अस्तरा

अस्तरा

अस्तरा १० मात्राया जुइ । निगू मात्राया न्यागू विभाग दइ । ताः थायेबलय् १ मात्राय् तिं ३ मात्राय् छु ५ मात्राय् तिं ७ मात्राय् तिं ९ मात्राय् छु जुइ । चो व पलेमां स्वातकि अस्तरा ताल जुइ । दाफा संगीतया थीथी ग्वारा, चालिइ जक अस्तरा ताल दुथ्याना च्वंगु खनेदु ।
मात्रा / विभाग :
१ २  । ३ ४  । ५ ६  । ७ ८ । ९ १०
तिं छु तिं तिं छु

कर्षा


कर्षा (कर्खा) ताल ६ मात्रा (३+३) यागु खः । येकताल नाप मिले जू । कर्षातालया थीथी मे (ग्वारा/चाली) यल लाय्‌कूया भिंद्यःया दाफा भजन सफुती संग्रहित जुयाच्वंगु दु । थ्व मे हालेगु थायेगु चलन मदये, मसये धुंकल । तर यलया काति प्याखनय् महाद्यः व कृष्णया युद्ध जुइगु इलय् कर्षायुद्ध धकाः कर्षा ताल थायेगु (युद्ध चाकः) थायेगु चलन धाःसा दनि ।

खट्गंगा (ष्रंगा) ः–

थ्व खट्गंगा (ष्रंगा) ताल ८ मात्रायागु खः । थ्व तालया मे हाले सःपिं स्यूपिं मदये धुंकल, तर अथे खःसां दाफा भजनय् थीथी रागया थीथी ग्वारा थाये हालेबलय् दथु दथुइ व छुं छुं ग्वाराय् षटगंगा तालं क्वछीमाः । थज्याःगु अवस्थाय् जक ष्रंगा ताल थायेगु वा मे हालेगु चलन दनि । यल भिंद्यःया दाफा भजन मे सफुती थीथी रागय् खट्गंगा ग्वारा संग्रहित जुयाच्वंगु दु । खट्गंगा तालया छुं छुं बोल थुकथं जुल ।
१ २ ३ ४ ५ ६ ७ ८
तिं — तिं तिं तिं तिं तिं तिं
नां दि नां नां नँते नां नां नां
तिं दि नां नां नँते नां नां नां
धां दि नां नां नँते नां नां नां
धां दि नां नां नँते नां नां नां

गह्रः

गर्‍हः ताल १४ मात्राया जुइ । निगू मात्राया न्हय्‌गू विभाग दइ ।,, थायेबलय् १ मात्राय् तिं ३ मात्राय् छु ५ मात्राय् तिं ७ मात्राय् छु ९ मात्राय् तिं ११ मात्राय् तिं १३ मात्राय् छु जुइ । चो निताः व पलेमां छताः स्वातकि गर्‍हः ताल जुइ । दाफा संगीतया थीथी ग्वारा, चालि व चचामेया बज्रयोगिनी लगायतया मे गर्‍हः तालय् लानाच्वंगु खनेदु ।

मात्रा/विभाग :
१ २ ।३ ४ ।५ ६ ।७ ८ ।९ १० ।११ १२ ।१३ १४
तिं छु तिं छु तिं तिं छु

चौताल

चौतालया मात्रा १२ (४+२+२+४) यागु खः । थुकिया थीथी मे यल मंगःया भिंद्यःया दाफा मे सफुतिइ संग्रहित जुयाच्वंगु दु । तर थौंकन्हय् चौतालया मे हालेगु बन्द जुइधुंकल । अथे खःसां दाफा भजनय् ग्वारा हालेबलय् खासखास ग्वाराय् दथुइ चौतालया मे हालेगु थायेगु चलन आः नं दनि ।
चौतालया ताल व मात्रा विभाजन थुकथं खनेदु ।
१ २ ३ ४ ।५ ६ ।७ ८ ।९ १० ११ १२
तिं छु ।तिं ।तिं   ।तिं छु

च्वः

च्वः ताल ४ मात्राया जुइ । निगू मात्राया निगू विभाग दइ । ताः थायेबलय् १ मात्राय् तिं ३ मात्राय् छु जुइ । नेपालभाषाया आपालं मे च्वः तालय् लानाच्वंगु दु । गथेकि– राजमति कुमति, वा माया वा वा, द्यःयात सिन्हाय्‌स्वां आदि ।
मात्रा/विभाग :
१ २ । ३ ४
तिं छु

जति (षजति)

जति नं ७ मात्राया जुइ । स्वंगू मात्राया छगू विभाग व निगू मात्राया निगू विभाग यानाः मुक्कं स्वंगू विभाग दइ । ताः थायेबलय् १ मात्राय् तिं ४ मात्राय् तिं ६ मात्राय्‌् छु जुइ । जयनमो श्री बुद्ध, नारायणजु आदि मे जति तालय् लानाच्वंगु दु । दाफा संगीतया थीथी ग्वारा चालि व पञ्चबुद्ध, महामञ्जुश्री, कुमारी आदि चचा मेय् नं जति ताल दुथ्याना च्वंगु खनेदु । जति तालयात थाय् थासय् खैजति व खस्ती नं धायेगु यानाच्वंगु खनेदु ।
मात्रा/विभाग :
१ २ ३  । ४ ५  । ६ ७
तिं तिं छु

झपताल

झप ताल १० मात्राया जुइ । निगू मात्रा व स्वंगू मात्रा निथी याना प्यंगू विभाग दइ । ताः थायेबलय् १ मात्राय् तिं ३ मात्राय् छु ६ मात्राय् तिं ७ मात्राय् तिं ८ मात्राय् छु जुइ । ख्वःगु नुगः मेचालय् झाल प्राण परदेश धाःगु मे झप तालय् लानाच्वंगु दु ।
मात्रा/विभाग :
१ २ । ३ ४ ५  । ६ ७  ।८ ९ १०
तिं छु तिं छु

ताल

संगीतया स्वंगू कच्चा मे हालेगु, बाजं थायेगु व प्याखं हुलेगु न्ह्याबलें तालय् लाक्क यायेमाः । ताल धयागु संगीतया ख्यलय् ईयात दायेगु इकाइ खः । हाकनं उथें उथें दोहरे, तेहरे जुया वयाच्वनीगु समयचक्र वा ईया आवर्तनया हाकःयात मात्राया ल्याखं इनी, अर्थात मात्रा धयागु तालया छगू आवर्तनया इकाइ खः । नेवाः संगीत ख्यलय् तालया मात्रा क्यनेत छ्यलीगु प्रमुख बाजं ‘ताः’ थायेबलय् ताली दुगु मात्राय् ‘तिं’ व खाली दुगु मात्राय् ‘छु’ कथं थायेमाः ।

दादरा

दादरा ताल नं ६ मात्राया जुइ । स्वंगू मात्राया निगू विभाग दइ । ताः थायेबलय् १ मात्राय् तिं ४ मात्राय् छु जुइ । धन्य धाये लोकेश्वर (मंगल धून)जनबहाःद्यःया मे, फुलफुल फुलफुल ससिवा छ वा धाःगु मचामे दादरा तालय् लानाच्वंगु दु ।
मात्रा/विभाग :
१ २ ३  । ४ ५ ६
तिं छु