भाजु रमेशचन्द्रजुया साहित्यिक नां रमेश मधु खः । वय्कःया जन्म ने.सं.१०५९ खः । वय्कलं नेपालभाषा व खस् नेपालीभाषं कविता, समालोचना, चिबाखं व चिनिबन्ध च्वयादी । ने.सं. १०८७ य् सितु पत्रिकाय् पिदंगु वर्तमान नांगु कविता वय्कःया न्हापां प्रकाशित रचना खः । रमेश मधु नेपालभाषा काब्यख्यलय् आधुनिक कविया रुपय् प्रतिष्ठित कवि खः । नेपालभाषाया आधुनिक कविताय् मनोविश्लेषण शैलीयात दकलय् न्हापां दुथ्याकूम्ह कवि नं खः । वय्कःया तःपु कविता विविध पत्रपत्रिकाय् पिदंगु दु । कृतिगतरुपं सफू धाःसा पिहांवःगु मदुनि । वय्कलं सम्पादन यानादीगु सफू पाचिना (विविध, ने.सं.१०८७) खः ।
ने.सं.१०७५ थिंलापुन्हिकुन्हु येँया मखंत्वालय् मां मोहनदेवी व अबु रत्नबहादुर स्थापितया कोखं जन्म जुयादीम्ह भाजु रमेशकाजी स्थापितया मेगु साहित्यिक नां ‘रकास्था’ खः । वय्कः झीगु समाजय् ब्वलनाच्वंगु थीथी कथंया समस्या, विकृति, विसंगतियात विरुद्धय् सः तयाः, शोषित पीडित जनताया पँ लिनाः न्हूगु समाजया निर्माण यायेगु प्रण ज्वनाः थःगु च्वसा न्ह्याकादीम्ह न्हू पुस्ताया जनपक्षीय निबन्धकार, बाखं च्वमि, अनुवादक, प्याखंया निर्देशक नापं छम्ह पत्रकार खः । वय्कःया मुलुकय् मदुगु मुलुक निबन्ध व ज्या मदुम्ह मनू बाखं सफू पिदंगु दु । अनुवादकया रुपय् वय्कलं हिन्दीं नेपालभाषाय् ध्याचू मुना न्यतालय् दाये धुंकाः, उपन्यासय् संस्कार, इब्सनया नाटक कतांमरीया छेँ नापं आपालं हिन्दी चिबाखंत नेपालभाषाय् हीकादीगु दु । सत्यमोहन जोशीयाबाघभैरव नेपालभाषां नेपाली भाषाय् भाय् हिलादिइगु दु । थथे हे वय्कलं नेपाली/नेपालभाषाय् २०गू नं मयाक्क छधाः प्याखंया निर्देंशन यानादीगु दु।
पत्रकारिताया ख्यलय् वय्कलं सन्ध्या टाइम्स न्हिपौ, नेपालभाषा टाइम्स, शुक्रवाःया तँसापौ, गोरखापत्रया नयाँ नेपाल नेपालभाषा पृष्ठया संयोजक, व नेपालभाषा साप्ताहिक पत्रिका– हलिंमलिं, आलमत, इलां, तलेजु लिसें नेपाल प्रज्ञाप्रतिष्ठानपाखें पिदनीगु नेपालभाषाया साहित्यिक पत्रिका थाय्भुया तःगू अंकया सम्पादन यानादीगु दु । थज्याःगु ज्याया कदर स्वरुप वय्कः थीथी संघसंथा पाखें थीथी सिरपाः गथे — झी प्रधान सिरपा, ठाकुरलाल सिरपाः, सत्यमोहन जोशी पत्रकारिता सिरपाः, मातृभाषा पत्रकारिता दीर्घसेवा सम्मान आदिं सम्मानित जुयादीगु दु।
स्वनिगः पिनें पिदंपिं नेपालभाषाया भाषिक अभियन्तापिं मध्ये भाजु रमेशकुमार राजभण्डारी नं छम्ह खः । वय्कःया जन्म बि.सं. २०१० जेष्ठ १८ गते जूगु खः । वय्कःया मांया नां होमकुमारी व बाःया नां लोकनरसिंह राजभण्डारी खः । वय्कःया थाय्बाय् बाग्लुङ नगरपालिका, वडा नं. ३, राधाकृष्ण टोल खः ।
नेपालभाषा मंकाः खलः बागलुङया न्हापायाम्ह छ्यान्जे जुयादीम्ह वय्कः राधाकृष्ण मन्दिर सेवा समितिया नायः नं खः । वय्कः थीथी सामाजिक व धार्मिक संघसंस्थाय् क्रियाशील जुयाः च्वंच्वनादीगु दु ।
भाजु रमेशमान पियाया बूगुदिं ने.सं.१०८१ तछलागा १ खः । वय्कःया मांया नां बिष्णु देवी पिया व अबुया नां मानकाजी पिया खः । भाजु रमेशमान पिया नेपालभाषा मंकाः खलः, येँ नीस्वंसां निसें थौंतक प्रत्यक्ष व परोक्षकथं आवद्ध जुयाः नेवाःतय् हकहितया संघर्षय् निरन्तर कृयाशिल जुयाच्वनादीम्ह व्यक्ति खः । वय्कः मंकाः खलकय् आबद्ध जुयाः भाषिक, सांस्कृतिक संघर्षया थीथी ज्याझ्वलय् महत्वपूर्ण भूमिका म्हितादीम्ह व्यक्ति खःसां वय्कः नेतृत्वया पंक्ति च्वनामदी । अथेखःसां निरंकुश पंचायत सरकारया पालय् आन्दोलनया क्रमय् छक्वः वय्कः खुला ति जेलय् लात । थुकिं भाषिक आन्दोलनय् वय्कःयात उर्जा हे जक तनाबिल ।
नेवाः संस्कृतिया बिषय अध्ययन अनुसन्धानय् नं वय्कः सक्रिय जुयादी । वय्कः नेवाःतय् नखःचखः, संस्कृति दुने दयाच्वंगु दर्शनयात बांलाक्क थूम्ह व्यक्ति खः । ने.सं.११२२ दँय् अर्थ प्रकाशनया लुखां पिदंगु ‘झीगु संस्कृति’ नांगु सफुतिइ थीथी शिर्षकय् नेवाः सामाजिक व सांस्कृतिक विषयया च्वसु च्वयादीगु दु । भाजु रमेशमान पिया लेखा परिक्षणया ज्या यानादी । वय्कलं आपालं नेवाः संस्थातय्गु लेखापरिक्षण व लेखा सम्वन्धी सल्लाहसाहुति बियाः ग्वाहालि नं यानादीगु दु ।