नेपालभाषा साहित्यया च्वमि भाजु सुगतदास तुलाधर ने.सं. १०४४ असार महिनाय् बौ मानदास तुलाधर व मां धनमाया तुलाधरया कोखं असं त्वाःया क्वनाय् त्वालय् जन्म जूगु खः । सुगतदासजुं न्हापा मानदास—चित्तधर नांया सफू पसः जुयाच्वंगुयात वि.सं. २००२ सालय् मानदास सुगतदासया नामं सफू पसः चायेकादिल । थुगु सफू पसःपाखें देश विदेशं सफू झिके यानाः मीगु व प्रकाशन यायेगु ज्या न्ह्याकादियाः वय्कलं भाषिक व साहित्यिक जागरण हयेगु ज्याय् ग्वाहालि यानादिल । थः अबुं न्ह्याकादीगु सफू पिथनेगु पलाःयात नं निरन्तरता बियाः वय्कलं नेपालभाषा शब्द संग्रह (ने.सं १०७९) च्वयाः गुंगू संस्करण तक प्रकाशन यानादीगु दु । अथेहे बौद्ध चैत्यया दर्शन व निर्माणयात न्ह्यब्वयातःगु चैत्य व भावना (ने.सं ११०७) सफू च्वयाः निगूगु संस्करण तक पिकयादिल । जुजु राजेन्द्रविक्रमं च्वःगु प्राचीन प्याखं महासत्वपाख्यान हस्तलिखित ग्रन्थयात देवनागरी लिपिं लिप्यान्तरण यानाः थः मांया नामं सफूया रुपय् प्रकाशित यानादिलसा म्ह्याय्या नामय् बौया पौ (ने.सं२०१४) नामं अनुवाद सफू नं पिकयादिल । थ्वया नापं वय्कलं थीथी पत्रिका मार्फत् धार्मिक सामाजिक, राजनैतिक, दार्शनिक आदि विषयया आपालं च्वसुत प्रकाशित यानादीगु दु । अथेहे थ्वय्कलं नेवाः लोकम्येँया सफू नेपालभाषा साहित्य भाग १, मल्लकालया म्ये आदि सफूया नं सम्पादन यानादीगु दु । मातृभाषा अनुरागी सुगतदासजुं थः अबु मानदासजुं मुना थकूगु द्वःछिपु स्वयां अप्वः नेपालभाषाया पुलांगु म्ये मध्ये ७५० पु म्ये थम्हं हे सम्पादन यानाः पिकयादिल ।
बौद्ध धर्म अभिधर्म, माक्र्सवाद, लेनिनवाद, माओ बिचारधारा व दर्शनया गहन अध्ययन यानादीम्ह वय्कलं नेपालभाषाया नापनापं हिन्दी, अंग्रेजी भाय्या सफू नं च्वयाः पिथनादीगु दु । थुकथं थःगु हे संस्था हिमालय पायनियर पब्लिकेसन, सुगतदास प्रकाशन, मानदास लुमन्ति प्रकाशन, बसन्त राज प्रकाशनपाखें खुइगुलिं मल्याक सफू प्रकाशन यानादीगु दु । थथे थीथी भाषां थीथी विषयया सफू च्वयादीगुलिं अमेरिकां प्रकाशित विश्वया दार्शनिकतय्गु धलखय् वय्कःयात नेपाःया दार्शनिक कथं न्ह्यथनातःगु दु । थ्वय्कः मानदास बुद्ध बोधिज्ञान फाउण्डेशनया प्रमुख संस्थापक व फाउण्डेसनपाखें संचालन जुयाच्वंगु बोधिज्ञान पुस्तकालयया संस्थापक अध्यक्ष न खं: । थुकथं थःम्हं फतले नेपालभाषा साहित्य सृजना यायेगु ज्या यायां ने.सं. ११४१ कौलागा एकादशी सोमवाः कुन्हु वय्कः परलोक जुयादिल । वय्कलं नेपालभाषा साहित्य संस्कृति च्वन्ह्याकेत यानादीगु योगदानयात कदर यासें हःपाः गुथिपाखें ने.सं. ११३२ कौलागा षष्ठी कुन्ह प्यक्वःगु हःपाः सुसाः सम्मान देछाःगु दुसा ने.सं. ११४१ य् उदाय समाज पाखें भिक्षुहेरा सिरपाः नं लःल्हाःगु दु ।