मां गंगादेवी कर्माचार्य व बौ कृष्णगोपाल कर्माचार्यया कोखं ने.सं १०८२ इ ख्वपया ग्वःमारि त्वालय् जन्म जुयादीम्ह महेन्द्रगोपाल कर्माचार्य नेपालभाषाया छम्ह अनन्य सेवक खः । शान्तिनिकेतन मा.वि.या प्रधानाध्यापक जुयाः ताः ईतक शिक्षा ख्यलय् थःगु ई फ्यानादीम्ह थ्वय्कलं विराट साहित्य सम्मेलन गुथिया नायः व मेमेगु नं भाषिक साहित्य संस्था नाप आवद्ध जुयाः नेपालभाषा व थ्वया साहित्य च्वन्ह्याकेत आपालं ज्या यानादीगु दु ।
नेपालभाषाया नापं नेपाली भासं नं च्वसा न्ह्याकादीम्ह भाजु महेन्द्रगोपाल कर्माचार्यं नेपालभाषा साहित्यया ख्यलय् बाखं, चीबाखं च्वयेगुया नापं थीथी सफूया सम्पादन नं यानादीगु दु । बाखं विधाय् थ्वय्कःया इलं न्यंगु न्ह्यसः चिबाखं संग्रह पिदंगु दुसा ह्याउँबाला पत्रिकाया तःगू ल्याः थ्वय्कःया सम्पादनय् पिदंगु दु । अथेहे विराट साहित्य सम्मेलन गुथि ख्वप म्हसीका, कवि योगेन्द्र प्रधान, म्हसीका मालेगु झ्वलय्, सिद्धिदास प्रतिष्ठान पाखें पिदंगु सिद्धि ब्वखाँ आदि सफूया नं सम्पादन यानादीगु दु ।
थःगु लजगाःया झ्वलय् तःगू हे पेशागत सिरपा त्याकादीधुंकूम्ह महेन्द्रगोपाल कर्माचार्ययात साहित्य लेखनपाखे थ्वय्कया इलं न्यंगु न्ह्यसः (चिबाखं मुना ११३९) कृतियात रामशेखर लुमन्ति दबूपाखें न्हापांगु रामशेखर लुमन्ति सिरपालं (ने.सं.११३९) छाय्प्यूगु खः ।
स्वनिगः पिनें पिदंपिं नेपालभाषाया भाषिक अभियन्तापिं मध्ये भाजु महेशचन्द्र प्रधान नं छम्ह खः । वय्कःया जन्म बि.सं.२०१० माघ १२ य् जूगु खः । य्कःया मांया नां मोहनकुमारी व बाःया नां हरिकृष्ण प्रधान खः । वय्कःया थाय्बाय् बागलुङ नगरपालिका, वडा नं. २, बालमन्दिर रोड, महेन्द्रपथ खः । वय्कः डिप इन एड, अर्जून पदक २०३० (त्रिवि) या बिजेता खः ।
नेवाः न्ह्यलुवाः भाजु महेशचन्द्र प्रधान नेपालभाषा मंकाः खलः बागलुङया (ने.सं.११२९–११३३) नायः जुयादीधुंकूम्ह खः । थीथी शैक्षिक व सामाजिक संस्थाय् आवद्ध जुयादीम्ह वय्कः हरि–मोहन स्मृति कोष (ने.सं.११३६) या संस्थापक नायः खः ।
बा मचाम डंगोल व मां सन्तुमाया डंगोलया क्वखं ने.सं. १०८४ इ येँया भोटेबहाः त्वालय् चिनाखँ व छधाः प्याखं च्वमि भाजु महेशमान डंगोलया जन्म जूगु खः । वय्कःया मेगु नां महेशमान लँजुवाः खः । साहित्यकार भाजु डंगोल नेपालभाषा साहित्य ख्यलय् थःगु पलाः दकलय् न्हापां चिनाखँ साहित्यपाखें न्ह्याकादीगु खःसां लिपा प्याखंपाखे च्वसा न्ह्याकादीगु खः । वय्कःया न्हापांगु साहित्यिक सृजना चिनाखँ दना वा फुक्क छपा जुयाः (बुलुमि ने.सं. ११०१) खः । अनं लिपा थीथी पत्रपत्रिकाय् छधाः प्याखं च्वयाः पिथनादिल । थुकिया हे लिच्वः भाजु लँजुवाःया न्हापांगु सफू थःथःगु संसार (छधाः प्याखं मुना) नसना पब्लिकेशन पाखें ने.सं. ११३३ येँया पुन्हि कुन्हु पिदन । थ्व सफुतिं प्रेममोहन सिरपाः त्याकेत ताःलाःगु दु ।
थ्वय्कलं चिनाखँ व छधाः प्याखं च्वयेगु बाहेक थीथी पत्रिका चकना, पुलुकिसि (मचापौ) पलिस्था, पौभाः सम्पादन यायेगु ज्या यानाः नेपालभाषा साहित्यया सेवा याना झायाच्वनादीगु दु । कविता प्याखं च्वयेगु व पत्रपत्रिका सम्पादन यायेगु बाहेक थ्वय्कः छम्ह नेवाः अभियन्ता नं खः । नेवाः अधिकार तथा नेवाः भाषा साहित्य, संस्कृति संरक्षण व सम्वद्र्धनया ज्याय् न्ह्याबलें धस्वानादीम्ह व्यक्तित्व खः ।