय् मैत्री बुद्धया निर्माण ५) भारतय् दलाई लामाया धर्म गुरुया निंतिं सन् १९६९ य् ४ फिटया बुद्धमूर्ति निर्माण ६) साम्तेलिह गुम्बा, मजनका तिल्ला, दिल्लीया तिब्वतय् समुदायया प्रवासी बस्तीइ सन् १९७२ य् बुद्धमूर्ति निर्माण व पलिस्था । ७) सेंरा जे कलेज, ब्यलाकुपे, मैसुर, दक्षिण भारतय् सन् १९७२ य् ४ फिटया बुद्धमूर्ति व मूर्तिया जरिखे व खःरिखें सारिपुत्र व मौद्गल्यायणया प्रतिमूर्ति निर्माण ।
यक्व न्ह्यःनिसें तू, हाम्वः, ईका, पःका आदिया चिकं पिकायेगु मू लजगाः दुपिं नेवाः जाति साय्मि (मानन्धर) खः । लिच्छविकालय् चिकं उत्पादन याइगु मूथाय् थौंकन्हय् काभ्रे जिल्लाया सांगा जुयाच्वन । अन लुयावःगु सम्वत् ३२ यागु महासामन्त अंशुवर्माया अभिलेखय् उगु थाय्यात ‘तैल्यशाला’ व ‘शङ्गाग्राम’ धयातःगु दु । जुजु जयस्थिति मल्लया सामाजिक नियमकथं मानन्धरतय्त चिकं दयेकेगु व फल्चा, चपाः आदि दयेकेगु निता जिम्मेवारी बियातःगु खः । चिकं उत्पादन याइगु ज्यासःयात चिकंसाः बाय् साः धाइ । साःया थुवाःकथं हे थुमित सालमि, साल्मि, साःमि, सःमि, साय्मि आदि धयातल । मानन्धरतय्सं थः च्वनागु थासय् हे मंकाःकथं साः स्वनाः छगू सालय् निइप्यम्ह तकया दुजःपिन्सं न्हिं न्हिं पालंपाः चिकं दयेकाः मी । साःया नामं हे उमिगु गुलिखे त्वाःया नां दु । गथेकि येँया दैसाः, नंसाः (नक्साल), फल्चासाः, लाय्कूसाः, न्हूसाः, ख्वपया साःक्वलां, किपूया कुतिसाः । उमिसं थःगु साःया नामं हे थीथी गुथि स्वनाः धार्मिक, सामाजिक व सांस्कृतिक ज्या न्ह्याकी ।