कलाकःमि हरिवंश आचार्यया जन्म बिसं २०१४ साल कार्तिक १४ गते जूगु खः । वय्कःया अबुया नां होमञ्जय आचार्य व मांया नां गणेशकुमारी आचार्य खः । प्याखंम्वः, म्ये हालामि, च्वमि व निर्देशककथं लोकंह्वाःम्ह कलाकःमि हरिवंशं आचार्यं बिसं २०३८ सालं नेपाल राष्ट्र बैंकया रजत वर्ष पूवंगु लसता ज्याझ्वःया निंतिं मदनकृष्ण श्रेष्ठ लिसे जानाः “बैंकेश्वर” नांया ख्यालः ह्यब्वःगु खः । अनंनिसें मदनकृष्ण श्रेष्ठ व हरिवंश आचार्य नापंनापं पलाः न्ह्याकुगु खः । लिपा थुपिं निम्हेसिगु जोडि मह जोडिया नामं तसकं लोकंह्वाःत । कलाकःमि मदनकृष्ण श्रेष्ठलिसे जानाः भाजु हरिवंश आचार्यं नेवाः संगीत व कलाख्यलय् नं यक्व योगदान यानादीगु दु । वय्कःया किसि न्याइम्ह मदनमान व किपालुं लिनाच्वंम्ह मनू नांयागु निगु नाटक दुसा नेवाः संकिपा “सिलु” व “राजमति” नं म्हितादिल । मह जोडिं यक्व खस नेपाली भाय्या ख्यालि, प्रहसन, टेलिफिल्म व संकिपा म्हितेगु जक मखु गुलिखे थ्व जोडिं च्वयेगु व निर्देशन नं याःगु दु । टेलिफिल्मय् १५ गते, रात, लक्ष्मी, चिरञ्जीवि, वनपाले लगायत यक्व टेलिफिल्म तसकं लोकंह्वाःगु खः । अथे हे के घर के डेरा, लोभीपापी, फिलिम, बलिदान, शत्रु गते, महापुरुष आदि भाजु हरिवंश आचार्यया लोकंह्वाःगु खस नेपाली भाय्या संकिपा खः । वय्कलं तँ त सार्है बिग्रिस नि बद्रि, महाजात्रा आदि संकिपाय् मदनकृष्ण श्रेष्ठ मदयेक याकःचां नं म्हितादीगु दु । संसारया आपालं आपा देशय् थःगु कला न्ह्यब्वये धुंकुम्ह हरिवशं आचार्यं “महापुरुष” संकिपाया निंतिं २०७८ सालया राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार या नापनापं लकि फिल्मी अवार्ड त्याकादीगु दु । राज्यस्तरं बिइगु थीथी विभुषणपाखें नं विभुषित जूइधुंकूम्ह हरिवंश आचार्य नेपाःया छम्ह ज्वःमदुम्ह कलाकःमि खः ।
भाजु हरिशंकर रंजितकार लगं दलाछि त्वालय् ने.सं.१०६३ यंलाथ्व ११ कुन्हु मां रत्नमाया रंजितकार व बाः हरिकृष्ण रंजितकारया क्वखं जन्म जूगु खः । वय्कः छम्ह ग्यसुलाःम्ह बाखंच्वमि खः । ने.सं.१०८५ इ सितु पत्रिकाय् वय्कःया न्हापांगु बाखं सुवाः प्रकाशित जूगु खः । वय्कःया पिदंगु बाखं सफूया धलः थुकथं दु – कँगाः (ने.सं.१०८९), कँचा (ने.सं.१०९१), कँमा (ने.सं.१११७), हरिशंकर रंजितकारया बाखं (ने.सं.१०३१) । अथेहे वय्कलं ध्याचु मुना नं च्वयादीगु दु । व खः — हँय् ख्येँ ध्वंमा (ने.सं.१११८) । मनूया न्ह्याथेंजाःगु यथार्थ व्यवहारयात नं अयथार्थं बः बिया हे च्वनी । थ्व हे क्यनेगु हरिशंकर रंजितया बाखंया बिशेषता खः, सीप खः, दक्षता खः । मनूया नुगलय् ब्वलनीगु प्रेम, घृणा, क्रोध, मोह आदि थेंज्याःगु शास्वत भावना व उमंगयात मू बिषय यानाः वय्कलं बाखं च्वयादी । प्लटय् स्वयां पात्र चित्रणय् उप्वः बः बियातःगु वय्कःया बाखनं नेपालभाषाय् मनोवैज्ञानिक बाखंया विकासय् तिबः बिउगु दु ।
येँया रामशरण श्रेष्ठ भाजुया काय्मचा हरिशरणया म्हसीका खः– झङ्गः–पंक्षीसम्बन्ध विशेषज्ञ । सन् १९३७ स येँ, क्षत्रपाटी त्वालय् जन्म जूम्ह थ्वय्कः स्कूलस्तरया जक शिक्षा हासिल यानातःम्ह खः । झङ्गः–पंक्षी सम्बन्धय् थ्वय्कःया ज्ञान अतिकं च्वन्ह्याः । झङ्गःतय् सम्बन्धय् अध्ययनया ख्यलय् थ्वय्कः न्ह्यलुवाः खः । वय्कलं नेपाःदुनेया ८६० जातया झङ्गःतय् सम्बन्धय् अध्ययन यानातःगु दु । थः याकःचिया कुतलं देय् न्यंकया थी थी थासय् वनाः मुंकातःगु ५७५ झङ्गःत त्रिभुवन विश्वविद्यालयया संग्रहालययात दान बियादीगु खः ।
हरिशरण साय्मि
अबु ज्ञान बहादुर मानन्धर व मां सानु मानन्धरया कोखं ने.सं. १०८६ चौलागाः दसमि, सुक्रबारखुन्हु किपुली जन्म जुयादीम्ह वरिष्ठ संगीतकःमि भाजु हरि शरण साय्मि लोकंह्वाःम्ह लय्चिनामि, बाजं ग्वसाःमि (संगीत संयोजक) व रेकर्डिष्ट जुयादी । त्रिभुवन विश्वविद्यालयपाखें बी.ए. तगिंतक अध्ययन यानादीम्ह भाजु साय्मिं भारतया प्रयाग संगीत समिति इलाहाबादपाखें तबला थायेगुली स्नातकोत्तर (एम. म्यूज.) ताःलाका दीगु दु ।
संगीतकःमि भाजु हरि शरण साय्मिया लजगाः म्ये हालेगु, लय् चिनेगु, म्येय् बाजंया ग्वसाः ग्वयेगु, रेकर्डिंग यायेगु खः । वय्कः नेवाः राष्ट्रिय म्येया बाजं ग्वसाःमिलिसें नेसं.११४२ या कीर्तिपुर आइदलया संयोजक जुयादी । भाजु साय्मिं ५ गू नेवाःम्येया एल्बम, ४ गू खस् नेपालीम्येया एल्बम व सत्यां मल्याक फुतकर म्येय् लय् चिनेगु व बाजं ग्वसाः ग्वयादी धुंकूगु दु । नेवाःलिसें खस नेपाली भाय्या म्येय् नं उतिकं योगदान दुम्ह भाजु हरि शरण साय्मिया न्हापांगु कृति ने.सं. १११८ या ‘जितः लुमंकाः’ म्येचाः खः । थ्वलिसें वय्कःया सिर्जनाकथं ‘यःसिंद्यः’, ‘छफ्वः मतिनाया स्वां’, ‘वा म्हिते वा,’ ‘आहा’ नेवाःम्येया एल्बम पिहां वःगु दुसा खस् नेपाली भासं ‘म्येलोडी पप एण्ड लोक कलेक्शन’, ‘नौलो तरंग’, ‘तर्कना’, ‘बोली मनप¥यो’ वय्कःया एल्बम खः । नेपाल संगीतकार संघया दुजः जुयादीम्ह भाजु हरि शरण साय्मियात नेसं. ११२२ य् दकलय् बांलाःम्ह संगीत संयोजक द ट्यालेण्ट नेपालभाषा संगीत सिरपाः, ने.सं. ११३९ स दकलय् बांलाःम्ह पप संगीत संयोजक थर्ड आय्नुअल नेशनल ओएस नेपाल म्युजिक एवार्ड, अले दकलय् बांलाःम्ह संगीत संयोजककथं ने.सं. ११३९ स व ने.सं. ११४२ स नेपालभाषा स्टार म्युजिक एवार्ड सिरपालं छाय्पिया तःगु दु । व थेंतुं वय्कःयात शान्ति र विकासको लागि नागरिक आवाज सम्मान, वनिताश्री सम्मान व विश्व नेपाली साहित्य प्रज्ञा प्रतिष्ठानपाखें हनापौ लःल्हानातःगु दु ।