मां लक्ष्मी कुमारी श्रेष्ठ, बौ सुब्बा हिरालाल श्रेष्ठया माहिलाम्ह काय् जुयाः ने.सं. १०५२ कौलाथ्व १४ (मोहनी चतुर्दशी, कुन्हु येँया थँहिति त्वालय् माणिकलाल श्रेष्ठया जन्म जूगु खः । समालोचक, अनुवादक व राजनीतिज्ञ प्रोफेसर माणिकलाल श्रेष्ठ ८९ दँया वैसय् ने.सं. ११४१ चिल्लाथ्व तृतीया मंगलबार कुन्हुं दिवंगत जुयादिल ।
माणिकलाल श्रेष्ठं कलकत्ता विश्वविद्यालयं सन् १९५६ स अंगे्रजी साहित्यय एम.ए. व कानून विषयय् एल.एल.बी. पास यानादीगु खः । बाम विचारधारायाम्ह माणिकलाल श्रेष्ठं न्हापां अमृत साइन्स कलेजय् ब्वंकादीगु खः । थथे अमृत साइन्स कलेजय् ब्वंका च्वनादीबलय् तत्कालिन पञ्चायत सरकारं प्रखरवक्ता, विश्वकोश धायेबहम्ह, न्ह्यागु विषयया नं ज्ञानदुम्ह माणिकलाल श्रेष्ठया प्रभावशाली व्यक्तित्वं विद्यार्थीपिं भड्के जुइ धकाः ग्यानाः मेमेपिं राजनीतिज्ञत नापं
वय्कःयात नं ज्वनाः जेल यातना बिल । लिपा आवंलि गनं नं ब्वंके दइमखु धकाः नसिहत बियाः वय्कःयात जेलं मुक्त यात । थनं निसें वय्कलं गनं कलेजय् नं ब्वंकामदी । लिपा ने.सं. १०९७ य् त्रि.वि.वि.इ नेपालभाषाया एम.ए चासेंलि चित्तधर लगायत सकल पासापिनिगु आग्रह कथं थःगु मातृभाषा नेपालभाषाया निंतिं पाटन क्याम्पसय् नेपालभाषा एम.ए.या विद्यार्थीपिंत ब्वंकेगु यानादिल । वय्कःया विद्व्तपूर्ण प्रभावशाली न्वचु, वय्कःयाके दुगु ज्ञानया भण्डार, न्ह्याम्ह विद्यार्थीपिंत नं माःगु सहयोग यायेगु वय्कःया व्यवहारं वय्कः छम्ह अतिकं लोकंह्वाःम्ह सम्मानित गुरु जुयादिल ।
प्रोफेसर, समालोचक, अनुवादक व राजनीतिज्ञ कथं नांजाःम्ह प्रा. माणिकलाल श्रेष्ठया न्हापां पिदंगु च्वसु प्रेमबहादुर कसाःजुं च्वयादीगु बाखं संग्रह ती बाखं–पुचः (धर्मोदय १०१, ने.सं १०७६) या बारे च्वयातःगु समालोचनात्मक च्वसु खः । यक्व फुटकर समालोचनात्मक लेख, अप्वः यानाः सफूतय् भूमिका च्वयादीम्ह वय्कःया ने.सं. १०८८ इ प्रकाशित समालोचनाया सिद्धान्त सफू वय्कःया न्हापांगु सफू खः । पाश्चात्य साहित्यया विभिन्न समालोचकपिनि सिद्धान्त, संस्कृत साहित्यया काव्य शास्त्रया मूल सारांश व नेपालभाषा समालोचनाया छोटकरी इतिहास थ्व सफुलिइ दुथ्यानाच्वंगु दु । अनं लिपा वय्कःया थीथी समालोचनात्मक च्वसुत मुना समालोचनाया सिध्दान्त २ (ने.सं ११३९) नं पिदन ।
कम्युनिष्ट बिचारधाराय् नुगः क्वसाःम्ह वयकलं च्वयादीगु कोरियालि क्रान्तिया विषयय् न्हापा व लिपा याना प्यंगू भोलम सफू नं पिदंगु दु । अथेहे नेपालय् भाषा नीति गथे जुइमाः (ने.सं ११०६) व ऐतिहासिक च्वसु मुनातःगु इतिहासया छता निता खँ (ने. सं.११४२) नं वय्कःया महत्वपूर्णगु सफू खः । अथेहे वय्कलं जापानी न्हूबाखं (ने.सं११०७) सफूया नं अनुवाद यानादीगु दु ।
नेपालभाषाय् जक मखु खँय् भाषाय् नं वयकःया सलंसःपु च्वसु पिदंगु दु । नेपाल चीन मैत्री संघ, नेपाल–चीन सांस्कृतिक परिषद् व नेपाल कोरिया मैत्री संघय् ज्या यानादीगु सिलसिलाय् चिनियाँ व कोरियाली राजनैतिक नेतापिनि कृतित नं वय्कलं खसभाषाय् अनुवाद यानादीगु दु । वय्कलं अनुवाद यानादीगु थज्याःगु कृतिया ल्याः थ्यंमथ्यं निसःपु दु । वय्कः नेपालभाषा पत्रिका न्हिपौया सह–सम्पादक, अथे हे नेपाल–कोरिया मैत्री संघ अन्तर्गत किम इल सङ कृति सम्पादन व प्रकाशन समितिया अध्यक्ष नं खः ।
नेपालय् जक मखु विदेशय् नं तःगु अन्तरराष्ट्रिय गोष्ठीइ ब्वति कयादीम्ह वय्कलं अंग्रेजी भाषाय् नं यक्व फुटकर लेखत च्वयादीगु दु । थः छम्ह सिर्जनशील च्वमि जुइ मफुसां सुं छम्ह लेखकं वयाः थःगु सफूयात भूमिका च्वया बिउ धकाः आग्रह याःवइबलय् च्वया बीगु, थीथी सहित्यिक पत्रिका लगायत राजनैतिक पत्र–पत्रिकातय्सं लेख माल धाइबलय् लेख च्वयाबिइगु नं वय्कलं यानादी । कानून विज्ञ जुयादीगुलिं भाषिक व राजनैतिक ख्यःया तःगु संघसंस्थातय् विधान दयेकेगुलि नं वयकलं ग्वाहालि यानादीगु दु ।
दान्यहिरा सिरपा, नेवाः अधिकार सिरपाः आदि सिरपालं छायेपियातःम्ह वय्कःयात हलिं नेवाः दबुलिं थःगु स्थापनाकालं निसें आजीवन संरक्षक कथं सम्मान यानातःगु खःसा नेवाःतय् थीथी संघ संस्थातय् पाखें नं वय्कः अति सम्मानितम्ह ब्यक्ति खः ।