जर्मनया बर्लिनय् च्वनादीम्ह जर्ट माटियास वेगनर ख्वपया न्ह्यागु नं जात्रा पर्वय् धिमे ज्वनाः अतिकं आकर्षक शैली बाजं थाना जुइम्ह विदेशी विज्ञ कथं सकसिनं म्हस्यू । संगीतशास्त्र, मानवशास्त्र अले इन्डोलोजि विषयय् स्नातकस्तरया अध्ययन धुंकाः भारतया तबलावादक वस्ताद मुनिर खान घरानायात कयाः एमफिल क्वचायेदीम्ह वय्कलं सन् १९८० निसें ८४ तकया दुने भारत महाराष्ट्रया वार्ली समुदायया संगीत परम्परा अले नेपाःया राई व शेर्पा समुदायया संगीतयात कयाः नं थीथी अध्ययन यानादीगु खः । थ्वहे झ्वलय् स्वनिगःया नेवाः समुदायया सांगीतिक परम्परा व धिमे, नाय्खिं बाजंया सम्बन्धय् नं शोध ज्या न्ह्याकादिल । लिपा सन् १९८५ निसें १९९० तक कोलोँ विश्वविद्यालयय् नेवाः संगीत अनुसन्धान परियोजनाया अनुसन्धान विज्ञ जुयादिल । थ्वहे इलय् त्रिभुवन विश्वविद्यालय, संगीतशास्त्र विभाग परियोजनाया संयोजक व काठमाडौं विश्वविद्यालयया संगीत विभागया प्रमुख व सहप्राध्यापक कथं नं ज्या यानादिल ।
भाजु जेर्टया भारतीय संगीत परम्परायात कयाः तःगू हे शोध, च्वसु अले सफू पिदने धुंकल । वय्क:या नेवाः संगीत परम्पराया सम्बन्धय् सफू “The Dhimaybaja of Bhaktapur– Studies in Newar Drumming” गाक्कं च्वछायेबहःगु सफू खः । धिमे बाजंया थीथी ताल व बोलयात दकलय् न्हापां पाश्चत्य संगीत परम्परा कथं नोटेशनय् रुपान्तरण यायेगु ज्या जेर्ट भाजुं यानादिल । नापनापं धिमेया साँस्कृतिक महत्व अले विविध पक्षयात कयाः थुगु सफुलिइ न्ह्यथनातःगु दु । अथेहे वय्कलं स्वनिगःया नेवाः समाजया सांस्कृतिक जीवनया छगू अभिन्न अङ्ग जुयाच्वंगु नाय्खिं बाजंयात कयाः नं उकथं शोधपूर्ण सफू च्वयादीगु दु । उगु सफू खः – “The Naykhinbaja of the Newar Butchers–Studies in Newar Drumming “ ।
अमेरिकाया पेन्सभेनिया राज्य विश्वविद्यालयया महिला, लैङ्गिकता व यौनिक विषयया एसियाली अध्ययन केन्द्रय् सह–प्राध्यापक कथं ज्या यानादीम्ह जेसिका ब्रिकेनहोज शिकागो विश्वविद्यालयपाखें स्नातकोत्तर व विद्यावारिधि यानादीम्ह खः । वय्क:या अध्ययन दक्षिण एसियाली मिसातय्गु विशेष यानाः हिन्दू समाजपाखे केन्द्रीत दु । सन् २००० निसें थःगु अध्ययनयात स्वनिगःदुने केन्द्रीत यानादीम्ह वय्कलं स्वनिगःया मिसा समुदाय अले उमिगु दथुइ लैङ्गिक, वैचारिक, पहिचान आदिया व्यवहारत हिन्दु धर्मय् गुकथं ब्वलन धैगुलि अध्ययनया विशेष बः बियादीगु दु । प्राचीन व मध्यकालीन लिखतय् थ्व सम्बन्धय् गथे न्ह्यथनातल धकाः दुवालेगु व उकियात दुग्यंक थुइकेगु कुतः वय्कलं यानादीगु दु ।
स्वनिगलय् विशेषतः नेवाः समुदायदुने न्हापांनिसें न्ह्याना वयाच्वंगु स्वस्थानी ब्रतकथा कनेगु व न्यनेगु गुगु परम्परा खः उकियात थःगु शोधया मू बिषय दयेकादिल । स्वस्थानी बाखंया पुलांपुलांगु आपालं हस्तलिखित ग्रन्थयात मानवविज्ञानया कोणं दुवालाः नेपालय् हिन्दू पहिचान निर्माण यायेगुलि स्वस्थानी सफू व थुकि न्ह्यथनातःपिं द्यःतय्पाखें गुकथं भूमिका म्हितल धैगु थुइकेगु वय्क:या मू कुतः खः । स्वस्थानीया लिधंसाय् जेसिका मय्जुं च्वयादीगु “Reciting the Goddess” सफूयात अमेरिकी धार्मिक प्रतिष्ठानपाखें सन् २०१९ य् विशेष सिरपाः लःल्हाःगु खः । नेपाः, नेवाः अले दक्षिण एसियाया हिन्दू मिसातय्त कयाः वय्कलं तःगू सफू पिथने धुंकूगु दु । अथे हे थीथी जर्नलय् नं थ्वहे सम्बन्धय् प्राज्ञिक च्वसु च्वयेगु यानादीगु दु । अक्सफोर्ड युनिभर्सिटि प्रेसपाखें छगू विशेष प्रोजेक्टया अनुदानय् वय्कलं नेवाः भाय्या स्वस्थानी सफू आः अंगे्रजीं भासं भाय्हीकाः पिथनेत्यंगु दु ।