खिं

खिं

छ्यंगुलिं भुनातःगु खौ दुगु व मदुगु तःताजि नेवाः बाजंया नां खिं दु । गथेकि– दापाखिं, द्यःखिं, दमोखिं, क्वताःखिं, क्वंचाखिं, नाय्‌खिं, मगःखिं । थ्व सकतां बिस्कं बिस्कं हे बाजं खः । थुमिगु बोल, थायेगु पहः, छ्यलाबुला जक मखु छाँत व ग्वः नं यक्व पाः । दापाया मूबाजं खिंयात नं थाय् व थाइगु पहःकथं दापाखिं, लालाखिं, देसिखिं, प्वंखिं, याकःखिं, ज्वःखिं आदि धायेगु याः

द्यःखिं

स्वयेबलय् धाः थें च्वंगु न्हना वनेत्यंगु पुलांगु नेवाः बाजं खः — द्यःखिं । खौ मदुगु थ्व बाजं जवय् नासःपाखे पाल्हातं व खवय् मांकापाखे कथिं थाइगु खः । द्यःखिंया गुहालि बाजं काँय् खः । काँय् छुस्याः थें जाःगु धातुया बाजं खःसां थ्व छुस्याः स्वयाः भचा तःपाः जुइ । थिमिइ खनेदनिगु थ्व बाजं अनया बालकुमारी जात्रा, लाय्‌कूया पुजा, खां पिहां वइगु जात्रा (थिमि पायाः) लिसें पाहांचःह्रेकुन्हु बौ वायेत नं थायेगु परम्परा दनि । व थेंतुं थिमिइ पञ्जरांया दिपंकर बुद्धया जात्रा व बज्राचार्य शाक्य काय्‌मस्तय्‌त बरे छुइबलय् नं द्यःखिं थानाः देय् चाःहिलेगु याः । अन खड्गी जातिं तःगू पुस्तांनिसें द्यःखिं थाना वयाच्वंगु दु । मेमेगु बाजं स्वयां द्यःखिं थाइगु बोलय् म्हाइपु व नुगःमछिं पहः दु । थिमिया द्यःखिं स्वयां पाःगु खँ मेथाय् नासःद्यः आदि द्यःया किपाः च्वयातःगु दापाखिंयात नं द्यःखिं धायेगु चलन दु ।

हातं/कथिं थायेगु बाजं

खिं, द्यःखिं, क्वंचाखिं पछिमा, मगःखिं, धोलक, धिमय्, धाः, नाय्‌खिं, नगरा, दंगः, झ्यालि, ध्वंध्वंचा, दह, क्वताः, खञ्जनि आदि ।