उपन्यासकार राज साय्मिया जन्म अबु ईश्वरमान मानन्धर व मां सुर्जदेवी मानन्धरया कोखं येँया थँहिति त्वालय् ने.सं १०७२ य् जूगु खः । थःगु विद्यार्थी इलंनिसें थीथी साहित्य सम्मेलन गथे— साहित्य मूलुखा, विराट नेपालभाषा साहित्य सम्मेलन आदिइ ब्वति कयाः बाखं, प्याखं व निबन्ध विधाय् तःगू सिरपाः त्याकादीम्ह भाजु राज साय्मिं लिपा थःगु च्वसा उपन्यासपाखे हीकादिल । मेमेगु भाषाय् जासुसी उपन्यास दु थें थःगु भाषाय् नं जासुसी उपन्यास दयेमा धैगु मनंतुनाः थ्वय्कलं थम्हं हे यःम्ह सत्रु (ने.सं १०९३) नांगु जासुसी उपन्यास च्वयाः पिकयादिल । थथे थ्वय्कःया न्हापां पिदंगु जासुसी उपान्य यःम्ह सत्रु (ने.सं १०९३) थ्वय्कःया जक मखु नेपालभाषाया हे न्हापांगु जासुसी उपन्यास जुयाबिल । जासुसी उपन्यासया अभावपूर्ति यायेगु रहरं जक च्वःगु थ्व यम्ह सत्रु उपन्यासं वय्कःयात नेपालभाषाया छम्ह स्थापित जासुसी उपन्यासकार जुइकेबिल । यम्ह सत्रु उपन्यास आपालं लोकं ह्वासेलिं वय्कलं मखुगु सत्य (ने.सं ११३१), ग्यानापुगु छेँ (ने.सं ११३२), कनेमज्यूगु बाखं (ने.सं ११३४), तुयूगु अजः (ने.सं ११४०) आदि छगूयां ल्यू मेगु यानाः न्यागू जासुसी उपन्यास पिकयादिल । अथेहे नेपाली भाषं नं स्वंगू जासुसी उपन्यास पिथनादिल । जासुसी उपन्यासय् दयेमाःगु कौतुहलता, जिज्ञासा थनीगु कथानक योजना, पाठकं मनं हे मतुंकथं आश्चर्यजनकढंगं घटनाया रहस्योद्घाटन यानाः पाठकपिंत मनोरञ्जन बीगु गुगु विशेषता खः, थज्याःगु विशेषतायात नं वयकलं थःगु उपन्यासय् दुथ्याकेगु त्वःता मदी । तर सफू चुइकेगु निंतिं मेमेपिं जासुसी उपन्यासकारपिंसं थें अनावश्यकरुपं यौनजन्य फोहरी दृश्य उपन्यासय् दुथ्याकेगु वय्कलं यानामदी । बरु नेवाः समाज, नेवाः संस्कृति, प्रचलित खँत्वाः खँभाय्, सलल् वंगु भाषा कौतुहलता, जिज्ञासां जाःगु घटनाया चित्रण यानाः पाठकपिनिगु मन सालेगु यानादिल । थथे जासुसी उपन्यास च्वयेगु यानादीम्ह राज साय्मिं लिपा वनाः सामाजिक उपन्यास च्वयेगुली नं ल्हाः न्ह्याकादिल । मुसुकाःगु ख्वबि (ने.सं११३५), न्ह्याये दुगु सर्गः (ने.सं. ११३६), पामिला (ने.सं. ११३८), मिलापू (ने.सं. ११४१), यानाः थ्वय्कलं न्यागू सामाजिक उपन्यास पिकयादिल । थुकथं थौंतकया दुने राज साय्मिया नेपालभाषाय् जक गुंगू उपन्यास पिदंगु दु । थौं राज साय्मि नेपालभाषाया न्हापांम्ह जासुसी उपन्यासकार जक मखु दकलय् अप्वः उपन्यास च्वःपिं उपन्यासकारपिं मध्ये नं छम्ह जूगु दु । उपन्यास लेखन बाहेक भाजु राज साय्मिं सम्झना, आकाश भैरव आदि थेंजयःगु पत्रिकाया सम्पादन यानादीगु दुसा वय्कः नेपालभाषा परिषद्या आजिवन जः, ने.मै.अ.म. पुस्तकालय एवं वाचनालयया संस्थापक सदस्य खः । वय्कःया थज्याःगु ज्याया कदर स्वरुप वय्कःयात— थँहिटी मानन्धर गुथि पाखें प्रबुद्ध व्यक्ति हना, मखंगु सत्य उपन्यासया नितिं मथुरा साय्मि सिरपाः –११३२, पामिला उपन्यासया नितिं मथुरा साय्मि सिरपाः ११३८, तांतिं ग्वःजा ख्यालःया नितिं मुनासः पाखें न्हापांगु सिरपाः, अथेहे बाखंया नितिं नःलि लक्ष्मीदेवी साहित्य सिरपाः आदि देछाःगु दु ।