पन्नाप्रसाद जोशी

पन्नाप्रसाद जोशी

कोशकार पन्नाप्रसाद जोशीया जन्म येँया वटु गुच्चात्वालय् ने.सं. १००६ य् जूगु खः । वय्‌कःया बौया नां पन्नालाल जोशी खः । जातं जोशी जूसां आयुर्वेदशास्त्रया अध्ययन यानादीम्ह वय्‌कलं मनूतय्‌गु जातः च्वयेगु मखु मनूतय्‌गु उसाँय् सुथां लाकेगु वैद्य ज्या यानादिल । उकिं वय्‌कःयात जातं वैद्य मखुसां वैद्यबाः धाइगु खः ।

दकलय् न्हापां ङहुने जिगु विनति (पौ) धर्मोदय १/७–८ पत्रिकाय् पिथनाः नेपालभाषा साहित्यय् पिलूझाःम्ह वैद्यबाः वासः यानाः मनूतय्‌गु उसाँय् सुथां लाकेगु जक मखु उसाँय् मदयाच्वंगु नेपालभाषा सुथां लाकेत नं यक्व ज्या यानाझाःम्ह छम्ह ज्वः मदुम्ह मातृभाषा अनुरागी खः । थ्वहे झ्वलय् वय्‌कलं नेपालभाषाया अक्षरबोध (ने.सं.१०७०), नेपाल देशया अक्षरबोध (ने.सं. १०७४), संक्षिप्त नेपालभाषा शब्द कोष (ने.सं. १०७६), संक्षिप्त नेपालभाषा शब्दकोषया ताःचा (ने.सं.१०८६), नेपालभाषा शब्द रूपावाली थेंज्याःगु मू वंगु तःगू सफूत पिथनाः नेपालभाषाया कोशया धुकू जायेकेगुली तःजिगु योगदान बियादिल । वय्‌कःया थज्याःगु ज्याया कदर स्वरुप वय्‌कःयात च्वसापासां ने.सं.१०८३ स भाषाजवाः उपाधिं सम्मानित याःगु खः । शब्दकोश निमार्णया झ्वलय् वैद्यजुं ख्वीद्वःति शब्द दुगु छगू तःधंगु हे नेपालभाषाया शब्दकोश पूवंकादीगु जुयाच्वन । थ्व शब्दकोश पिकायेगु नितिं सफूया पाण्डुलिपि ज्वनाः वय्‌कः आशाराम शाक्यया मोटरसाइकलय् च्वनाः सिंहदरवारय् मन्त्री नापलायेत झाःगु जुयाच्वन । तर दुर्भाग्यबस आकाझाकां वय्‌कःपिनिगु मोटरसाइकल दुर्घटनाय् लानाः वय्‌कलं अन हे थःगु प्राण त्वःतादिल । थुकथं नेपालभाषा साहित्यया नितिं ज्या यायां सहिद जुयाझाःम्ह छम्ह व्यक्ति खः— पन्नाप्रसाद जोशी ।

पन्नारत्न महर्जन

भाजु पन्नारत्न मर्हजनया जन्म वि.सं २००३ सालय् मां बुद्धिमाया महर्जन व अबु तुल्सीलाल महर्जनया कोखं येँया दुगंबहिली जूगु खः । भाषा व संस्कृति लोप जुल धायेवं जाति नं लोप जुइ धैगु धारणा ज्वनाः नेपालभाषाया ख्यलय् पलाः तयादीम्ह थ्वय्‌कः नेपालभाषाया छम्ह च्वमिया नापं भाषिक अभियन्ता नं खः । मचांनिसें थः अबु नापनापं बुँज्या यानाः बुँज्याया ज्ञान कयाझाःम्ह भाजु महर्जनं थःके दुगु नेवाः बुँज्या प्रणालीया ज्ञानयात नेपालभाषां सफू व थी थी च्वसु मार्फत झीगु न्ह्यःने तयादीगु दु । थ्वहे कथं वय्‌कःयात नेपालभाषाय् नेवाः बुँज्या प्रणाली बारे च्वइम्ह छम्ह च्वमि कथं म्हसीकेगु जूगु दु । अथेहे थ्वय्‌कलं थः ब्वलंगु नेवाः लोक जीवनया थीथी पक्षयात नं साहित्यमार्फत् म्हसीके बियादीगु दु । थ्वय्‌कःया आःतक पिदंगु कृति थुकथं दु— झीगु कासा, (कासा मुना सफू, ने.सं. ११२५) झीगु लवःकवः (हलं ज्वलं म्हसीका, ने.सं. ११२९), कँ कायेगु प्रविधि (जमिन तःलं चासाः लिकायेगु कला, ने.सं. ११३०), अन्धबिश्वासय् लिकुनाच्वंगु बिज्ञान व संस्कारया वैज्ञानिक विश्लेषन (ने.सं. ११३०) स्वनिगःया वा बालि, संस्कृति व प्रविधि (ने.स.११३४) न्ह्यपु मदुम्ह भ्याय्‌चा (किपा हना बाखं, ने.सं. ११३३), अन्धविश्वासय् लिकुनाच्वंगु विज्ञान निगूगु ब्व, संस्कारया वैज्ञानिक विश्लेषन निगूगु ब्व (ने.सं. ११३७) । अथेहे वय्‌कःया आपालं च्वसु थीथी पत्रिकाय् नं पिदंगु दु ।

सफू च्वयेगु बाहेक थ्वय्‌कलं थीथी नेवाः सामाजिक संस्थाय् आबद्ध जुयाः नं आपालं ज्या यानादीगु दु । गथे ज्यापु महागुथि येँ महानगर तदर्थ समितिया न्वकु (२०५२—५५) खुसिबुँ वाचनालयया छ्याञ्जे (२०५२) , धम्माबास बिहार विकास समितिया छ्याञ्जे (२०५६) , ज्यापु महागुथि येँ महानगर समितिया मूदुजः (२०५६— ६१), ज्यापु महागुथि केन्द्रिय समितिया दुजः (२०७१— ७९), वतु नाट्येश्वर मिसा पुच्:या सल्लाहकार आदि आदि । अथेहे भाजु पन्नारत्नं ज्यापु महागुथि पाखें पिदंगु लुमन्ति पौया गवलें सम्पादक सा गबलें व्यवस्थापक जुयाः लुमन्ति पौ पिकायेगु ज्या नं यानादीगु दु । अथेहे ज्यापु महागुथि येँ महानगर समितिपाखें पिदनीगु ज्यापु पौ ल्याः १—२१, ८४—१४१ या सम्पादक व ल्याः २५—२९, ७१—८३या सम्पादन ग्वाहालिमि, डाक्टर लिसे, पोखरा मुनां निसें भिंतुना तक, खँल्हाबल्हा, बुँज्याया पद्धतिया सम्पादक जुयाः ज्या यानादीगु दु । भाजु पन्नारत्नया योगदानयात कदर यानाः वय्‌कःयात थीथी संस्थां हनेधुंकूगु दु । वय्‌कः गोर्खा दक्षिणबाहु चौंथो (ने.सं. ११२४) पाखें नं सम्मानित जुइधुंकूगु दु । अथेहे वय्‌कःयात भाइकाजि रत्नमेवी पत्रकारिता पुरस्कार नं  लःल्हायेधुंकूगु दु ।