छ्यंगुलिं भुनातःगु खौ दुगु व मदुगु तःताजि नेवाः बाजंया नां खिं दु । गथेकि– दापाखिं, द्यःखिं, दमोखिं, क्वताःखिं, क्वंचाखिं, नाय्खिं, मगःखिं । थ्व सकतां बिस्कं बिस्कं हे बाजं खः । थुमिगु बोल, थायेगु पहः, छ्यलाबुला जक मखु छाँत व ग्वः नं यक्व पाः । दापाया मूबाजं खिंयात नं थाय् व थाइगु पहःकथं दापाखिं, लालाखिं, देसिखिं, प्वंखिं, याकःखिं, ज्वःखिं आदि धायेगु याः
नेवाः पहःयागु शास्त्रीय सङ्गीत दापाय् थाइगु मू बाजं खिं खः । छम्हेस्यां जक थातकि याकःखिं, निम्हेस्यां थातकि ज्वःखिं, बाजनय् द्यः च्वयातलकि द्यःखिं, द्यः प्याखंया लिदबुलिं थातकि प्वंखिं, पिनेंवःगु बाजं धाये थें देसिखिं धाइगु थ्व बाजंयात ख्वपय् लालाखिं धाइ ।
तःताजि नेवाः भजन मध्यय् खिं थानाः याइगु भजनयात दापा धाइ । दापा थाइबलय् इताथिता च्वनाः मुलय् तयाः निम्हेस्यां छगू हे ताल व बोलय् निगः खिं थाइ । दापा थाइबलय् थुकिया गुहालि बाजं ताः व बभू खःसा इलय् ब्यलय् प्वंगा नं पुइगु याः । थीथी नेवाः द्यःप्याखनय् नं खिं थाइसा न्हापा न्हापाया दबू प्याखनय् (नाटक) नं मू बाजं खिं हे खः । खिंयात पौराणिक बाजं मृदङ्गया छगू रुपकथं नं कायेगु याःसा नेवाः बाजंया परम्पराय् खिंयात विशेष हनाबना तयातःगु खने दु । दापाया नियमकथं निम्हेस्यां ज्वःलाक बोल थायेमाःगु जुयाः खिं थाये थाकुगु नेवाः बाजंया धलखय् तयातःगु दु । खिं थ्यं मथ्यं ४५–५५ सेमि हाकःगु दथु भ्वरिखाःगु व फुस्लुंगु सिँग्वंया बाजं खः । थ्व बाजंया जवय् १५–१८ सेमि व खवय् २०–२४ सेमि ब्याया ह्वतय् छ्यंगुलिं भुनाः प्वः दयेका तइ । निखेंया प्वःयात छ्यंगू बालाया सतबत थें प्वताः (घेरा) दयेकाः छ्यंगू बालाया तं सायेका तइ । खिंया निखें छ्यंगुलिइ खौ इलातःगु दइ ।
खिंया छत्वाः बोल (येँ)
घें घ्नां घेंतिंऽदि नां
नां रगदिघेंदि रगतिंऽदि नां
दि रगदिघेंदि रगतिंऽदि नां
तिंना खनां खतिं रग ख्नां