किकिंपा दुर्लभलाल सिंहया चिबाखं सफू खः । थुकिइ पीपु चिबाखं मुनातःगु दु । थ्व सफू च्वसापासां ने.सं. १०९१ य् पिथंगु खः । भचा धयाः नं कुगाक्क धायेगु हे चिबाखं च्वमि दुर्लभलाल सिंहया विशेषता जूगु दु । थ्व हे खँ पिकाकः च्वसापासां न्ह्यथंगु दु ।

चिबाखंमिं थःगु जःखः खंगु, चायेकूगु, भोगे याःगु स्थिति व परिस्थितियात चिबाखंया रूपय् झीगु न्ह्यःने ब्वयाहयादीगु खः । छम्ह कलाः मयःम्ह भाःतयात नं कलाः मचाबूलय् छुं जुइगु खः ला धकाः धन्दा जूगु अले कि मांम्ह कि मचायात जक म्वाके फइ धयागु खँ न्यंबलय् काचाकाचां वनाः मांम्हेसित हे म्वाकि धकाः हाःवंगु वया नुगः धयागु बाखं खः । अथे हे तां हे मदयेकुसें ध्यबा नल । तां चुइकल धकाः हानं मेगु तां दयेके धकाः मन्त्रालययाके दां फ्वंगु खँय् विशेषज्ञया जाँच जुल, तर विशेषज्ञं खँ मिले यानाः ताँ मदु दयेकेमाःगु खः धकाः रिपोर्ट बिल । तर न्यनेमाःम्ह मनुखं नं न्यनेमफु । थ्व ताँ नांगु चिबाखं जुल । ध्यबा मदुसां इज्जत दु धकाः हालाजूम्ह मनू अय्लाःगुलु जुयाः लँय् क्वःदल, मोटर जाम जुल । अय्लाःगुलु क्वःदलाः लँ जाम जुल धकाः बुखँ तकं पिदन । थ्व इज्जत खःला बेइज्जत धयागु न्ह्यसः लुइगु बाखं इज्जत खः । थुकथं स्थिति, परिस्थिति व मनूतय्‌के खनेदुगु संगति, असंगति, अवस्था व व्यवस्थायात थुगु चिबाखनय् स्याचुक न्ह्यब्वयातःगु दु ।

किचः अनिश शाक्यं च्वयादीगु पीप्यपु गजलया संग्रह खः । थुगु गजल संग्रह ने.सं. ११३४ य् कुतः पिकाकःपाखें प्रकाशन जूगु खः । थुकी मतिना, मांभाय्, देय्‌या च्यूताः, समाजया विरक्ति, जिन्दगीया स्याःचाः विषययात कयाः च्वयातःगु गजल दुसा अप्वः थें गजल मतिना बारे च्वयातःगु दु ।

किपूया इन्द्रायणी जात्रा श्रीकृष्ण महर्जनं च्वयादीगु जात्रा सम्बन्धी सफू खः । न्हूजः सांस्कृतिक पुचः किपूपाखें ने.सं. ११२३ दँय् पिथंगु थ्व सफुलिइ किपूया इन्द्रायणी जात्रा लिसे सम्बन्धीत च्वसुत दुथ्यानाच्वंगु दु । थुकी इन्द्रायणी जात्राबलय् हालीगु म्ये निसें कयाः जात्राया म्हसीका, जात्रालिसे सम्बन्धीत न्यँकँ बाखं यानाः मुक्कं झिंखुपु च्वसु दुथ्याकातःगु दु ।

किपूया सी संस्कार सफूया च्वमि भाजु वज्रमुनि वज्राचार्य खः । थुगु सफू ने.सं.११३७ य् स्थानीय भाषा विकास उप—समिति, कीर्तिपुर नगरपालिकापाखें पिदंगु खः । थ्व सफू संस्कृति विधानाप स्वापू दुगु सफू खः । थुकी किपूया म्हसीका, सी संस्कार म्हसीका, किपूया सी संस्कार, संस्कारया सामाजिक मान्यता, सी संस्कारय् माःपिं, सी मुयेधुंकाःया संस्कार व सीनाप स्वापू दुगु नखःचखः व थाय् यानाः न्हय्गू अध्यायय् ब्वथलातःगु दु । मुक्कं १०३ पौ दुगु थ्व सफूया मू आज्जु धैगु सीधुंकाः नेवाःतय्‌सं छुछु संस्कारया ज्या यानाच्वंगु दु धयागु थुइके बीगु खः ।