स्वनिगःया यल देशं बुइकूगु थीथी रत्न मध्ये छगः थीगु रत्न भाषाजवाः रत्नध्वज जोशी नं खः । थ्वय्कःया जन्म ने.सं. १०३६ दिल्लाथ्व ४ कुन्हु यलया नागबहालय् जूगु खः । पूर्वीय संस्कृत साहित्यनापं हिन्दी साहित्यया विशेष अध्ययन यानादीम्ह रत्नध्वज जोशी नेपालभाषाया विषय प्रधान निबन्धया नायः, समालोचनाया न्ह्यलुवाः व नापं कवि नं खः । थ्व स्वंगुलीं विधाय् वय्कःया इलं म्हुयामवनीगु देन दु । थुपिं योगदान बाहेक वय्कलं नेपालभाषाया निंतिं यानादीगु सेवा अलग्ग हे दनि ।
ने.सं १०६४ ल्हातं च्वयाः पिदंगु नेपाल लय्पतिइ च्वयेगु छाय् निबन्ध च्वयाः निबन्धपाखें थःगु सिर्जनाया क्रम न्ह्याकादीम्ह रत्नध्वज जोशीया ने.सं.११०९ य् आखे पत्रिकाय् पिदंगु समिक्षात्मक लिधंसा वय्कःया दकलय् लिपांगु च्वसु खः ।
थ्व पीन्यादँया दुने वय्कलं थीथी पत्रपत्रिकाय् यक्व हे निबन्धया नापं समालोचनात्मक लेख प्रकाशित यानादिलसा सफूया रुपय् निबन्धया प्यंगू सफू निबन्ध छपुचः (ने.सं १०७०), निबन्ध निपुचः (ने.सं १०७२), निबन्ध स्वपुचः (ने.सं १०९९) व आरती (ने.सं ११०७), पिकयादिलसा समालोचनाया छगू सफू— लिसः (ने.सं १०९९), खण्डकाव्यया छगू नारद मोह (ने.सं १०६६) व छगू अलंकारया सफू–साहित्यया तिसा (ने.सं १०९५) नापं यानाः न्हय्गू सफू पिदंगु दु ।
धर्मोदय पत्रिकाया न्हापांगु अंकय् न्हापांगु लेख कथं पिदंगु इच्छा (ने.सं १०६७) थ्वय्कःया न्हापां पिदंगु कविता खःसा सफूया रुपय् नारदमोह खण्डकाव्य रत्नध्वज जोशीया जक न्हापां पिदंगु सफू मजुसे तत्कालिन नेपाली भाषा समितिपाखें सेन्सर जुयाः पास जुयाः पिदंगु नेपालभाषाया न्हापांगु सफू खः ।
निबन्ध रत्नध्वज जोशीया मू विषय खः । वय्कलं जिगु निबन्ध व आलोचना, झीगु निबन्ध साहित्य व निबन्ध धयागु लेखय् निबन्धसम्बन्धी धारणा व नेपालभाषाया निबन्धकारपिनिगु विषयय् क्वथीक च्वयादीगु दु । वय्कःया बिचाः कथं निबन्ध गद्यया यत्थेसनाः म्हितेगु दबू खः । नी यानाः धायेमाःगु खँया लागि बस्तुपरक निबन्धया महत्व दु थें ख्याःबच्छि नी बच्छि यानाः धायेमाःगु खँय् व्यक्तिपरक निबन्धया महत्व दु । प्रत्येक बस्तुपरक निबन्धं छगू न छगू न्हूगु खँ बीमाः धैगु वय्कःया बिचाः खः । थ्वहे कथं वय्कःया भाषाया सिन्हाज्या नांगु निबन्धं स्वयम्भुलाल श्रेष्ठयात श्रेष्ठ सिरपाः स्वनेगु प्रेरणा ब्यूगु खँ लुमंकेबहःजू । रत्नध्वजयात विषयपरक निबन्धया नायः धयातःसां वय्कः छगू चिकिचाधंगु चाकःया दुने जक कुंका च्वनादीम्ह निबन्धकार मखु । वय्कःया फेसन व वसः, भुजिं आदि निबन्ध थुकिया दसु खः । रत्नध्वजया व्यक्तित्व निबन्ध ख्यलय् गुलि जाः समालोचनाया ख्यलय् नं म्हो मजू । वय्कः नेपाली भाषा साहित्यय् समालोचक कथं म्हसीके बी धुंकाः जक वय्कलं नेपालभाषाय् समालोचक कथं थःत म्हसीकादीगु खः ।
रत्नध्वजया इलय् समालोचना च्वयेगु अःपु मजू । वय्कःया धर्मोदय कहानी नांगु समालोचनाया लेख पिदनेवं हे उकी चित्तबुझे मजूपिं च्वमिपिंसं प्रतिक्रिया कथं लिसः नांगु लेख पिदन, गुकिं यानाः वय्कलं लिसःया लिसः पिकायेमाल । रत्नध्वज जोशी संस्कृत साहित्यया माध्यमं ब्वलंम्ह लेखक खः । थ्व हे कथं पूर्विय समालोचना साहित्ययात कसि नालाः समालोचना याइम्ह शास्त्रीय समालोचक कथं समालोचकपिंसं थ्वय्कःयात म्हसीकेगु याःगु दु ।
रत्नध्वज जोशीं सफू व थीथी लेख रचना पिकयाः जक नेपालभाषाया सेवा यानादीगु मखसे वय्कलं दच्छिं मल्याक काललिम्पोङ्गय् च्वनाः धर्मोदय पत्रिकाया सम्पादनया ज्या नं यानादिल । थुगु इलय् तत्कालिन च्वमिपिंत प्रशिक्षण बी थें ज्याख्यलय् जूगु लेख च्वयेत तिबः जुइगु आपालं लेख च्वयादिल ।
अथेहे वय्कलं ल्हातं च्वयाः पिदंगु नेपाल पत्रिकाया सम्पादक जुया तत्कालिन युवापिंके भाषिक साहित्यिक चेतना थनेगु यानादीगु जक मखुसे नेपालभाषा परिषदं पिदनीगु नेपाल ऋतु पौया प्यदँ तक सम्पादक जुयाः ऋतुपौयात न्ह्याकादिलसा स्वंगू महत्वपूर्ण सफू — बाखं पुचः (ने.सं १०७०), साहित्यया सुलचं (ने.सं १०७२) व गद्य पुचः (ने.सं १०७०)या सम्पादक जुयाः सफू पिकयादिल । वय्कःया थज्याःगु ज्याया कदर स्वरुप वय्कःयात नेपालभाषा परिषदं भाषाजवाः उपाधि देछाःगु दुसा वय्कःया लुमन्तीइ स्व. रत्नध्वज जोशी विशेषांक पिकाःगु दु ।