नेपाःया छम्ह नांजाःम्ह कलाकार सुभद्रा अधिकारीया जन्म ने.सं. १०६७ गुंलागाः पन्चमि, सुक्रबारखुन्हु असनय् जूगु खः । वय्कःया अबु डिट्ठा बलराम चौरसिया व मां नूरादेवी खः । सुभद्राया इहिपाः कलाकार कृष्ण प्रसाद अधिकारीलिसे जूगु खः । मचाबलय् थः पाजुपिन्थाय् छेँय् ब्वलंम्ह सुभद्रा येँ, वंघःया आजुद्यः (आकाश भैरब) देगलय् न्ंिहन्ंिह जुइगु भजनय् थः पाजुपिंलिसे वनीगु खः । मां नूरादेवी नं भक्ति संगीतय् नुगः क्वसाःम्ह खः । परिवारय् कलाप्रतिया अनुराग दुगुलिं सुभद्रा अधिकारी न्यादँया बैंसय् हे रङ्गमञ्चया दबुलिइ नृत्य कला न्ह्यब्वयेत ताःलात । वय्कलं वि.सं. २०३१ सालय् ‘मनको बाँध’ संकिपाय् अभिनय यानादीगु व अनंलिपा ‘भाउजु’, ‘चिनो’, ‘मायाप्रिती’, ‘कन्यादान’, ‘बसन्ती’, ‘आमा’, ‘मसान’, ‘आमाको माया’, ‘शासन’, ‘विरासत’, ‘बाटोमुनिको फूल’, ‘मुना मदन’ लिसेंया खस नेपाली संकिपाय् म्हितादिल । नेवाः संकिपा ‘राजमति’ व बुद्धकालिन बाखनय् आधारित ‘चाण्डालिका’ वय्कलं म्हितादीगु नेवाः संकिपा खः ।
वय्कलं मचाबलय् हे बद्रि उस्तादपाखें हुलाप्याखंया सयेकादीगु खः । लिपा नाट्य सम्राट बालकृष्ण समपाखें अभिनय, सप्तमुनि बज्राचार्यपाखें चर्या नृत्य, भारतया नांजाःपिं स्यनामि कृष्णबहादुर टण्डन व मिली हल्डरपाखें कत्थक मनिपुरी लिसेंया नृत्यकला सयेका दिल । वय्कलं वि सं २०११ सालय् भारतया बिरलापुरय् जूगु बाल कार्यक्रमय् सिरपा त्याकादीगु खःसा वय्कःयात शाही सैनिक पदक, सार्क पदक, शिक्षा पदक, सर्वनाम पुरस्कार, बालकृष्ण सम पुरस्कार, नवीन कला पुरस्कार, संकिपा सम्बन्धी थीथी महोत्सवय् सिरपाःया लिसें राष्ट्रपति रामवरण यादवपाखें ‘लाइफ टाइम अचिभमेण्ट अवार्ड’या सम्मान व पदकपाखें सम्मानित यायेधुंकूगु दु । सुभद्रा अधिकारीया देहावसान ने.सं. ११३९ गुंलागाः दुतिया, सनिबारखुन्हु जुल ।
नेपालभाषाया संकिपा ‘सुभाय्’ पिक्चर प्लानेटपाखें लोक बाखंया लिधंसाय् दयेकाः ने.सं. ११२३ स प्रदर्शन जूगु थुगु संकिपाया निर्माता श्री, विनोद, प्रकाश व आर्यम खः । आर्यम नकःमिया बाखं अले निर्देशन दुगु थुगु संकिपाय् कलाकारपिं हृदयप्रसाद मिश्र, सबिन शाक्य, शोभा बज्राचार्य, राजेन्द्रमान शाक्य, सुरेन्द्र के.सी.पिं दुथ्याः । थुकिया छायाँकार एम एस माइकल खः । थुगु संकिपाय्– थवंथवय् ल्वाना च्वने मज्यू, बुद्धि विवेक छ्यलाः ल्वापुयात ज्यंका यंकेमाः धकाः क्यनातःगु दु ।
मां रत्नकेशरी व अबु गणेशराम लाछिया काय्मचा भाजु सुभाषराम लाछि प्रजापतिया जन्म थिमिया चपाच्व त्वालय् ने.सं. ११०० पोहेलागा १० कुन्हु जूगु खः । थ्वय्कः थौंकन्हय् अमेरिकाय् च्वनादी । युनिभर्सिटी अफ वाशिङ्टनपाखें एथ्नोम्यूजिकोलोजी विषयय् नेवाः संगीतय् केन्द्रित पिएचडी तथा त्रि.वि.पाखें नेपालभाषा व नेपाली संस्कृति निगुलिइ एम.ए यानादीम्ह वय्कः निगुलिं डिग्रीइ बोर्ड प्रथम जुयादीम्ह खः । पेशां सफ्टवेयर इञ्जिनियरया ज्या याना च्वनादीम्ह वय्कः नेपालभाषा लेखन, अनुसन्धान, कलाकारितालिसें भाषिक व सांस्कृतिक अभियन्ता कथं सक्रिय जुया च्वनादीगु दु ।
मचांनिसें नेपालभाषा च्वज्याय् न्ह्यज्याःम्ह वय्कःया न्हापांगु कविता लबु स्वलापतिइ पिदंगु खः । वयां लिपा झिंन्यादँ दुबलय् वय्कःया मचासू नांया सफू पिदन । थ्व बाहेक नेपालभाषाय् वय्कःया नेपाःगाःया सांस्कृतिक बाजं, ईमेल इन्टरनेट सिइके, बुद्ध धर्मय् कर्मया अवधारणा, नेपालभाषा नाटकया संगीत पक्ष, मल्लकालीन रणभूमि वाभू लगायत मेमेगु भाषाया नं यानाः छगू दर्जनति मौलिक सफू पिदंगु दुसा वय्कलं मध्यपुर बहुभाषिक पौ, नेपाः सः वाःपौ, ब्वनामि दँपौ, नेपालमण्डलया ख्वाःपाः प्याखं लगायत बागू दर्जन मल्याक सफू, पत्रपत्रिका सम्पादन यानादीगु दु । अथेहे वय्कलं दर्जनौं ज्यापौ च्वयाः थीथी गोष्ठीइ न्ह्यब्वयादीगु दु । विशेषतः हुला प्याखं व अभिनय मार्फत कला क्षेत्रय् दुहांझाःम्ह वय्कलं ख्वपब्यापी हुलाप्याखं कासाय् न्हाप, स्वनिगःब्यापी हुलाप्याखं कासाय् ल्यू, पलिस्था ख्यालः कासाय् स्वकःतक न्हाप, स्वकःतक सर्वोकृष्ट निर्देशकया सिरपाः, चकना अन्तर क्याम्पस ख्यालः कासाय् सर्वोकृष्ट निर्देशनया सिरपाः त्याकादीगु दु । अथेहे स्वनिगःब्यापी परम्परागत बाजं कासाय् न्हाप, युथ इनिसिएटिभ अवार्ड लगायत न्यय्गुलिं मल्याक थीथी सिरपाः व हनापाखें वय्कः विभूषित जुयादीगु दु । नेपालभाषायात इन्टरनेटय् दुथ्याकेगु व नेपालभाषाया डिजिटलीकरण यायेगुलिइ वय्कःया तःधंगु योगदान दु ।
वय्कः नेपालभाषा संस्कृतिया वेबसाइट ज्वजलपा डट कमया च्वमि व छम्ह संस्थापक, नेपालभाषाया दकलय् तःधंगु पोर्टल नेपालमण्डल डट कमया संस्थापक व निर्देशक, नेपालभाषा डिजिटलीकरण परियोजनाया परिकल्पनाकार व नेपालभाषाया दकलय् तःधंगु अनलाइन खँग्वः धुकू व मोबाइल एप नेपालभाषा डटअर्गया संस्थापक व निर्देशक खः ।
नेपालभाषाया थीथी खलः पुचलय् च्वनाः ज्या यानादीम्ह वय्कः सिक्किम, भारतया नेवाः भाषा व संस्कृति ब्वनेकुथिया संस्थापक प्रशिक्षक, नेवाः ब्वनामि दबूया संस्थापक मूछ्याञ्जे, नेवाः अर्गनाइजेशन अफ अमेरिका सियाटल च्याप्टरया संस्थापक नायः, हलिं नेवाः दबूया छम्ह संस्थापक, निवर्तमान मूछ्याञ्जे अले दबुलीया संस्थापक व कार्यकारी निर्देशक नं खः ।