धुँङा/धुँन्या

धुँङा/धुँन्या

येँय् तग्वः धिमय् थाइपिनि न्ह्यः न्ह्यः छम्हेस्यां ल्हातं ल्ह्वनाः चाः हुइकीगु थीथीकथं छाय्‌पिया तःगु तःहाकःगु पंयात धँुङा/धुँन्या धाइ । धिमय्या विशेष बोल ‘धुङा पो’ थाइबलय् जक धँुङा हीकी । धुँङा हीकीम्हेस्यां धिमय्या तालय् निपाल्हातं थःगु जँ, ब्वहः व गःपः जक मखु अजूचायापुक छपा ल्हाःपाय् जक दिकाः नं धुँङा हीकी । धँुङा च्वकाय् हनुमान द्यः दइ धयागु विश्वास दुसा थुकियात विजयध्वजकथं नं कयातःगु दु । न्ह्यागुं जात्रा पर्वय् दकलय् न्हापा धुँङा दुगु धिमय् खलः वनेगु चलन दु । धुँङा थ्यं मथ्यं ५–६ मिटर हाकःगु पँथय् रंगं पानाः स्वकुंलाःगु चिचीकूगु ध्वाँय्या माः, घंगलामाः, च्वाम्वःसाया संकि धकाः न्हिप्यंप्वाँय् घानाः दयेका तइ । धुँङा च्वकाय् नं छकू च्वाम्वःसाया न्ह्प्यिं दइसा दथुइ निथाय् च्वाम्वःसाया न्हिप्यं निप्वाँय् घानातइ । व थेंतुं धुङाय् थीथी रंगया स्वकुंलाःगु ध्वाँय्‌माः व घंगला नं च्वकांनिसें क्वय्‌थ्यंक घानातइ ।
धुँङाय् घानातइगु च्वाःम्वसाया न्हिप्यंप्वाँय् थीथी रंगया दइ । उप्वः थें धुङाय् च्वय् तुयूगु व क्वय् हाकुगु च्वाम्वःसाया न्हिप्यंप्वाँय् दइसा गनं च्वय् तुयूगु व क्वय् ह्याउँगु व गनं निप्वाँय् नं तुयूगु बाय् हाकुगु नं दु । धिमय् नेवाः बस्ति व देय्‌पतिकं दुसां धुँङा येँया ज्यापुतय्‌गु परम्परागत ३२ गू त्वाः मध्यय् १८ गू त्वालय् जक दु । व बाहेक मेगु त्वालय् व मेगु जातिइ धुँङाया चलन खने मदु ।