रिचार्ड विड्स

रिचार्ड विड्स

भाजु रिचार्ड विड्स क्याम्ब्रिज विश्व–विद्यालयया गोनभिल व क्याउस कलेजय् संगीत विधा अले संयोजनया विषयय् प्रशिक्षणया निंतिं दुतिने धुंकाः दक्षिण एसियाया संस्कृति व संगीत बिषय अध्ययनय् ब्यस्त जुल । राजेश्वरी दत्तयापाखें संगीत, वेण्डि डोनिगरपाखें इतिहास व धर्म अले जोन गे्रपाखें संस्कृतयावारे प्रशिक्षित जुल । दक्षिण एसियाली संगीतशास्त्रया विषयस विद्यावारिधि यायेत रिचार्ड क्याम्ब्रिज विश्वविद्यालयय् हानं लिथ्यन । निमाइ चन्द बोरल थेज्याःम्ह संगीतया महापण्डितपिनिपाखें शास्त्रीय संगीतयाबारे दुग्यंक ज्ञान प्राप्त यात । संगीतयात विश्व ब्रम्हाण्डिय मानव क्रिया अले छगू गैरशाब्दिक अभिब्यक्ति प्रणाली गुकिं सःया माध्यमं सम्पे्रषणया ज्या यानाच्वनी धैगु सम्बन्धय् अध्ययन यायेगु रिचार्डया विशेष रुची खः । उलि जक मखु संगीतया उज्वःगु संज्ञानात्मक क्षमता गुकियापाखें संस्कृति, भाषा, धर्म वा दृष्यात्मक कला ख्यःनाप क्वात्तुगु स्वापु दयाच्वनीगु खँयात थुइकेगु नं रिचार्डया कुतः खः । क्षेत्रीय ल्याखं धायेगु खःसा दक्षिण एसिया उकिसन भारत व नेपाःया पुलांगु शास्त्रीय व धार्मिक संगीतया अध्ययन रिचार्डया विशेषख्यः जुल ।

लण्डन विश्वविद्यालया पूर्वीय तथा अफ्रिकी अध्ययन संस्थानय् रिचार्ड भाजुं सन् १९७९ निसें २०२० तक ब्वंकेगु ज्या यानादिल। सन १९८८ निसें स्वनिगलय् च्वनाः विशेषतः नेवाः समुदायया संगीत ख्यःयात कयाः अध्ययन यानादिल । जर्मन विज्ञ गे्रट वेगनर, कारोल टिनगे व स्थानीय विशेषज्ञपिं)सं रिचार्डया अध्ययनया ज्याय् आपालं तिबः बिल । थ्वहे इलय् ज्ञानमाला भजन, १७ औं शताब्दिया रागमाला अले ख्वपया घिंताघिसियात कयाः च्वसुत च्वयेगु यानादिल । वय्‌क:या दकलय् महत्वपूर्ण ज्या धैगु नेवाः समुदायदुने प्राचीन इलंनिसें न्ह्यानावयाच्वंगु दाफा भजनया गुगु परम्परा खः उकियात कयाः अध्ययन यासें तयार याःगु सफू “Dapha: Sacred singing in a South Asian City, : Music Performance and meaning in Bhaktapur, Nepal “ । थुगु सफुलिइ रिचार्ड भाजुं नेवाः संगीतया सामाजिक व रितिरिवाजया ख्यलय् गुलित मू दु अले ख्वपय् संगीतया ऐतिहासिक परम्पराया पृष्ठभूमिया बांलाक दुवालातःगु दु । भारतीय शास्त्रीय संगीतया ख्यलय् रिचार्डपाखें तब्याः व दुग्यंक थःगु अध्ययन, शोधया ज्याया न्ह्याकादीगु दु ।

रितादेवी प्रधान (जोशी) रुमाठ

मां कामिनीदेवी व बौ हिरण्यध्वज जोशीया कोखं ने.सं. १०७४ य् जन्म जूम्ह रितादेवी संस्कृति सम्बन्धी च्वखँ, बाखं, उपन्यास, हाइकु व चिनाखँ विधाय् च्वसा न्ह्याकादीम्ह बहुप्रतिभाशाली च्वमि खः । थ्वय्‌कःया दकलय् न्हापां पिदंगु सफू अन्धविश्वास दुनेया विश्वास नांगु नेवाःसमाजय् प्रचलित थीथी विश्वासया संकलन खः । बाखं ख्यलय् थ्वय्‌कःया खनाखँ (ने.सं.११३९) बाखं मुना व तापालय् थ्वःगु सः (ने.सं.११४२) नांया डायस्पोरा बाखं सफू पिदंगु दु । बाखनय् हास्यव्यग्ययात नं थाय् बियातइगुलिं थ्वय्‌कःया बाखं ब्वनेबलय् न्ह्यइपुसे च्वं ।

विदेशय् च्वनाः नं नेपालभाषां च्वसा न्ह्याकेगु यानाच्वंम्ह मय्‌जु रिता प्रधानया आपा धयाथें बाखं विदेशय् च्वनाच्वंपिनिगु दुःख पीडाया यथार्थ चित्रण न्ह्यब्वयेगु यानातःगु डायस्पोरा बाखं दुने लाः ।ब्वमिपिंत जिज्ञासा ब्वलंकाः बाखं न्ह्याकेगु थ्वय्‌कःया बाखंया प्रवृत्ति खः । हाउभाउ यानाः बाखं वाचन यायेगु कलाय् थ्वय्‌कः निपूण जुयादी । उपन्यास विधाय् थ्वय्‌कःया नवाइम्ह छुँ (ने.सं.११३९) नांया उपन्यास पिदंगु दु । थ्व उपन्यास नेपालभाषाया न्हापांगु किपाहना मचा उपन्यास खः । अथे हे थ्वय्‌कःया चिनाखँया ख्यलय् फय् वःगु लँय् (ने.सं.११४२) नांया चिहाः चिनाखँ मुना पिदंगु दु ।

रिमाल

कौशिक गोत्रयापिं राजोपाध्यायतसें रिमाल थर छ्यला वयाच्वंगु दु । थुपिं येँय् जक दु ।

By Rajendra Manandhar on April 30, 2025 | नेवाः म्हसीका | A comment?