प्रकाश बज्राचार्य

प्रकाश बज्राचार्य

प्रकाश बज्राचार्य मां मोहनदेवी बज्राचाय व अबु सर्वानन्द (कान्छाभाइ) बज्राचार्यया कोखं ने.सं १०७७य् येँया असंत्वाःया तःक्षबहालय् जूगु खः । मांभाय्प्रेमी भाजु प्रकाश बज्राचार्य थः छम्ह कम्प्युटर विशेषज्ञ खयाः नं थःगु मातृभाषा व बुद्धधर्मया विकासय् उलि हे मन क्वसायेकाः ज्या यानाझाःम्ह व्यक्तित्व खः ।

नेपालभाषा व नेपाली भाषा निताय् नं च्वसा न्ह्याकादीम्ह थ्वय्‌कलं नेपालभाषाया ख्यलय् उपन्यास, छधाः प्याखं व बुद्धधर्म सम्बन्धी च्वसा न्ह्याकादीगु दु । थ्वहे कथं थ्वय्‌कःया न्हापां पिदंगु कृति सप्तरत्न धन (ने.सं. ११००) खःसा मेगु पिदंगु कृति हिं बुलातःगु पौ (उपन्यास, ने.सं११०३), कृषा गौत्तमी (छधाः प्याखं ने.सं ११०३), झंगः लाइम्ह लाखे (किपाहना बाखं, ने.सं ११०६) खः । थ्वय्‌कलं प्याखं च्वयेगु बाहेक थः हे कलाकार जुयाः नं प्याखनय् ब्वति कायेग व प्याखंया निर्देशन यानाः प्याखं क्यनेगु यानादीगु दु ।

प्रकाशकुमारी प्रधान

न्हूबाखं व प्याखंया लँपुं थःगु साहित्य यात्रा नी यानादीम्ह मय्‌जु प्रकाशकुमारी प्रधानया जन्म पाल्पा तानसेनया सेठ परिवारय् बौ सेठ देवीप्रसाद प्रधान व मां लक्ष्मी प्रधानया कोखं ने.सं १०५७ रामनवमीकुन्हु जूगु खः । पाल्पाया सेठ परिवारय् जन्म जुयादीम्ह प्रकाश प्रधानजु शैक्षिक लकसं भय्‌ब्यूगु तःजहानय् ब्वलंम्ह खःसा वय्‌कःयात साहित्य ख्यलय् पलाः छीकेब्यूम्ह भिक्षु सुर्दशन खः ।

प्रकाश कुमारी प्रधान येँ स्वनिगलं पिनेयापिं लोकंह्वाःपिं च्वमिपिं मध्ये छम्ह खः । नेपालभाषा साहित्यय् दकलय् न्हापांगु न्हूबाखं च्वमि कथं मिसाच्वमि मोतिलक्ष्मी उपासिकायात कयातःगु दुसा वयां लिपाया न्हूबाखं च्वमिकथं मय्‌जु प्रकाश प्रधानाङ्गया नां दु । मय्‌जु प्रकाश प्रधानाङ्गया न्हापांगु न्हूबाखं धर्मोदय लय्‌पतिइ पिदंगु प्रतिज्ञा खः । नारीवादी चेतनां जायाच्वंगु थ्व वय्‌कःया न्हापांगु बाखं लिपा बाखं सफू जक मखु मेमेगु विधाया नं आपालं सफू पिदनेधुंकूगु दु ।

चय्‌गू दशक पार यानादीधुंकूम्ह सर्जक प्रकाश कुमारी प्रधान नेपालभाषा साहित्यय् ताःईतक निरन्तर श्रृजनात्मक योगदान ब्यूम्ह प्रतिभा खः । वय्‌कलं थःगु जीवनया नच्चागु बैंसंनिसें बाखं जक मखु प्याखं नं च्वयाः नेपालभाषा साहित्य ख्यलय् तःधंगु योगदान बियादीगु दु ।

वय्‌कःया नेपालभाषां पिदंगु सफू खः — मस्याङ्गपा  (बाखं मुना, ने.सं १०८३), कलाकार (प्याखं, ने.सं १११७), लुफिं (बाखं मुना, ने.सं११२४), अपवाद (बाखं मुना, ने.सं. ११२६), प्रतिज्ञा (बाखं मुना, ने.सं ११२७), आत्मप्रकाश ब्व १  (आत्मकथा, ने.सं. ११३०), आत्मप्रकाश ब्व २ (आत्मकथा, ने.सं. ११३१) आदि । मय्‌जु प्रकाशकुमारी प्रधान नेवाः समाजय् व्याप्त जुयाच्वंगु मिसा मिजंया भेद जक मखु म्ह्याय्मचा व भौमचाया दथुइ जुइगु भेदयात नं दुवालाः मिसा समस्यायात स्याच्चुक न्ह्यब्वयेफुम्ह बाखंच्वमि खः ।

अथेहे मिजंतय्‌त थें मिसातय्‌त नं अंशया समान अधिकार दयेमाःगु खँ थौं सिबें न्यय्‌न्यादँ न्ह्यः हे थःगु बाखनय् प्वंकादीम्ह बाखंच्वमि खः । काय् बुइकूम्ह मिसायात अंश दइगु तर म्ह्याय् बुइकूम्ह मिसायात अंश मदइगु थेंज्याःगु ब्यागलं बाखं च्वयाः मिसातय्‌त नं आर्थिक अधिकार माः धकाः सशक्त रूपं सः थ्वयेकादीम्ह, वय्‌कः मिसा समस्यायात तत्कालीन ईया सामाजिक दृष्टिकोण जक मखु आर्थिक दृष्टिकोणं तक नं वालेगु यानादीम्ह नेपालभाषाया जक मखु नेपाःया हे न्हापांम्ह मिसा बाखं च्वमि जुयादीगु दु ।

वय्‌कःया कलाकार छधाः प्याखं मुना वय्‌कःयागु जक मखु नेपालभाषाय् मिसा च्वमिं च्वःगु दकलय् न्हापांगु प्याखं कृति जूगु दु । वय्‌कःया मू विधा बाखं व प्याखं जूसां साहित्यया मेमेगु विधाय् नं उत्तिकं हे च्वसा न्ह्याकादीगु दु । वय्‌कःया आत्मप्रकाश आत्मकथा थुकिया छगू दसु खः । अथेहे वय्‌कःया हःपाःमि भिक्षु सुदर्शनया गुणानुस्मरण यासें वय्‌कःया नायसुइ भिक्षु सुदर्शन लुमन्ति पुचः नीस्वना थीथी ज्या जुयाच्वंगु दु ।

थ्यंमथ्यं झिगुलिं मयाक कृति पिथनाः नेपालभाषा साहित्य धुकूयात स्यल्लाकेत विशेष योगदान बियादीम्ह वय्‌कःयागु कृतित्व व व्यक्तित्वयात कदर यासें थीथी संस्थां थीथी कथंया सिरपाः, उपाधि आदि लःल्हाना हंगु दु । गथे— नेपालभाषा मिसा खलःपाखें हनापौ, नारी स्रष्टा बनिता सम्मान, आधुनिक नेपालभाषा साहित्यय् मिसातय्‌गु साहित्य श्रृजनाया न्यय्दँया अभिनन्दन, बुद्धिपूर्ण सम्मान, गुञ्जन बहुभाषिक स्रष्टा सम्मान, तानसेन गुठी काठमाडौंपाखे सम्मान, नेपालभाषा मिसा खलःपाखें मानार्थ सदस्यता, मोतिलक्ष्मी सिरपाः, जरिमैयाँ साखः लुमन्ति सिरपाः, इन्दु पदम स्मृति पुरस्कार आदि ।

प्रकाशमान पालिखे

स्वनिगः पिनें पिदंपिं नेपालभाषाया भाषिक सांस्कृतिक अभियन्तापिं मध्ये भाजु प्रकाशमान पालिखे नं छम्ह खः । थ्वय्‌कः कास्की जिल्ला पोखराया तसकं सक्रियम्ह नेवाः न्ह्यलुवाः खः । पोखराया नेवाःतय्‌त छप्पँ छधि यानातयेत सांस्कृतिक व भाषिकरुपं माः हनातय्‌गु ज्याय् वय्‌कःया तःधंगु योगदान दु । वय्‌कलं नेवाः खलः कास्कीया बि.सं.२०५५ निसें २०७० तक नायःया जिम्मेवारीया कु कुबियादिल । संस्थायात न्ह्याकादिल, देय्‌या थीथी जिल्लाय् वनाः नेवाःतय् सभा सम्मेलनय् ब्वति कयादी । वय्‌कः नेवाः देय् दबूया संस्थापक उपाध्यक्ष व सल्लाहकार नं खः । अथेहे वय्‌कः आदिवासी जनजाति कास्कीया संस्थापक दुजः नं जुयादी ।